Pierre-Simon Laplace

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Wetenschapper
Pierre-Simon Laplace
Persoonlijke info
Volledige naam	Markies Pierre-Simon Laplace
Bijnaam
Pseudoniem
Geboren	23 maart 1749
Geboorteplaats	Beaumont-en-Auge, Normandië, Koninkrijk Frankrijk
Geboorteland	Frankrijk
Overleden	5 maart 1827 (77 jaar)
Overleden te	Parijs , Koninkrijk Frankrijk
Gehuwd met / relatie	Marie-Charlotte de Courty de Romanges (geh. 15 maart 1788)
Bekend van
Vakgebied	Astronomie en wiskunde
Actief	ca. 1769-1827
Bekend van	belangrijk voor de ontwikkeling van techniek, wiskunde, statistiek, natuurkunde, astronomie en filosofie.
Portaal Wetenschap

Pierre-Simon, markies de Laplace werd geboren op 23 maart 1749 in Beaumont-en-Auge, Normandië en overleed op 5 maart 1827 in Parijs. Hij was een Franse geleerde en alleskunner. Zijn werk was belangrijk voor de ontwikkeling van techniek, wiskunde, statistiek, natuurkunde, astronomie en filosofie. Hij vatte het werk van zijn voorgangers samen en breidde het uit in zijn vijfdelige serie boeken Mécanique céleste (Celestial Mechanics, 1799-1825). Dit werk vertaalde de geometrische studie van klassieke mechanica naar een studie op basis van calculus, waardoor een breder scala aan problemen ontstond. In de statistiek werd de Bayesiaanse interpretatie van waarschijnlijkheid (waarschijnlijkheidsleer) voornamelijk ontwikkeld door Laplace.

Laplace formuleerde de vergelijking van Laplace en was een pionier in de Laplace-transformatie die in veel takken van de wiskundige fysica (natuurkunde) voorkomt, een veld dat hij een leidende rol speelde bij het vormen ervan. De differentiaaloperator van Laplace, veel gebruikt in de wiskunde, is ook naar hem vernoemd. Hij herhaalde en ontwikkelde de nevelhypothese van de oorsprong van het zonnestelsel en was een van de eerste wetenschappers die een idee suggereerde dat vergelijkbaar was met dat van een zwart gat.

Laplace wordt gezien als een van de grootste wetenschappers aller tijden. Soms aangeduid als de Franse Newton of Newton van Frankrijk, is hij beschreven als het bezitten van een fenomenaal natuurlijk wiskundig denkvermogen dat superieur is aan dat van bijna al zijn tijdgenoten. Hij was de examinator van Napoleon toen Napoleon in 1784 de École Militaire in Parijs volgde. Laplace werd een graaf van het rijk in 1806 en werd in 1817 tot markies benoemd, na de Bourbon-restauratie (waarin het Huis van Bourbon na de eerste val van Napoleon op 3 mei 1814 weer aan de macht kwam).

Levensloop

Sommige details van het leven van Laplace zijn niet bekend, aangezien de verslagen ervan in 1925 werden verbrand bij het familiekasteel in Saint Julien de Mailloc, in de buurt van Lisieux, het huis van zijn achter-achterkleinzoon de Comte de Colbert-Laplace. Andere verslagen waren eerder verwoest, toen zijn huis in Arcueil bij Parijs in 1871 werd geplunderd.

Volgens WW Rouse Ball bezat en bewerkte zijn vader, Pierre de Laplace, de kleine landgoederen van Maarquis. Zijn oudoom, Maitre Oliver de Laplace, had de titel van Chirurgien Royal gehad. Het lijkt erop dat hij van een leerling een bode werd in de school in Beaumont; maar nadat hij een introductiebrief voor d'Alembert had gekregen, ging hij naar Parijs om zijn fortuin te vergroten. Karl Pearson  is echter vernietigend over de onnauwkeurigheden in het account van Rouse Ball en stelt:

De stad Caen was waarschijnlijk in de tijd van Laplace de intellectueel (wat opleidingen betreft) meest actieve van alle steden van Normandië. Het was hier dat Laplace werd opgeleid en voorlopig hoogleraar was. Het was hier dat hij zijn eerste artikel schreef, gepubliceerd in de Mélanges van de Royal Society of Turin, Tome iv. 1766–1769, minstens twee jaar voordat hij in 1771 op 22- of 23-jarige leeftijd naar Parijs ging. Dus voordat hij 20 was, had hij contact met Lagrange in Turijn. Hij ging niet naar Parijs als een simpele zelfopgeleide plattelandsjongen met alleen een boerenachtergrond! In 1765 verliet Laplace op zestienjarige leeftijd de "School van de Hertog van Orleans" in Beaumont en ging naar de Universiteit van Caen, waar hij vijf jaar schijnt te hebben gestudeerd en lid was van de Sfinx. De École Militaire van Beaumont verving de oude school pas in 1776.

Zijn ouders, Pierre Laplace en Marie-Anne Sochon, kwamen uit gegoede families. De familie Laplace was tot minstens 1750 betrokken bij de landbouw, maar Pierre Laplace senior was ook een ciderhandelaar en syndicus (soort advocaat) van de stad Beaumont.