Kanaat van de Krim
| Kanaat van de Krim Qırım Hanlığı قريم يورتى
 | |
|---|---|
| Hoofdstad | Bachtsjisaraj |
| Taal | Krim-Tataars |
| Religie | Islam |
Portaal  Geschiedenis
| |
Het Kanaat van de Krim of Krimkanaat (Krimtataars: قريم يورتى ;Qırım Hanlığı of Qırım Yurtu; Russisch: Крымское ханство; Krymskoje chanstvo, Oekraïens: Кримське ханство; Krymske chanstvo, Turks: Kırım Hanlığı) was een kanaat onder leiding van de Krim-Tartaren dat bestond van 1441 tot 1783. Het was een opvolger van het Kanaat van de Gouden Horde die weer een opvolger was van het Mongoolse Rijk. Het was de langst bestaande opvolger daarvan.
Geschiedenis
Ontstaan
Het Krimkanaat ontstond uit het Kanaat van de Gouden Horde. Er was een burgeroorlog en de Krim-Tataren waren wanhopig. Ze vroegen aan Hacı I Giray of hij hun kan wilde worden. Dat wilde hij wel! Op dat moment zat de kan in Litouwen waarnaartoe hij verbannen was en nadat hij eindelijk bij de Krim aankwam duurde het nog lang voordat de Krim onafhankelijk werd. Na een lange onafhankelijkheidsstrijd werd de Krim in 1441 dan uiteindelijk onafhankelijk. Nadat de eerste kan overleed konden zijn zonen er niet over uitkomen wie de nieuwe kan werd. Je raadt het al: Oorlog! Uiteindelijk lukte het Meñli I Giray om op de troon te komen. Met hulp van het Ottomaanse Rijk, dat wel. Daarna was het kanaat niet helemáál onafhankelijk meer.
Verdere geschiedenis
| Geschiedenis van de Krim |
|---|
| Oudheid |
| Bosporuskoninkrijk |
| Chersonesos |
| Middeleeuwen |
| Kanaat van de Krim |
| Feodosija (in handen van Genua) |
| Moderne tijd |
| Krimoorlog |
| Volksrepubliek van de Krim |
| Krimse Autonome Socialistische Sovjetrepubliek |
| Nu |
| Krimcrisis |
| Portaal:Geschiedenis |
Ook de 16e eeuw stond in het teken van oorlog. Ze vielen de laatste kan van het kanaat van de Gouden Horde aan. Later werden ze steeds machtiger. De Russen deden nog een poging om het kanaat te veroveren maar die mislukte jammerlijk. Na deze overwinning voor de Krim-Tataren groeide het kanaat uit tot een grootmacht in Rusland. Het kanaat verloor de slag bij Molodi verpletterend. Dit was een grote teleurstelling aangezien het kanaat de door Rusland veroverde kanaten nu niet terug kon veroveren. Ook grote stukken grond in Oost-Europa moesten worden afgestaan. Toch bleef het kanaat machtig en wreed. Ze terroriseerden de steppen van Rusland. Een keer begonnen ze een rooftocht naar Moskou en jawel, ze plunderde het! Veel burgers werden meegenomen als slaven. Dit kon niet onbestraft blijven. De Russen waren erg boos om deze daad en waren vastbesloten om wraak te nemen. De Russen begonnen strenge controles aan de grens en er werden ruim 65.000 zwaarbewapende soldaten naar de grens gestuurd. Enorme vestingen werden gebouwd en ook loopgraven, omgevallen bomen en valkuilen moesten de sterke en gevreesde Krim-Tataren tegenhouden. Edelen en zogenaamde kozakken patrouilleerden over de steppen om te kijken of de Krim-Tataren niet weer een rooftocht hielden. Er heerste spanning en de Krim-Tataren kregen het moeilijk. Toch werden er nog veel rooftochten gehouden. En tussen dit alles, begon wat. Hoe bevreesd ze ook waren, het verval van het Kanaat van de Krim, was een feit.
Einde
Hoogmoed komt voor de val. De Krim-Tataren vielen de Turkse sultan aan, die officieel de baas over hen was. De aanval mislukte, en ze onderwierpen zich aan de sultan. Ze verbonden zich ook met de Kozakken om ervoor te zorgen dat het Kozakken-hetmanaat onafhankelijk werd van Polen-Litouwen. In de Tweede Noordse Oorlog ging het weer helemaal mis. Ze streden dan wel met het onder andere machtige aartshertogdom Oostenrijk, de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en Denemarken maar Zweden, de Kozakken, Brandenburg en Rusland brachten toch zware klappen aan aan het toch al verzwakte Kanaat. Na deze oorlog vestigden ook nog de Kalmukken zich in de buurt van de Krim! Deze stam wachtte niet tot ze werd aangevallen, nee, ze vielen zélf de Krim-Tataren aan! Een klein succesje was de verovering van Azov, maar die moest in 1711 worden teruggegeven. Daarna volgde oorlog op oorlog. De Russisch-Turkse Oorlog (1676-1681) en de Krimveldtochten (1687-1689) konden het kanaat nog niet ten val brengen, maar met de Russisch-Turkse Oorlog (1735-1739) werd het kanaat bíjna ten val gebracht. De Russisch-Turkse Oorlog (1768-1774) maakte Rusland nieuwe baas van het kanaat. Het kanaat bleef gewoon bestaan, alleen dan onder leiding van de Russen in plaats van de Turken. De laatste kan kwam. Şahin Giray werd de leider van het Krimkanaat. Rusland kreeg meer macht in het gebied, maar zelf spoorde hij zijn ministers aan om in opstand te komen tegen de Russen. Er brak een bloederige burgeroorlog uit in het gebied. Tsarina Catharina II vond dat natuurlijk te ver gaan en nam harde maatregelen. De Krim werd officieel bij Rusland gevoegd en het was afgelopen met het Kanaat van de Krim. Şahin Giray vluchtte naar het Ottomaanse Rijk. De Ottomanen zetten hem niet terug op de troon van het Kanaat van de Krim. De laatste kan van het Kanaat van de Krim werd geëxecuteerd.