Basgitaar
.jpg)
De basgitaar, elektrische bas of gewoon bas is een snaarinstrument. Het is een tokkelinstrument dat qua uiterlijk en de manier waarop het gemaakt is lijkt op een elektrische of akoestische gitaar, maar met een langere hals en een lagere toonladder. De basgitaar is ook vergelijkbaar met een contrabas. Zij wordt gebruikt voor niet-klassieke muziek zoals pop en heeft de stemming E – A – D – G. Dat is hetzelfde als bij een contrabas en hetzelfde als de laagste vier snaren van een gitaar, maar dan een octaaf (een hele toonladder) lager. Sinds het midden van de jaren '50 van de twintigste eeuw heeft de basgitaar de contrabas in de populaire muziek grotendeels vervangen.
Het grootste deel van alle basgitaren zijn elektrisch maar er zijn er ook die niet elektrisch (akoestisch) zijn. Het wordt voornamelijk met de vingers of duim gespeeld (geplukt), of met een plectrum. Om op normale speelvolumes te kunnen worden gehoord, hebben elektrische bassen een versterker nodig. Dit komt omdat ze geen klankkast hebben.
Ontstaan
In de jaren 1930 ontwikkelde muzikant en uitvinder Paul Tutmarc de eerste elektrische contrabas in haar moderne vorm, het werd een gefret instrument.
In de jaren '50 ontwikkelden Leo Fender en George Fullerton de eerste in massa geproduceerde elektrische basgitaar. De Fender Bass was een revolutionair modern instrument voor optredende muzikanten. In vergelijking met de grote, zware contrabas, die van het begin van de twintigste eeuw tot de jaren '40 het belangrijkste basinstrument in de populaire muziek was. Nu kon de basgitaar gemakkelijk naar shows worden vervoerd. Door de toevoeging van frets op de hals van de basgitaar konden bassisten gemakkelijker spelen dan op fretloze akoestische of elektrische contrabassen en konden gitaristen gemakkelijker overstappen op het instrument.
In de jaren '60 gaan meer bedrijven (zoals het bekende gitaarmerken Gibson, Yamaha, Teisco en Guyatone) elektrische basgitaren maken. De Beatles bassist Paul McCartney had een vioolvormige basgitaar van het merk Höfner, dat al snel de "Beatle-bas" werd genoemd.
Gebruik
De basgitaar heeft meestal een ondersteunende rol in de muziek. Samen met het drumstel behoort het tot de ritmesectie en geven zij de maat en het ritme aan. De basgitaar speelt een belangrijke rol in de funk, vanwege de zogeheten groove in die muziekstijl.
De bigbandmuziek van Bert Kaempfert is zeer herkenbaar door het gebruik van de basgitaar. Bij het bekende nummer "African Beat", wat de herkenningsmelodie van het sprookje de Indische Waterlelies in de Efteling werd, kun je die basgitaar loopjes goed horen. Hij speelde trouwens in zijn rol van platenproducent een belangrijke rol in de opkomst van The Beatles. Het was gitarist / bassist Ladislav "Ladi" Geisler, die het beroemde "knackbass" (krakende bas) geluid populair maakte met de Fender Telecaster basgitaar en later de Gibson EB basgitaar. Het gaat om een treble staccato (scherp, kort klinkend) bas gitaargeluid waarbij de bassnaar met een plectrum werd getokkeld en onmiddellijk werd onderdrukt om elke sustain (galm) weg te nemen. Een akoestische bas speelde een eenvoudig patroon in harmonie met deze staccato elektrische bas, wat een uniek geluid creëerde. Het was Geisler die zijn gitaarversterker uitleende aan The Beatles voor hun opnamesessie met Tony Sheridan, omdat hun eigen apparatuur niet goed genoeg bleek te zijn voor de opnames.
Links
- SchoolTV - Basgitaar
- Muziekweb - Basgitaar
- YouTube - Basgitaar, Ladislav "Ladi" Geisler Knack bass
- Lijst van Nederlandse basgitaristen (Wikipedia)