Michaël I van Roemenië
|
|
Michaël I (Sinaia, 25 oktober 1921 – Aubonne, 5 december 2017) was koning van Roemenië tussen 1927 en 1930 en tussen 1940 en 1947. Michaël regeerde twee aparte periodes. Tijdens de eerste periode was minderjarig, waardoor drie regenten in zijn plaats regeerden. Tijdens de tweede periode regeerde hij zelf. Michaël I was de laatste koning van Roemenië.
De kroonprins volgde zijn opa, koning Ferdinand I, op 4-jarige leeftijd op. Een groep van regenten zou voor hem regeren tot dat hij 18 jaar oud was. Eigenlijk zou zijn vader, Carol II, moeten regeren. Zijn vader echter met zijn vrouw naar het buitenland gevlucht. In 1930 werd duidelijk dat de regenten niet in staat waren te regeren, waarna Carol II terugkeerde naar Roemenië. Hij regeerde tot aan 1940, toen Carol II gedwongen moest aftreden. Michaël I werd hierdoor opnieuw koning. Tijdens de Tweede Wereldoorlog koos Roemenië de kant van Duitsland. Michaël I leidde in 1944 een staatsgreep tegen de pro-Duitse regering. Na de oorlog kwam Roemenië onder de invloedsfeer van de Sovjet-Unie. Michaël I mocht koning blijven, maar kreeg steeds meer conflicten met de communisten. In 1947 moest hij daardoor gedwongen aftreden en de monarchie werd afgeschaft.
Na de val van het communisme in 1989 deed Michaël I een poging om opnieuw koning te worden van Roemenië. Deze poging faalde en Roemenië werd een republiek. Wel mocht de voormalige koning terugkeren naar het land en kreeg weer de Roemeense nationaliteit.
Levensloop
Jeugd en eerste koningschap
Michaël werd geboren in het kasteel Peleș in 1921. Hij was de zoon van prins Carol en Helena van Griekenland. Toen Michaël werd geboren was zijn opa, Ferdinand I, koning van Roemenië. Michaël werd kroonprins op 3-jarige leeftijd. Dit kwam doordat zijn vader zich verloofd dat met zijn minnares. Dit werd gezien als een groot schandaal, waardoor Carol naar het buitenland vertrok en afstand deed van de troon. Koning Ferdinand I overleed in 1927, net voordat Michaël zes jaar oud was. Hierdoor werd hij meteen koning van Roemenië.
Michaël was natuurlijk veel te jong om te regeren. Hierdoor regeerde hij ook niet zelf, maar werd dit gedaan door een raad van drie regenten. Deze drie regenten zouden voor Michaël I besturen totdat deze 18 jaar oud was. Ondertussen was Michaël I wel officieel de koning van Roemenië. Op deze manier kon Michaël zijn studie afmaken. Dit was overigens maar voor korte duur. De drie regenten hadden vaak ruzie met elkaar, waardoor er niet goed bestuurd werd. In 1930 liep het zo erg uit de hand dat zijn vader terugkeerde naar Roemenië. Zijn vader werd vervolgens koning (onder naam Carol II), waardoor Michaël opnieuw kroonprins werd. Carol II zou vervolgens het land voor 10 jaar besturen, waarna Michaël I weer terugkwam.
Doordat zijn vader koning was, ging Michaël door met zijn opleiding en taken als kroonprins. In 1939 kreeg Michaël hierdoor een plaatsje in de Roemeense Senaat, aangezien alle kroonprinsen van Roemenië dit kregen.
Tweede koningschap
In 1940 vond er een staatsgreep plaats in Roemenië. Premier Ion Antonescu greep hierin de macht. Antonescu was erg pro-Duitse en grote fan van Adolf Hitler. Volgens de premier was koning Carol II juist erg tegen de Nazi's. Hierdoor besloot Antonescu de koning omver te werpen. Vervolgens ontbond Antonescu het parlement en drong Carol II om af te treden. Hierna werd Michaël I tot koning van Roemenië benoemd. Op 6 september 1940 werd Michaël I gekroond tot koning van het land. Hoewel Michaël I nu zelf kon regeren, had Antonescu de macht van de koning verkleind. Hierdoor had Antonescu zelf de macht in handen en kon Michaël weinig zelf beslissen. De koning ontmoette hierdoor o.a. Adolf Hitler en Benito Mussolini.
Tot 1944 zou Michaël I zich niet actief met de politiek bemoeien. Aan het einde van de oorlog ging het erg slecht met de Asmogendheden. Bij Michaël I bestond de angst dat de Sovjet-Unie Roemenië zou binnenvallen als het zo doorging. Hierdoor besloot de koning een staatsgreep te plegen op 23 augustus 1944. De koning verzamelde communisten, pro-Westerse Roemenen en enkele officieren. Gezamenlijk wierpen zij Antonescu's regering omver. Vervolgens sloot Michaël I zich aan bij de Geallieerden. Dit was net op tijd, aangezien de Sovjet-Unie al in het noorden bezig was om Roemenië binnen te vallen. Roemenië verklaarde vervolgens Duitsland de oorlog. De staatsgreep van Michaël I zorgde dat de Geallieerden er minder lang over deden om Duitsland binnen te vallen. Ook heeft het vele doden in Roemenië voorkomen.
Na de oorlog had de koning goede banden met de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten. De koning kreeg zelfs een onderscheiding van Jozef Stalin. Michaël kon hierdoor na de oorlog ook koning blijven. Dit was bijzonder, aangezien Roemenië onder de invloedsfeer van de Sovjet-Unie viel. In andere landen onder deze invloedsfeer werd de monarchie juist afgeschaft. Toch bleef de macht van de koning klein en kreeg Roemenië een communistische regering. De koning kreeg hierdoor steeds meer ruzie met de regering. Tussen augustus 1945 en januari 1946 ging de koning zelfs in staking. Hij weigerde wetten te ondertekenen en eiste dat de regering zou aftreden. De koning gaf dit op, nadat de koning hem dwong af te treden. Hierna probeerde de koning zich uit de politiek te houden.
In november 1947 boden de Britten de Roemeense koninklijke familie asiel aan. Michaël I was toen in Londen voor de bruiloft van prinses Elizabeth (de latere koningin Elizabeth II) en prins Philip. De koning weigerde dit en trok terug naar Roemenië. Een maand later werd de koning op 30 december 1947 plotseling naar Boekarest geroepen. Eenmaal in het Koninklijke Paleis te Boekarest, werd de koning gedwongen om af te treden. De koning probeerde het leger te bellen, maar de telefoonkabels waren doorgesneden. Hierdoor besloot hij de documenten te tekenen en deed officieel afstand van de troon. Een dag later werd een speech van Michaël I uitgezonden in hij verklaarde afstand te doen van de troon. Hierna werd de republiek uitgeroepen en de monarchie afgeschaft.
In ballingschap
Op 3 januari 1948 moest Michaël I het land verlaten en de rest van de koninklijke familie volgde een week later. Ook de twee tantes van de koning die nauw samenwerkten met de Sovjet-Unie moesten Roemenië verlaten. Michaël I was de laatste koning achter het IJzeren Gordijn die zijn troon verloor. Hierdoor besloot de koning zich voortaan "prins van Hohenzollern" (Hohenzollern was het koninklijk huis van Roemenië) te noemen in plaats van "koning van Roemenië". Eerst verhuisde de koning naar Italië, maar uiteindelijk verhuisde naar Zwitserland. Tussen 1950 en 1956 woonde de koning in Engeland, maar verhuisde hierna weer terug naar Zwitserland. Michaël I kreeg ook de Zwitserse nationaliteit.
Nog altijd had Michaël I een slechte band met zijn vader. Hij vond dat zijn vader zijn moeder alleen maar had vernederd, doordat zijn vader een minnares had en hier open over was. Hierdoor sprak hij nooit meer met zijn vader en weigerde zelfs zijn begrafenis bij te wonen. Kort na zijn troonsafstand trouwde Michaël I met de Franse prinses Anne van Bourbon-Parma. Dit was een groot probleem, aangezien Michaël orthodox was en Anne katholiek. Daarom was toestemming nodig van de Rooms-Katholieke Kerk. Michaël weigerde zijn religie op te geven, aangezien er een mogelijkheid was dat hij zou terugkeren naar Roemenië. Hierdoor besloten ze te trouwen zonder toestemming. De Kerk herkende het huwelijk pas in 1990.
Terugkeer naar Roemenië
Laatste jaren
Familie en kinderen
Alexander I (1862-1866) · Carol I (1866-1914) · Ferdinand I (1914-1927) · Michaël I (1927-1930) · Carol II (1930-1940) · Michaël I (1940-1947) · Afschaffing van de monarchie |