Folkrock
Folkrock is een muziekstijl die valt onder het muziekgenre Folk. In de Folkrock worden elementen gemixt van volksmuziek en rockmuziek en is een muziekstijl die halverwege de jaren zestig in de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk ontstond. In de VS kwam folkrock voort uit de heropleving van de volksmuziek en de invloed die de Beatles en andere Britse Invasion-bands (Britse bands die in Amerika kwamen optreden) hadden op de folkrockartiesten. Artiesten zoals Bob Dylan en de Byrds - van wie verschillende leden eerder in folkgroepen hadden gespeeld - probeerden de klanken van rock te mengen met hun reeds bestaande Folk repertoire. Dit deden ze door het gebruik van elektrische instrumenten en drums over te nemen op een manier die voorheen niet zo gewaardeerd werd in de Amerikaanse Folk gemeenschap. De term "Folkrock" werd in het begin in de Amerikaanse muziekpers in juni 1965 gebruikt om de muziek van de Byrds te beschrijven.
Het de Byrds kregen vooral succes met hun cover van Bob Dylan's "Mr. Tambourine Man" en hun debuut album met dezelfde naam. Dit gebeurde tegelijkertijd met Dylan's eigen opnamen met Rock instrumentatie-op de albums als "Bringing It All Back Home" (1965), "Highway 61 Revisited" (1965) en "Blonde on Blonde" (1966). Dit succes moedigde ook andere folkartiesten aan, zoals Simon & Garfunkel. Meer groepen gingen elektrische ondersteuning op hun platen gebruiken zoals de groep Buffalo Springfield. Dylans controversiële (dwarse, tegenstrijdige) optreden op het Newport Folk Festival op 25 juli 1965, waar hij werd bijgestaan door een elektrische band, was ook een belangrijk moment in de ontwikkeling van de Folkrock.
Eind jaren zestig werd in Groot-Brittannië en Europa een aparte, Britse folkrockstijl gecreëerd door Pentangle, Fairport Convention en Alan Stivell. Geïnspireerd door Britse psychedelische folk en de Noord-Amerikaanse stijl van folkrock, begonnen Britse folkrockbands elementen van traditionele Britse volksmuziek op te nemen in hun repertoire, wat leidde tot andere varianten. Hieronder de Engelse folkrock van de Albion Band en de Celtic rock.
Heropleving volksmuziek
De heropleving van de Amerikaanse volksmuziek begon in de jaren veertig. Onder andere door protest-volkszangers zoals Woody Guthrie en Pete Seeger. Deze protestsongs bereikte het een hoogtepunt in populariteit in het midden van de jaren zestig met artiesten als Bob Dylan en Joan Baez (zie Folk). In 1948 vormde Seeger de Weavers, van wie de populariteit het toneel vormde voor de volksopleving van de jaren vijftig en vroege jaren zestig. Ook werd zo de 'kloof' tussen volksmuziek, populaire muziek en actuele liederen overbrugt. Het geluid en het repertoire van traditioneel volksmateriaal en op de actualiteit gerichte liederen van The Weavers waren een directe inspiratiebron voor het Kingston Trio. Dit is een driedelige folkgroep die in 1958 bekendheid kreeg met hun hit "Tom Dooley" wat dan nog meer Folk is. Het Kingston Trio stond hiermee model voor een stroom van vergelijkbare groepen tussen 1958 en 1962. Met de protestsongs werd onder andere geprotesteerd tegen de aanwezigheid van Amerikanen in de Vietnamoorlog.
Het was echter pas in 1956 en de komst van de skiffle- rage dat de Britse heropleving van de volksmuziek verbonden werd met de Britse jeugdcultuur. Skiffle hernieuwde de populariteit van volksmuziekvormen in Groot-Brittannië en leidde rechtstreeks tot de progressieve folk beweging en de daarbij behorende Britse folk clubs. Opmerkelijke folkrock-artiesten met wortels in de progressieve folk waren Donovan, Al Stewart, John Martyn en Paul Simon.
Folk-invloeden zijn het duidelijkst te zien in Beatles-nummers als "I'll Be Back", "Things We Said Today" en "I'm a Loser".
Vervagende grenzen tussen Folk en Rock
Het effect dat de muziek van deze Britse bands - en de Beatles in het bijzonder - had op jonge Amerikanen was enorm. Bijna van de ene op de andere dag was de 'oude' folk (samen met vele andere vormen van muziek van eigen bodem) niet meer interessant voor een groot deel van de Amerikaanse jeugd. In plaats daarvan richtten zij hun aandacht op de toestroom van Britse groepen en artiesten. De invloed van deze 'Britse invasie' had ook invloed op de Amerikaanse folkgroepen, waarbij veel jonge muzikanten snel hun interesse in de 'oude' volksmuziek verloren en in plaats daarvan de nieuwe Britse Folkrock stijl gingen spelen. Voorbeelden hiervan zijn de Byrds, Jefferson Airplane, de Lovin 'Spoonful, de Mamas & the Papas en Buffalo Springfield. Eigenlijk krijg je in de jaren '60 door de Folkrock een vervaging van de grens tussen Folk en Rock en beïnvloeden de Amerikaanse bands en Britse bands elkaar. Het folkrockgeluid van de Byrds heeft door de jaren heen veel bands beïnvloed, waaronder Big Star,Tom Petty and the Heartbreakers, REM, the Long Ryders the Smiths, the Bangles, the Stone Roses en Teenage Fanclub. De Byrds zelf bleven in 1965 commercieel succes behalen met hun folkrock, met name met hun nummer 1 single "Turn! Turn! Turn!"
Op 20 juli 1965 bracht Bob Dylan de baanbrekende "Like a Rolling Stone" uit. Dit is een zes minuten durende aanklacht, gericht op een rijkeluismeisje dat aan lager wal raakt. Hierin werd Dylan opnieuw begeleid door een elektrische rockband.
Producer Tom Wilson besloot om elektrische gitaar, bas en drums toe te voegen aan "The Sounds of Silence", een nummer dat in 1964 was opgenomen door het (toen nog) folkduo Simon & Garfunkel en voor het eerst werd uitgebracht op hun album "Wednesday Morning, 3 AM". De heruitgegeven single steeg eind 1965 naar nummer 1 op de Billboard-hitlijst. Het werd een hit over de hele wereld en zette het duo op een van de meest succesvolle carrières in de pop- en rockmuziek. Simon en Garfunkel zijn beschreven als "het grootste duo van folkrock, en een hun roem en invloed zou tot ver na de hoogtijdagen van folkrock blijven bestaan".
Links
- "Tom Dooley" - The Kingston Trio (Live 1958)
- "I'll Be Back" - The Beatles (1964)
- "I Call Your Name & Somebody Groovy" - The Mamas and The Papas (1965)
- "Mr. Tambourine Man" - The Byrds (1965)
- "Turn! Turn! Turn!" - The Byrds (1965), later ook een keer gezongen door Ilse de Lange bij DWDD (2020)
- "Like a Rolling Stone" - Bob Dylan (1965)
- "The Sound of Silence" - Simon and Garfunkel (1965)
- "Let No Man Steal Your Thyme" - Pentangle (1968)
- "Year Of The Cat" - Al Stewart (1976)
- Muziekweb - Folkrock