En de zon gaat op

Werk in uitvoering Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Werk in uitvoering Aan dit artikel wordt nog hard gewerkt.

En de zon gaat op
Informatie
Alternatieve titel	The Sun Also Rises Fiesta
Schrijver	Ernest Hemingway
Illustrator
Vertaler
Taal (origineel)	Engels
Land	Verenigde Staten
Genre	Sleutelroman Liefdesroman Modernistische roman
Datum	1926
ISBN
Leeftijdscategorie
Uitgeverij
Drukker
Aantal verkocht
Vorig boek
Volgend boek
Bijzonderheden
Online-tekst
Portaal Literatuur

En de zon gaat op (Engels: The Sun Also Rises) is een roman van de Amerikaanse schrijver Ernest Hemingway. Hij schreef het boek in 1926 en is zijn eerste roman. En de zon gaat op is een typisch voorbeeld van een modernistische roman. In het Verenigd Koninkrijk werd het boek uitgegeven onder de naam Fiesta.

Het boek gaat over de Amerikaan Jack Barnes die in Parijs woont. Samen met andere Amerikaanse en Britse expats besluiten zij een reis te maken naar Spanje. Hier wonen zij het festival van San Fermín in Pampalona bij. Tijdens dat feest rennen zij door de straten van het stadje achtervolgt door stieren en vinden ook stierengevechten bij. Het boek laat het leven van de zogeheten verloren generatie zien. Dat is een generatie wiens leven door de Eerste Wereldoorlog getekend was. Het boek gaat onder meer over dood, liefde, de kracht van de natuur en mannelijkheid.

Na de publicatie werd het boek gemixt ontvangen. Tegenwoordig wordt het boek als een klassieker gezien. In 1957 werd het boek zelfs verfilmd.

Samenvatting

Let op! Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt!

Jake Barnes is een Amerikaanse veteraan uit de Eerste Wereldoorlog. Hij werkt nu als journalist in Parijs. Jake is verliefd op Brett Ashley, een Engelse vrouw die een echtscheiding achter de rug heeft. Toch hebben zijn traumatische ervaringen in de oorlog ervoor gezorgd dat hij moeite heeft om zijn liefde te uiten. Brett leidt ondertussen een vrij bestaan, heeft haar haar kort geknipt en heeft verschillende affaires. Uiteindelijk heeft zij zelfs een affaire met Jakes vriend Robert Cohn. Jake besluit daarom zijn vriendschap met Cohn te verbreken. In Parijs leiden zij een zorgeloos bestaan waarbij ze vaak uitgaan naar bars en cafés. Brett vertelt Jake dat zij van hem houdt. Toch heeft hun relatie geen kans om stabiel te zijn door Jakes trauma's.

Na een tijdje komen Bill Gorton en Mike Campbell aan om de vriendengroep te vergezellen. Bill is een vriend van Jake uit New York City, terwijl Mike de verloofde van Brett uit Schotland is. Zij besluiten naar het zuiden af te reizen en Cohn in Bayonne op te halen. Vervolgens reizen zij verder naar het Spaans Pamplona. Cohn en Brett hebben enkele weken daarvoor nog een affaire gehad. Hierdoor is Cohn nog steeds verliefd op Brett, hoewel zij nu verloofd is met Mike. Jake gaat ondertussen vissen met Bill. De twee mannen sluiten zich een paar dagen later aan bij de anderen.

De vrienden drinken stevig en uiten antisemitische uitingen tegen Cohn (die Joods is). Tijdens het festival eten de personages, drinken ze hevig en rennen door de straten van Pamplona achtervolgt door stieren. Later wonen zij ook de stierengevechten bij, waar Brett de 19-jarige stierenvechter Romero probeert te verleiden. Er ontstaan een situatie waarin Jake, Cohn, Mike en Romero allemaal Brett voor zichzelf willen hebben. Cohn besluit zelfs op de vuist te gaan met Jake en Mike. Wanneer hij echter met Romero vecht, slaat hij hem in elkaar. Romero raakt gewond, maar weet zich goed te houden tijdens het stierengevecht.

Na het festival zijn de personages weer bijgekomen. Bill gaat naar Parijs, Mike naar Bayonne en Jake besluit te reizen naar San Sebastián. Brett gaat uiteindelijk met Romero mee. Wanneer Jake naar Parijs wil gaan, krijgt hij een telegram van Brett. Zij zit in Madrid en heeft zijn hulp nodig. Eenmaal in Madrid aangekomen vindt hij haar bij een goedkoop hotel. Zij heeft geen geld bij zich en Romero heeft haar in de steek gelaten. Jake neemt Brett mee in de taxi, waar zij een gesprek hebben over hoe hun relatie eruit had kunnen zien. Jake antwoordt met de woorden: "Isn't it pretty to think so?" (Is het niet mooi om dat te denken?).

Achtergrondinformatie

Titelverklaring

In de Verenigde Staten staat het boek bekend als The Sun Also Rises (letterlijk: "De zon komt ook op"). De titel verwijst naar een vers uit het Bijbelboek Prediker: "Ook rijst de zon op, en de zon gaat onder, en zij hijgt naar haar plaats, waar zij oprees" (1:5). Dit Bijbelvers laat de manier zien waarop alles op aarde in een cirkel beweegt. Zo wordt de dag opgevolgd door de nacht, waarna het weer dag wordt. De seizoenen bewegen ook op een cyclische manier. Het citaat laat zien dat het leven ondanks alle verschrikkingen doorgaat. Een opkomende zon is ook het symbool van hoop en hernieuwing. Dat staat in contrast met het pessimisme van de verloren generatie. De verloren generatie was namelijk vooral met verlies en trauma bezig.

In het Verenigd Koninkrijk werd het boek oorspronkelijk gepubliceerd onder de naam Fiesta. Dat is Spaans voor feest. Die titel verwijst natuurlijk naar het festival in Pamplona dat de personages gaan bezoeken. Tegenwoordig wordt het boek echter ook in het Verenigd Koninkrijk onder de Amerikaanse titel gepubliceerd om verwarring te voorkomen. De titel Fiesta wordt soms wel als ondertitel toegevoegd.

Plaats en tijd

De San Fermínfeesten in Pamplona.

Het boek vindt plaats tijdens het midden van de jaren 1920. In het boek wordt geen specifiek jaar genoemd. Toch vindt het verhaal plaats rond de het jaar 1925. De Eerste Wereldoorlog (1914-1918) speelt een een grote invloed in het boek. Veel personages zijn veteranen, oftewel voormalig soldaten die in de oorlog gevochten hebben. Die generatie wordt ook wel de verloren generatie (Lost Generation) genoemd. De leden van de verloren generatie hadden het idee dat zij ontgoochelt waren. Zij zagen het leven als betekenisloos na de verschrikkingen van de oorlog te hebben meegemaakt.

Het boek volgt een reeks Britse en Amerikaanse personages. Zij verblijven eerst in Parijs en reizen vervolgens naar Spanje. In Spanje bezoeken zij onder meer Pamplona, maar ook Madrid en het Baskenland.

Thema's

In En de zon gaat op komen verschillende thema's voor zoals:

• Doelloosheid: de wreedheden van de Eerste Wereldoorlog hebben een invloed op het leven van de personages in het boek. De oorlog heeft ervoor gezorgd dat zij een leegte in zich voelen. Die leegte leidt er toe dat zij een doelloos bestaan leiden. Dat gevoel is niet uniek voor de personages in het boek. Na de Eerste Wereldoorlog had de gehele samenleving zo'n gevoel, voornamelijk ex-soldaten. Om de leegte op te vullen doen zij aan escapisme. Oftewel, ze proberen de leegte te vullen met alcohol, affaires, feesten, reizen, etc. Die zaken vormen een afleiding van hun innerlijke pijn.
• Liefde: Jake en Brett hebben totaal andere ideeën over de liefde. Bretts levensstijl staat symbool voor de seksuele bevrijding van vrouwen in de jaren 1920. Zij heeft kort haar en veel affaires met verschillende mannen. Het korte haar doet haar enigszins lijken op een flapper girl; een subcultuur uit die tijd. Jake heeft door zijn traumatische ervaringen juist moeite om (seksuele) relaties aan te knopen. In het boek hebben veel personages romantische relaties. Toch hebben alle personages moeite om diepere relaties aan te gaan met elkaar.
• Natuur: de natuur in het boek is een vlucht uit de moderne wereld. Waar de personages moeite hebben met de betekenis in hun tijd, biedt de natuur hun rust en ontvluchting. De natuur is in het boek een gestructureerde wereld. Ook komt de natuur terug in het stierenvechten. Het gevecht staat symbool voor een de spirituele vernieuwing van die tijd.
• Mannelijkheid: Jake heeft moeite met zijn mannelijkheid na de oorlog. Zo heeft hij veel psychologische problemen, waar hij niet over kan praten. Dat maakt hem onzeker over zichzelf. Het stierenvechten kan worden gezien als een typisch mannelijke activiteit. Tijdens stierengevechten laten zogeheten macho's namelijk hun kracht en moed zien. Het biedt hen een kans om hun angst recht in de ogen te kijken.