Antoine Lavoisier
|
|
Wetenschapper | |||
![]() | |||
Persoonlijke info | |||
---|---|---|---|
Volledige naam | Antoine-Laurent de Lavoisier (vóór de Franse Revolutie) Antoine-Laurent Lavoisier (na de Franse Revolutie) | ||
Bijnaam | Vader van de scheikunde | ||
Geboren | 26 augustus 1743 | ||
Geboorteplaats | Parijs | ||
Geboorteland | ![]() | ||
Overleden | 8 mei 1794 | ||
Overleden te | Parijs | ||
Gehuwd met / relatie |
Marie-Anne Paulze Lavoisier | ||
Bekend van | |||
Vakgebied | Scheikunde | ||
Bekend van | Betrokkenheid van zuurstof bij de verbranding, naam van zuurstof en waterstof, verbetering van buskruit, bijdrage aan het ontstaan van de moderne scheikunde | ||
|
Antoine Lavoisier (Parijs, 26 augustus 1743 – aldaar, 8 mei 1794) was een beroemde Franse scheikundige en edelman. Lavoisier staat bekend als "de vader van de moderne scheikunde". Daarnaast had hij invloed op de geschiedenis van de biologie. Lavoisiers belangrijkste ontdekking was dat zuurstof een rol speelt bij de verbranding. Hierdoor bewees hij dat de flogistontheorie fout was. Daarnaast gaf hij de naam aan het element waterstof, maakte een lijst van de bestaande scheikundige element en voorspelde het element silicium. Daarnaast verbeterde hij de formule voor buskruit.
Lavoisier was lid van de adel en verzamelde belastingen. Hoewel hij de Franse Revolutie steunde, was hij ook erg kritisch op de revolutie. De revolutie stond namelijk in de weg van wetenschappelijke vooruitgang. Tijdens de Terreur van Robespierre werd hij opgepakt en omgebracht met de guillotine. Zijn vrouw, Marie-Anne Paulze Lavoisier, was ook scheikundige en zette zijn werk voort.
Levensloop
Vroege leven
Wetenschap voor het algemeen belang
Beroep en huwelijk
Landbouw en buskruit
Franse Revolutie
Executie
Scheikunde
Verbrandingstheorie
In Lavoisiers tijd dacht men dat vuur op een andere manier ontstond. Men geloofde namelijk in de flogistontheorie. Deze theorie werd opgesteld door de Duitse arts Georg Ernst Stahl, maar wat hield deze theorie precies in? Volgens de theorie bestond er een stof benaamd flogiston. Flogiston had geen kleur, smaak en geur. Hierdoor was het niet zichtbaar of ruikbaar. Volgens Stahl (en de meeste scheikundigen na hem) had flogiston de eigenschap om hitte te dragen. De hitte uit flogiston kwam onder bepaalde omstandigheden vrij, waardoor verbranding (oftewel vuur) ontstond. Volgens deze theorie zouden brandbare materialen (zoals hout en papier) flogiston bevatten. Zodra al het flogiston uit het materiaal verdwenen was, verdween het vuur.
De flogistontheorie sloot aan bij wat men toentertijd over scheikunde wist. Toch was er ook kritiek op de theorie. De theorie betekende namelijk dat metaal lichter zou worden als je het zou verbranden. De flogiston verdwijnt namelijk uit het metaal. Toch wordt metaal juist zwaarder als het verbrand wordt. Daarnaast waren er nog andere punten van kritiek. Er ontstond steeds meer bewijs tegen de theorie, maar de meeste scheikundigen bleven toch de theorie aanhangen.
Lavoisier deed onderzoek naar verbranding om dit probleem te verklaren. Hij ontdekte snel dat de lucht met verbranding te maken had. Toentertijd wist men nog niet dat lucht eigenlijk uit meerdere stoffen bestond. Het lukte Lavoisier daarom niet om de laatste stap naar zuurstof te zetten. In 1774 kwam de Britse scheikundige Joseph Priestley naar Parijs en bezocht Lavoisier. Priestley was ondertussen ook experimenten aan het doen met verbranding in een afgesloten ruimte. Hij merkte dat een afgestoken kaars onder een stolp na een tijdje doofde. Volgens Priestley kwam dit doordat de plogiston in de lucht op was en vertelde Lavoisier dat hij "lucht zonder plogiston" ontdekt had. Lavoisier herhaalde vervolgens het experiment van Priestley. Hij kwam erachter dat de kaars niet doofde door het gebrek aan plogiston, maar door het gebrek aan zuurstof. Lavoisier had hierdoor een nieuw element ontdekt, gaf deze een naam en ontkrachtte de plogistontheorie.
Vader van de scheikunde
Lavoisier werd heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het ontstaan van de moderne scheikunde. Dankzij Lavoisier werd de scheikunde een echte wetenschap. In Lavoisiers tijd stond de scheikunde nog in de kinderschoenen. De invloed van de alchemie was nog zichtbaar en veel scheikundigen baseerden zich op uitspraken van filosofen uit de Griekse oudheid. Volgens Aristoteles bestond iedere stof op aarde uit een combinatie van vier elementen; aarde, water, vuur en lucht. De scheikundigen probeerden deze theorie uit te breiden of aan te vullen, maar niemand wees het echt af. Overigens is de flogistontheorie hierdoor ook ontstaan.
Na het ontkrachten van de flogistontheorie begon Lavoisier de scheikunde te moderniseren. Hij ontwikkelde een nieuw systeem voor de scheikunde. Dit systeem publiceerde hij in zijn beroemde werk Traité élémentaire de Chimie. In het werk gaf hij uitleg over o.a. de werking van gassen, hitte, de reactie van zuren en basen bij het ontstaan van zouten en richtlijnen voor chemische experimenten. Daarnaast maakte hij een lijst van de chemische elementen die al ontdekt waren. Deze lijst kun je zien als een voorloper van het periodiek systeem. In de lijst voegde hij ook twee elementen toe die hij benoemd had; zuurstof en waterstof.
Overigens deed hij zijn experimenten en werk niet alleen. Hij werd geholpen door zijn vrouw, Marie-Anne Paulze Lavoisier. Zij wordt daarom ook wel de "moeder van de scheikunde" genoemd.
Overige bijdragen
Daarnaast leverde Lavoisier nog andere bijdragen, zoals de verbetering van de formule voor salpeter en buskruit. Hij was ook betrokken bij het ontwikkelen van het metriek stelsel. Dit zijn de maten waarmee vandaag de dag wegen en meten (zoals gram, meter en liter). Dit stelsel maakte meten en wegen een stuk eenvoudiger.
Ook formuleerde Lavoisier de wet van behoud van massa. Volgens deze wet is de massa altijd gelijk voor en na een chemische reactie. Deze wet speelde later weer een rol in de atoomfysica, aangezien het bewees dat atomen niet gemaakt of vernietigd werden tijdens een chemische reactie.
Nalatenschap
Bronnen
- Antoine Laurent Lavoisier op www.periodieksysteem.com
- Antoine Lavoisier op www.chemieleerkracht.nl
- (en) Het artikel op de Engelstalige Wikipedia
- (en) Antoine Lavoisier op www.britannica.com
- (en) Lavoisier op www.acs.org
- (en) Phlogiston: When Science Was Wrong About Fire (5 maart 2019) via YouTube-kanaal "Technicality".