Villette (roman)
Villette | |
![]() | |
Informatie | |
Schrijver | Charlotte Brontë (onder de pseudoniem "Currer Bell") |
Taal (origineel) | Engels Frans (sommige dialogen) |
Land | ![]() |
Genre | Psychologische roman Liefdesroman Victoriaanse roman Gothic novel |
Datum | 27 januari 1853 |
Portaal ![]() |
Villette is een roman van de Britse schrijfster Charlotte Brontë. Zij publiceerde het boek in 1853 onder de naam "Currer Bell". In haar tijd was het niet verboden voor vrouwen om boeken uit te geven. Toch werden boeken bij vrouwelijke schrijvers vaak niet serieus genomen. Brontë koos daarom (net als haar zussen) om een mannelijke schrijversnaam (pseudoniem) te gebruiken. Moderne uitgaven van Villette worden wel onder Charlotte Brontë's eigen naam uitgegeven.
Het boek vertelt het verhaal van Lucy Snowe. Zij groeide op als wees in het huishouden van de familie Bretton. Vanwege onduidelijke redenen verlaat zij het huishouden en komt uiteindelijk in Villette terecht. Villette is de hoofdstad van het fictieve land Labassecour. Uit de tekst wordt duidelijk dat Villette model staat voor de Belgische hoofdstad Brussel, waar Charlotte Brontë ook enige tijd doorgebracht heeft. Snowe gaat in Villette werken als lerares in een meisjesschool van Madame Beck.
Villette is de derde en laatste roman van Brontë. Eerder publiceerde Brontë al Jane Eyre (1847) en Shirley (1849). Na de dood van Brontë werd ook de roman The Professor (1857) gepubliceerd, wat Brontë al in 1846 had geschreven. Villette is een herwerking van The Professor. Beide romans volgen ongeveer hetzelfde plot.
Samenvatting
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
De 13-jarige Lucy Snowe woont bij de familie Bretton. Het huishouden bestaat uit een moeder, mevrouw Bretton, en haar zoon, John Graham. Op een dag komt er een tweede meisje bij de familie wonen, de zesjarige Paulina Home (Polly). Polly en Lucy moeten een kamer delen. Polly wordt verliefd op Graham, maar Graham is veel ouder dan haar. Lucy heeft een bloedhekel aan Polly en vindt haar heel irritant. Na een korte tijd komt Polly's vader terug, waardoor Polly vertrekt uit het huishouden. Niet veel later verlaat ook Lucy het huishouden van de familie Bretton om onduidelijke redenen. Door een tragedie komt Lucy zonder familie en geld te zitten. Ze gaat uiteindelijk de oudere mevrouw Marchmont verzorgen. Lucy haat Marchmont, omdat Lucy nooit iets goed kan doen in haar buurt. Op een avond vertelt Marchmont waarom ze altijd zo zuur is en belooft Lucy beter te behandelen. Zij sterft echter diezelfde avond, waardoor Lucy opnieuw op straat staat.
Uiteindelijk verhuist Lucy naar Londen. Ze is inmiddels 22 jaar oud en besluit met de boot naar Labassecour (België) te gaan. Ze komt terecht bij de kostschool van Madame Beck. Beck huurt Lucy in om Engels te onderwijzen aan de scholieren. In het begin heeft Lucy moeite om orde te houden. De scholieren hebben namelijk al verschillende leraressen weggepest. Uiteindelijk wordt zij steeds beter in lesgeven en leert ook Frans. Ondertussen wordt ze steeds bespioneerd door Madame Beck.
Op een dag komt een knappe Engelse dokter, John, langs op de school om een van de leerlingen, Ginevra, te verzorgen. Lucy komt er uiteindelijk achter dat John Graham is. Lucy weet dat al in het begin, maar houdt dat bewust geheim voor de lezer. Lucy is erg alleen en wordt ziek door de eenzaamheid. Tijdens de vakantie besluit ze naar een katholieke kerk te gaan en valt flauw op de terugweg. Dokter John brengt haar naar zijn huis, waar ook mevrouw Bretton woont. John en Lucy worden goede vrienden en Lucy krijgt gevoelens voor hem.
Uiteindelijk ontmoeten John en Lucy ook Polly, nadat zij gewond raakt. Polly's vader heeft een adellijke titel geërfd, waardoor Polly nu ook een adellijke titel heeft. John en Polly worden verliefd op elkaar, maar Polly's vader vindt niet dat John geschikt is voor zijn dochter. Uiteindelijk keurt hij het huwelijk toch goed. Lucy ontmoet ondertussen Paul Emmanuel, een familielid van Madame Beck. Paul is katholiek, terwijl Lucy protestants is. Volgens verschillende personages (waaronder Madame Beck) is een huwelijk tussen katholieken en protestanten onwenselijk. Uiteindelijk weten zij Paul naar een plantage op Guadeloupe te sturen. Desondanks verklaart Paul zijn liefde aan Lucy en zorgt dat zij een eigen school krijgt.
Lucy heeft in de roman drie ontmoetingen met de geest van een non. Volgens de legende zou de non levend begraven zijn nadat zij haar belofte voor kuisheid verbroken had. Uiteindelijk leert ze dat Alfred, de geliefde van Ginevra, achter minstens een van de ontmoetingen zat als grap.
Opmerking: De roman heeft een open einde. Drie jaar gaan voorbij, waarin Lucy nog nooit zo gelukkig was. Na drie jaar komt Paul terug van Guadeloupe. Ze hint dat Pauls schip mogelijk gezonken is en hij is gestorven. Desondanks zegt zij nooit expliciet of Paul nog leeft. Charlotte Brontë beschreef het einde van de roman als "een kleine puzzel".
Personages
In het boek komen verschillende personages voor. De belangrijkste personages zijn:
- Lucy Snowe, het hoofdpersonage en de verteller van het boek.
- Paulina Mary Home (later Paulina Mary Home de Bassompierre), een ver familielid van de familie Bretton.
- John Graham Bretton, een dokter en de beste vriend van Lucy.
- Mevrouw Bretton, de moeder van John.
- Meneer Home, de vader van Paulina.
- Mevrouw Home, de overleden moeder van Paulina.
- Mevrouw Marchmont, een oudere vrouw waar Lucy voor zorgt.
- Ginevra Fanshawe, een leerling op de kostschool.
- Paul Emmanuel, de geliefde van Lucy.
- Madame Beck, de eigenaresse van de kostschool.
- Alfred Isidore, de geliefde van Ginevra.
Achtergrondinformatie
Titelverklaring
De titel van het boek verwijst naar de fictieve stad Villette, waar het grootste deel van het boek zich afspeelt. De titel betekent kleine stad in het Frans.
Plaats en tijd
Het boek begint op het Engelse platteland in het huis van de familie Bretton. Daarna gaat het plot verder in het huis van mevrouw Marchmont en uiteindelijk in Londen. Het grootste gedeelte van het boek speelt zich af in de stad Villette in het Franstalige koninkrijk Labassecour. Villette is gebaseerd op de Belgische hoofdstad Brussel. Labassecour is dan ook gebaseerd op België. In het boek zijn hiervoor enkele aanwijzingen. Lucy beschrijft de locatie van het koninkrijk in Europa. Die locatie komt overeen met België. In het midden van de 19e eeuw was het Frans de enige officiële taal van België. Dat veranderde pas in 1898 toen het Nederlands ook een officiële taal werd.
Villette speelt zich af in het midden van de 19e eeuw toen het boek werd geschreven. In het boek worden geen specifieke jaartallen of historische gebeurtenissen genoemd.
Inspiratie
De familie Brontë woonde in de Engelse regio Yorkshire. Een groot deel van de romans van de zusters Brontë spelen dan ook in die regio af. Villette is een uitzondering, omdat het grootste deel van het plot in het buitenland plaatsvindt. Tussen 1842 en 1843 bracht Charlotte Brontë samen met haar zus, Emily Brontë, een bezoek aan Brussel. De ervaringen van dit bezoek verwerkte zij in Villette.
Overigens was Villette niet haar enige roman die zich afspeelde in België. Brontë schreef The Professor in 1846. Dat boek speelt zich af in België en gaat over een Engelse leraar die verliefd wordt op zijn leerling. The Professor werd pas in 1857 gepubliceerd (dus na de dood van Brontë). Villette is een herverwerking van The Professor. Bepaalde plotelementen komen in beide romans terug. In The Professor noemt Brontë België wel bij de naam, terwijl zij in Villette andere namen gebruikt.
Charlotte Brontë had gemixte gevoelens over België. Aan de ene kant vond zij Brussel een leuke stad, omdat alles goedkoop was en haar vrienden daar studeerden. Ook leerde zij Frans in België. Aan de andere kant representeert Brontë de inwoners van België in een negatieve manier. Dat had voor een deel met religie te maken. Brontë was overtuigd protestants, terwijl België grotendeels katholiek was.
Thema's
In het boek komen verschillende thema's voor, zoals:
- Onafhankelijkheid en isolatie: Lucy Snowe wil een onafhankelijk bestaan leiden. Ze weet ook hoe ze op eigen voeten moet staan. Desondanks is Lucy ook erg eenzaam. In het begin van het boek spreekt Lucy bijvoorbeeld geen Frans en weinig inwoners van Labassecour spreken Engels. Hierdoor is ze geïsoleerd van de rest van de samenleving.
- Identiteit: Het boek vertelt weinig over de achtergrond van Lucy Snowe. Zo weten we niet wie haar ouders zijn of waarom ze haar familie en fortuin verloor. Lucy probeert in het boek haarzelf en de wereld te ontdekken. Ze interpreteert die wereld soms verkeerd. Ook culturele identiteit valt onder dit thema. Lucy is gewend aan de Engelse cultuur, waardoor ze soms de cultuur van Labassecour niet begrijpt.
- Religie: Lucy is protestants, terwijl de meeste inwoners van Labassecour katholiek zijn. In het boek bekritiseert Lucy het katholicisme, maar voelt zich ook aangetrokken tot het katholicisme. Zo gaat ze naar een katholieke kerk om te bidden en wordt verliefd op de katholieke Paul Emmanuel. Dat levert een tegenstrijdige spanning op.
- Emoties: Lucy heeft moeite om haar emoties te tonen. Ze onderdrukt haar emoties, waardoor de buitenwereld niet weet wat in haar hoofd afspeelt. Omdat Lucy de verteller is, weet de lezer dat wel. Hierdoor heeft de lezer een overzicht van de situatie.
- Gender: In het midden van de 19e eeuw hadden vrouwen vrij weinig rechten. Lucy Snowe is daarentegen een moderne en zelfstandige vrouw. In haar tijd verwachtte de samenleving dat vrouwen vooral op zoek waren naar een man en kinderen kregen. Lucy doet veel dingen die gewoonlijk voor mannen weggelegd waren. Zo is zij vooral bezig met haar carrière en wordt uiteindelijk beloond als zij haar eigen school krijgt.
Adaptaties
Villette is nooit verfilmd. In 1970 maakte de BBC een korte televisieserie over het boek. Ook maakte de omroep in 1999 een hoorspel op de radio. In 2009 maakte de BBC een nieuwe versie.
In 1990 schreef Jamaica Kincaid de roman Lucy. Kincaids roman volgt min of meer hetzelfde plot, maar in plaats van België vindt het verhaal plaats in West-Indië. Ook speelt slavernij en feminisme een grotere rol in dat boek.