Arduinna

Altaarsteen van Arduinna

Arduinna (ook wel Arduina, Arduenna, Ardvinna of Ardbinna genoemd) was een plaatselijke berg- en woudgodin uit de Keltische mythologie. Het eerste deel van haar naam (ardu-) betekent zoiets als 'hoogte, helling, berg'. Hoewel deze inheemse godin (dea) in de literatuur herhaaldelijk wordt gelijkgesteld met de Romeinse godin Diana, is een koppeling van Arduinna met de jacht of met een everzwijn niet bewezen. Een altaarsteen afkomstig uit de Noord-Eiffel voor de godin genaamd Arbinna wijst waarschijnlijk naar dezelfde natuurgodheid. De altaarsteen schijnt te behoren tot een pottenbakkerij die aardewerk leverde tot in Engeland. Mogelijk beschermde deze godin de handelaar en/of zijn goederen op reizen door bergachtig gebied naar de zeekust. Zij zou dan te vergelijken zijn met Nehalennia bij Domburg en Colijnsplaat. Op de zijkant van genoemde altaarsteen is een laurierboom afgebeeld. Deze kan verwijzen naar bescherming tegen onder andere bliksem en/of naar de keizercultus van Rome. Over de godin Arduinna is er vrijwel niets bekend, behalve dat er archeologische vondsten zijn die naar haar verwijzen.

Ze werd voornamelijk aanbeden in oostelijk België, Luxemburg, het westelijke Rijnland en een deel van noordelijk Frankrijk, zeg maar de Ardennen. Waarschijnlijk is Ardennen van deze Keltische godin Arduinna afgeleid. Te Hürtgenwald-Gey is in 1859 een inscriptie uit de Romeinse periode met haar naam gevonden.

Rond 585 vestigde de uit Lombardije afkomstige geestelijke Walfroy (* ca. 565 - † ca. 600) zich op de aan Arduinna gewijde heuvel bij de Franse plaats Margut. Daar bracht hij, zittend op een pilaar (als enige westerse pilaarheilige), in navolging van de door hem bewonderde Sint-Martinus de christelijke leer in praktijk en deed de streekbewoners de heidense cultus rond Arduinna afzweren.