Sabena
Sabena | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Land | Zaventem, België | ||||||
Oprichting | 23 mei 1923 tot 2001 | ||||||
Hub(s) | Brussels Airport | ||||||
Vloot | Op het moment van sluiting: 52 | ||||||
Bestemmingen | Op het moment van sluiting: 99 | ||||||
Website | |||||||
Portaal Luchtvaart |
De SABENA (Societé anonyme belge d'Exploitation de la Navigation aérienne, Frans; letterlijk 'Belgische naamloze vennootschap voor de exploitatie van luchtnavigatie'), was van 1923 tot 2001 de nationale luchtvaartmaatschappij van België, met zijn basis op de luchthaven Brussels Airport. Na het faillissement in 2001 werd SN Brussels Airlines gevormd door een overname van de voormalige dochteronderneming Delta Air Transport en nam in februari 2002 een deel van de activa (bezittingen) van Sabena over. Het hoofdkantoor van de luchtvaartmaatschappij was gevestigd in het Sabena House op het terrein van Brussels Airport in Zaventem.
Geschiedenis
Sabena begon haar activiteiten op 23 mei 1923 als de nationale luchtvaartmaatschappij van België. Ze voerde op 1 juli 1923 via Oostende haar eerste commerciële vlucht uit van Haren Brussel naar Londen (VK). Op 1 april 1924 gingen de diensten naar Rotterdam (Nederland) en Straatsburg (Frankrijk) van start. De dienst naar Straatsburg werd uitgebreid naar Bazel (Zwitserland) op 10 juni 1924. Amsterdam (Nederland) werd op 1 september 1924 toegevoegd en Hamburg (Duitsland) volgde op 1 mei 1929 via Antwerpen (stad), Düsseldorf en Essen. Op 12 februari 1925 pionierde Sabena op een lange reis door Afrika naar Leopoldstad , de hoofdstad van Belgisch Congo. Door de geschiedenis heen had Sabena een lange traditie in het bedienen van Afrikaanse bestemmingen en lange tijd waren dit de enige winstgevende routes die door de luchtvaartmaatschappij werden bediend. In 1931 telde de vloot van Sabena, inclusief de vliegtuigen die op het Congo-netwerk werden gebruikt, in totaal 43 vliegtuigen. Het belangrijkste type was de Fokker F.VII B met een kleiner aantal kleinere Fokker VIIA- en 14 Handley-Page-typen. Er werd ook gevlogen met Britse Westland Wessex -vliegtuigen. Sabena's eerste langeafstandsvlucht naar Congo vond plaats op 12 februari 1935 en duurde vijf en een halve dag, waarvoor Sabena een Fokker F-VII/3m vliegtuig gebruikte. In Europa opende Sabena in 1931 vluchten naar Kopenhagen en Malmö en in 1932 werd een route naar Berlijn gestart. Het belangrijkste vooroorlogse vliegtuig dat Sabena in Europa gebruikte, was het succesvolle Junkers Ju 52 /3m-vliegtuig.
1939-1945
Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 telde de vloot van Sabena in totaal 18 vliegtuigen. Het belangrijkste vloottype was het Savoia-Marchetti SM.73- vliegtuig (het had er 11 van het type) en het Junkers Ju 52/3m-vliegtuig (het had er vijf). Sabena had ook net twee Douglas DC-3's in ontvangst genomen. Tijdens de oorlog handhaafde de luchtvaartmaatschappij haar routes naar Belgisch Congo, maar alle Europese diensten stopten.
1946-1960
Sabena begon zijn eerste transatlantische route naar New York City op 4 juni 1946, aanvankelijk met behulp van drukloze Douglas DC-4- vliegtuigen die werden uitgebreid en later vervangen door Douglas DC-6 B's. De Convair 240 werd in 1949 geïntroduceerd ter gedeeltelijke vervanging van de DC-3's die tot dan toe de meeste Europese diensten hadden gevlogen. Vanaf 1956 begonnen verbeterde Convair 440 "Metropolitan" tweelingen de Convair 240 tweeling te vervangen en werden tot ver in de jaren zestig met succes gebruikt tussen Europese regionale bestemmingen.
In 1957 werd de Douglas DC-7 C voor de lange afstand geïntroduceerd voor langeafstandsroutes, maar dit vliegtuig zou al na drie jaar door het jet-tijdperk worden verdrongen . Het bleef tot 1962 in dienst op de transatlantische route.
1960-2001
In 1960 werd het intercontinentale (vlucht tussen twee continenten) straalvliegtuig Boeing 707-320 geïntroduceerd voor trans-Atlantische vluchten naar New York. SABENA was de eerste luchtvaartmaatschappij op het vasteland van Europa die een straalvliegtuig over de Atlantische Oceaan exploiteerde. Een van Sabena's vliegtuigen werd de eerste Boeing 707 die neerstortte tijdens commerciële dienst toen vlucht 548 neerstortte tijdens de voorbereiding om in Brussel te landen op 15 februari 1961. Het Amerikaanse kunstschaatsteam bevond zich aan boord van het vliegtuig, onderweg van New York naar Praag via Brussel om deel te nemen aan een kampioenschap kunstschaatsen. In het begin van de jaren zestig vond er een grote omwenteling plaats voor Sabena in Congo . Wijdverbreide rellen tegen de Belgische kolonialen in de maanden voorafgaand aan en na de onafhankelijkheid van de Democratische Republiek Congo zorgden ervoor dat duizenden Belgen het land ontvluchtten. De Belgische regering nam de volledige langeafstandsvloot van Sabena in beslag om de vluchtelingen terug naar Europa te krijgen. De Boeing 707's en Caravelles werden gedurende dit decennium de steunpilaren. Boeing 727-100's werden vanaf 1967 geïntroduceerd op belangrijke Europese routes en ook op enkele Afrikaanse diensten. Ook kwam de Fokker F27 Friendships in dienst.
De Boeing 747-100 werd in 1971 geïntroduceerd op transatlantische routes die naast de Boeing 707-320C's vlogen. In 1973 werden de Boeing 727's op het Europese netwerk vervangen door Boeing 737-200's . De McDonnell Douglas DC-10-30 kwam in 1974 in dienst. In 1984 werden Airbus A310's geïntroduceerd op routes met een hoge passagiersdichtheid. In juni 1986 werd de eerste van twee Boeing 747-300- vliegtuigen bij de vloot gevoegd, die uiteindelijk de oudere 747-100's verving. In 1989 nodigde Sabena de Belgische modeontwerper Olivier Strelli uit om een nieuwe reeks uniformen voor haar cabinepersoneel te creëren. Voor de jaren negentig werden een nieuwe naam, Sabena World Airlines , en kleuren geïntroduceerd. De nieuwe kleurstelling had een algehele witte kleur en het witte cirkelstaartlogo in blauw op de vin. Een grote titel "Sabena" bedekte de romp in lichtblauw. DC-10-30's werden vervangen door de tweemotorige Airbus A330 en de Boeing 747's door de viermotorige Airbus A340.
Financiële problemen
Na de liberalisering van de luchtvaartsector in heel Europa en de economische gevolgen van de Golfoorlog besefte de Belgische regering, de belangrijkste aandeelhouder van het bedrijf, dat Sabena weinig kans had om op eigen kracht te overleven in deze zeer competitieve markt, en ging op zoek naar een geschikte partner.
Sabena verkeerde nog steeds in een slechte financiële toestand, en jaar na jaar moest de Belgische overheid verliezen dekken, maar vanwege de EU-staatssteunregels kon zij geen nieuwe middelen ter beschikking stellen. Voor hulp bij het bedrijfsleven vanwege hun financiële problemen huurde Sabena een paar Boeing 747's van Air France. Veel meer vliegtuigen werden voor langere periodes geleased (gehuurd), maar moesten hun kenmerkende Franse kenteken behouden.
Rond 1987 probeerde SAS samen te gaan met de Sabena, maar de fusie werd geblokkeerd door de Belgische autoriteiten. In 1989 kochten British Airways en KLM belangen in Sabena, die later werden terugverkocht aan de Belgische overheid. In 1993 kocht Air France een groot minderheidsbelang in Sabena, dat het kort daarna verkocht. Ten slotte kocht Swissair in 1995 een belang van 49 procent in Sabena en nam het management over.
Na een recessie (Financiële teruggang) bij de luchtvaartmaatschappijen en de gevolgen voor de luchtvaartsector van de aanslagen van 11 september 2001 op de Twintowers in New York hadden alle luchtvaartmaatschappijen die over de Atlantische Oceaan vlogen te lijden. Swissair had beloofd miljoenen in Sabena te investeren, maar slaagde daar niet in, deels omdat de luchtvaartmaatschappij zelf in financiële problemen verkeerde nadat ze een maand eerder faillissementsbescherming had aangevraagd. Sabena heeft op 3 oktober juridische bescherming tegen haar schuldeisers aangevraagd en is op 6 november 2001 failliet gegaan.
Een groep investeerders slaagde erin Delta Air Transport, een van de dochterondernemingen van Sabena, over te nemen en om te vormen tot SN Brussels Airlines. Die luchtvaartmaatschappij fuseerde in 2006 met Virgin Express tot een nieuw bedrijf, Brussels Airlines.
Belgische luchtvaartmaatschappijen | |||
---|---|---|---|
Air Belgium · Abelag · Brussels Airlines · Demavia Airlines · European Air Transport · Jetairfly · TNT Airways · Thomas Cook Airlines Belgium
Voormalige maatschappijen: BelgiumExel · Birdy Airlines · Cargo B Airlines · CityBird · Constellation Airlines · Delta Air Transport · Sabena · SN Brussels Airlines · Sobelair · TUI Airlines Belgium · VG Airlines · Virgin Express · VLM Airlines |