Antoni van Leeuwenhoek: verschil tussen versies

Versie van 5 aug 2017 11:48

Antoni van Leeuwenhoek

De microscoop van van Leeuwenhoek

Een betere weergave van zijn microscoop

Antoni van Leeuwenhoek (Delft, 24 oktober 1632 - Delft, 26 augustus 1723), was een Nederlandse bioloog en lakenhandelaar die de moderne microscoop heeft uitgevonden en tevens ook de zaadcel heeft ontdekt, met behulp van de moderne microscoop. Hij hield zich bezig met de microbiologie en de celbiologie.

Hij stierf op 26 augustus 1723 in zijn geboorteplaats; Delft. Hij werd 90 jaar.

Biografie

Van Leeuwenhoek werd geboren op 24 oktober 1632 te Delft. Zijn vader was toen Philips Antonyszoon en zijn moeder heette Margaretha Bel van den Berch. Slechts anderhalve week later werd hij gedoopt als "Thonis Philipszoon". Maar hij noemde zichzelf Leeuwenhoek omdat zijn huis toen vlakbij de Leeuwenpoort lag. Toen hij vijf was overleed zijn vader en toen hij vijftien was overleed zijn stiefvader. Hij ging altijd op school in Warmond. Later volgde hij een opleiding in Amsterdam voor kassier en boekhouder. Toen hij al jong was, was hij al breed geintereseerd in sterrenkunde, wiskunde, natuurkunde en scheikunde.

Geen wetenschapper

Heel veel mensen dachten dat Antoni van Leeuwenhoek een wetenschapper was, maar dat was hij niet. Hij was namelijk een lakenhandelaar. Hij had geen collega's met wie hij zijn ontdekkingen kon bespreken; hij had zelfs geen idee hoe hij zich moest bekend maken. Uiteindelijk schreef hij naar de Royal Society in Engeland. Na heel veel brieven vol nauwkeurige tekeningen van zijn ontdekkingen mocht hij lid worden van deze wetenschapsvereniging. Zijn tekeningen waren zo nauwkeurig en goed dat men tegenwoordig gemakkelijk kan herkennen wat hij toen zag. Bijvoorbeeld zag hij raderdieren. Nadat hij lid mocht worden was het het begin van zijn wereldwijde bekendheid. Uit zijn onderzoeken ontstond de nieuwe wetenschap microbiologie. Hiermee zijn behandelingen voor veel ziekten uitgevonden. Ook is hieruit een duidelijk beeld van de aard van het leven ontstaan.

Net zoals de meeste wetenschapper, was van Leeuwenhoek heel erg nieuwsgierig. Toen hij in 1680 naar Groot-Brittanië reisde, bestuudeerde hij de witte kalkrotsen aan de zuidkust. Hij bestuurde ook lichamen van dode mensen, en ontdekte kristallen in de gewrichten van mensen die last hadden gehad van jicht; in die tijd een pijnlijke ziekte. Met zijn microscoop zag hij de ogen van insecten uit meerdere lenzen bestaan. Van Leeuwenhoek bestuurde ook een spin die hij door zijn huis zag lopen. Hij zei toen het volgende: "Toen ik hem met mijn microscoop bekeek, zag ik dat zijn lijf en poten behaard waren, zo dik als het borstelige haar op de rug van een varken.

Wetenschappelijk werk

Microscoop

De huidige microscoop (foto: Dolbunov)

Hoe ging hij te werk

Hij hield zorgvuldig de kleine, koperen microscoop voor zijn linkeroog. Zijn andere oog deed hij dicht, maar vervolgens zag hij allen wazige lichte en donkere vormen. Hij hield zijn adem in om het beeld stabiel te houden, terwijl hij met zijn andere hand op zoek ging naar de schroef om scherp te stellen. Hij begon er langzaam aan te draaien? Het beeld wiebelde en wankelde, totdat het ineens helder en scherp was. Hij staarde naar een nieuwe wereld, een wereld in een stukje modder onder zijn microscoop! tientallen identieke witachtige vormen lagen door elkaar, een soort korte buisjes, en ze bewogen. Een zwerm levende wezens, stuk voor stuk kleiner dan een speldenknopje! hij was de eerste persoon die hem zag. Wij noemen hem levensvormen 'micro-organismen'. Hij noemde ze 'animalcules'.

Hoe heeft hij de microscoop uitgevonden?

Antoni van Leeuwenhoek heeft de moderne microscoop uitgevonden door honderden sterke lenzen van glas te maken die je kan vergroten. Van Leeuwenhoek gebruikte dus die lenzen voor het bouwen van microscopen, maar een deel van zijn werkwijze hield hij geheim. De resultaten hiervan zijn dat van Leeuwenhoek een microscopische wereld observeerde die niemand nog had gezien, waaronder kleine levensvormen die uit één cel bestonden: de animalcules. Wij noem ze nu 'micro-organismen'.

Geheim

Uit documenten van vroeger heeft men een geheim van van Leeuwenhoek ontdekt. Van Leeuwenhoek gebruikte bij de uitvinding van de moderne microscoop een lens en een pincet. Het geheim van zijn microscoop was dat de lenzen werden geschuurd, zodat ze een perfecte bolling hadden.

Ontdekkingen

Antoni van Leeuwenhoek heeft niet alleen dingen uitgevonden, hij heeft ook een hoop dingen ontdekt, hier is een lijstje van de belangrijkste dingen die hij heeft ontdekt:

Rode bloedcellen
Bacteriën die hij vond in een peperinfuus
Sperma, daar zag hij ook allemaal zaadcelletjes bewegen, die heeft hij dus ook ontdekt
Het streeppatroon bij spiervezels

Afschuwelijke werkwijze

Veel mensen vonden de werkwijze van van Leeuwenhoek afschuwelijk. Dit zijn maar een paar voorbeelden daarvan:

Van Leeuwenhoek maakte zijn tenen nooit schoon, want hij wilde de deeltjes die ertussen zaten onderzoeken.
Hij hield luizen en luizeneitjes op zijn benen en in zijn sokken zodat hij voldoende beestjes had om te bestuderen.
Hij plakte eitjes van vliegen onder de borsten van zijn vrouw om ze warm te houden tot ze uitkwamen. Daarns bestudeerde hij ze.

Citaten

Antoni van Leeuwenhoek heeft zelf veel citaten geschreven, enkele hiervan zijn:

Mijn werk, dat ik al lang gedaan heb, werd niet nagestreefd om de lof te krijgen die ik nu geniet, maar vooral van een verlangen naar kennis, die ik opmerkelijk in me meer dan in de meeste andere mannen verblijft. En bijgevolg, als ik iets opvallend ontdekte heb, heb ik het gedacht mijn plicht om mijn ontdekking op papier te zetten, zodat alle ingenieuze mensen hiervan op de hoogte zouden kunnen worden gebracht.

— Uit een brief van Antonie van Leeuwenhoek

en

De mens moet altijd met zijn gedachten bezig zijn als er iets moet worden bereikt.

— Antonie van Leeuwenhoek

en

In 1657 ontdekte ik zeer kleine levende wezens in regenwater.