Leerkrediet
Het leerkrediet is een term uit het hoger onderwijs in Vlaanderen. Het is een soort van portemonnee waarin de studiepunten van studenten worden gehouden. Iedere student krijgt een 140 studiepunten als hij/zij zich voor de eerste keer bij een Vlaamse hogeschool of universiteit inschrijft. Om te kunnen studeren moeten de studenten studiepunten uit het leerkrediet opnemen. Wanneer de studenten voor een cursus (vak) slagen, krijgen ze de studiepunten terug. Wanneer je ze niet slagen, verdwijnen deze studiepunten (in de meeste gevallen) uit hun leerkrediet.
Voor wie het leerkrediet?
Het leerkrediet is voor alle studenten die aan een Vlaamse universiteit of hogeschool studeren. Dit geldt dus voor de hogescholen en universiteiten in het Vlaams Gewest en de Nederlandstalige hogescholen en universiteiten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In het Waals Gewest en Franstalige hogescholen en universiteiten speelt het leerkrediet dus geen rol.
Ook heeft het leerkrediet niet alleen betrekking op Belgische studenten, maar ook buitenlandse studenten die in België studeren. Belgische studenten die in het buitenland studeren hebben geen problemen met het leerkrediet. Uitwisselingsprogramma's (zoals het Erasmusprogramma) vallen hier weer wel onder.
Hoe werkt het leerkrediet?
De basis
Zodra een student van de middelbare school is afgestudeerd, krijgt deze een leerkrediet van 140 studiepunten. Dit is voor alle studenten hetzelfde. Vervolgens schrijven zij zich in bij een hogeschool of universiteit en moeten ieder studiejaar een bepaald aantal studiepunten opnemen. Normaal gesproken is één studiejaar 60 studiepunten. Ieder vak heeft een bepaald aantal studiepunten. Zodra de student voor dat vak geslaagd is, worden de studiepunten van dat vak automatisch teruggestort. Deze studiepunten kun je weer voor het volgende jaar gebruiken.
Een voorbeeld: Stel je je schrijft je in voor een cursus van 6 studiepunten, verdwijnen er 6 studiepunten uit het leerkrediet. Om voor deze cursus te slagen heb je twee kansen; in de eerste zitperiode (tijdens de examenweken) of in de tweede zitperiode (in de herkansingsperiode in de zomer). Wanneer je voor het examen slaagt op een van deze twee momenten, worden de 6 studiepunten weer teruggestort op je leerkrediet. Soms heb je echter maar één mogelijkheid om te slagen (er dus geen herkansing), wat altijd in de eerste zitperiode is. In dat geval moet je ook tijdens die ene keer slagen om de studiepunten terug te krijgen. Wanneer je tijdens de eerste en tweede zitperiode niet slaagt, moet je het vak meenemen naar het volgende jaar. De studiepunten krijg je dan in de meeste gevallen niet terug; zij verdwijnen dus uit het leerkrediet.
Aangezien studeren aan hogeschool of universiteit voor veel studenten lastiger is dan aan de middelbare school, geven universiteiten en hogescholen in het eerste jaar de studiepunten dubbel terug. Als je dus een cursus van 6 studiepunten in je eerste jaar haalt, krijg je 12 studiepunten terug. Dit geldt echter alleen voor vakken uit het eerste studiejaar.
Terugvragen van studiepunten
Soms kan het echter voorkomen dat je een vak moet overdoen, maar het is niet jouw schuld. In zo'n geval is er sprake van overmacht. In dit geval kun je bij de Vlaamse overheid je studiepunten voor dat vak terugvragen. Dit kan in een paar gevallen:
- Langdurige of chronische ziekte.
- Psychische problemen, zoals depressie.
- Het overlijden of ernstige ziekte van naaste.
- Soms kan het wisselen van een opleiding hieronder vallen.
- Tijdens de COVID-19-pandemie kregen alle studenten het recht om hun studiepunten terug te vragen.
In de meeste gevallen moeten studenten hier ook bewijzen voor geven. Daarnaast moeten teruggave beargumenteerd (dus met een reden) zijn en moet het specifieke aantal studiepunten (met cursussen) vermeldt worden.
Na de master
Na de bacheloropleiding komen studenten op 200 studiepunten uit als zij alle vakken gehaald hebben. Hierna kunnen ze verdergaan met hun masteropleiding. Zodra je geslaagd bent voor je masteropleiding, worden er 120 studiepunten van je leerkrediet afgeschreven. Als je alle vakken hebt behaald, kom je dus weer op 60 studiepunten uit.
Veel studenten komen echter dan op minder van 60 studiepunten uit. Dit kan een probleem vormen als je later wilt verderstuderen. Om deze problemen op te lossen zijn een aantal oplossingen bedacht:
- Mocht je nog een masteropleiding willen doen, wordt er meestal niet meer naar het leerkrediet gekeken. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor master-na-masteropleidingen.
- Een hogeschool of universiteit kan ook het leerkrediet negeren (bijvoorbeeld als er maar een klein aantal studiepunten ontbreekt), een hoger inschrijfbedrag vragen of de student dwingen om minder studiepunten op te nemen.
- Ieder jaar dat je geen gebruik maakt van je leerkrediet, komen er 10 studiepunten bij tot deze weer op 60 studiepunten staat. Hierdoor kun je bijvoorbeeld later in je leven nog omscholing of bijscholing volgen.
Voor een tweede bacheloropleiding worden in het eerste jaar de punten echter niet meer dubbel teruggegeven.
Waarom bestaat het leerkrediet?
Het leerkrediet is geïntroduceerd in het studiejaar 2008-2009. Het leerkrediet is bedoeld om te voorkomen dat studenten voor eeuwig zouden kunnen herkansen en doorstuderen, aangezien dit erg veel belastinggeld kost. Daarnaast is het bedoeld om het inschrijfgeld voor Vlaamse hogescholen en universiteiten laag te houden en om studenten hun studie serieus te laten nemen. Ook is het bedoeld om een bewuste studiekeuze te stimuleren.