Aardas: verschil tussen versies
k |
|||
| (9 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | [[Bestand:Earth's Axis.gif|miniatuur|De aarde die om z'n as draait|370x370px]] |
||
| − | De '''aardas''' is de (denkbeeldige) as tussen [[Noordpool|Noord-]] en [[Zuidpool]], waar de [[Aarde (planeet)|Aarde]] in 24 uur om ronddraait. |
+ | De '''aardas''' is de (denkbeeldige) [[As (mechanica)|as]] tussen [[Noordpool|Noord-]] en [[Zuidpool]], waar de [[Aarde (planeet)|Aarde]] in 24 uur om ronddraait. Hierdoor hebben we de dag en de nacht. Dit komt omdat telkens een ander deel van de aarde naar de zon gericht is. |
| + | |||
| + | Als je de [[evenaar]] (equator) ziet als een wiel, dan is het vlak waar je de spaken kunt bedenken het ''equator vlak''. De aardas zit hier precies in het midden en staat loodrecht op dit ''equator vlak.'' Als je de as aan de noord kant van de aardbol denkbeeldig in het heelal doortrekt, kom je ongeveer uit bij de [[Poolster]]. |
||
| + | |||
| + | Doordat de aardas een klein beetje heen en weer 'kantelt' ontstaan de [[seizoen]]en. Op ([[ca.]]) 21 juni staat het [[Noordelijk halfrond]] het meest naar de zon gekanteld en is het daar dan zomer. Op (ca.) 21 december staat het Zuidelijk halfrond het meest naar de zon gekanteld en dan is het dáár zomer ([[Kerst]] vieren de Australiërs dus in de zomer). Deze twee momenten noemen we de zonnewende. Op (ca.) 21 maart kantelt de as weer terug en passeert de zon weer de evenaar ([[equinox]]). Bij ons wordt het dan lente. Andersom op (ca.) 21 september kantelt de as weer en passeert de zon opnieuw de evenaar. Bij ons wordt het dan herfst. Dit proces heet de ''inclinatie,'' ''precessie of [[nutatie]] van de aardas''. Dit 'wiebelen' van de aarde kun je vergelijken met het wiebelen van een [[Tol (speelgoed)|tol]]. |
||
| + | |||
| + | De laatste tijd is er nogal eens sprake van [[klimaatverandering]]. Wetenschappers onderzoeken de invloeden van de mens op de aarde. Denk aan grote hoeveelheden bebouwing, ontbossing enzovoorts. Ook het smelten van de ijskap hoort hierbij. Men houdt er rekening mee dat daardoor het evenwicht iets veranderd. Ook [[Tsunami|tsunami's]] schijnen hier invloed op te hebben. |
||
| + | |||
| + | == Links == |
||
| + | *[https://schooltv.nl/video/snapje-hoe-de-aarde-draait/ SchoolTV Beeldbank] |
||
| + | *[https://www.youtube.com/watch?v=4ur4TXjqqD4 YouTube] |
||
[[Categorie:Aardrijkskunde]] |
[[Categorie:Aardrijkskunde]] |
||
| + | [[Categorie:Meteorologie]] |
||
Huidige versie van 27 apr 2024 om 14:56
De aardas is de (denkbeeldige) as tussen Noord- en Zuidpool, waar de Aarde in 24 uur om ronddraait. Hierdoor hebben we de dag en de nacht. Dit komt omdat telkens een ander deel van de aarde naar de zon gericht is.
Als je de evenaar (equator) ziet als een wiel, dan is het vlak waar je de spaken kunt bedenken het equator vlak. De aardas zit hier precies in het midden en staat loodrecht op dit equator vlak. Als je de as aan de noord kant van de aardbol denkbeeldig in het heelal doortrekt, kom je ongeveer uit bij de Poolster.
Doordat de aardas een klein beetje heen en weer 'kantelt' ontstaan de seizoenen. Op (ca.) 21 juni staat het Noordelijk halfrond het meest naar de zon gekanteld en is het daar dan zomer. Op (ca.) 21 december staat het Zuidelijk halfrond het meest naar de zon gekanteld en dan is het dáár zomer (Kerst vieren de Australiërs dus in de zomer). Deze twee momenten noemen we de zonnewende. Op (ca.) 21 maart kantelt de as weer terug en passeert de zon weer de evenaar (equinox). Bij ons wordt het dan lente. Andersom op (ca.) 21 september kantelt de as weer en passeert de zon opnieuw de evenaar. Bij ons wordt het dan herfst. Dit proces heet de inclinatie, precessie of nutatie van de aardas. Dit 'wiebelen' van de aarde kun je vergelijken met het wiebelen van een tol.
De laatste tijd is er nogal eens sprake van klimaatverandering. Wetenschappers onderzoeken de invloeden van de mens op de aarde. Denk aan grote hoeveelheden bebouwing, ontbossing enzovoorts. Ook het smelten van de ijskap hoort hierbij. Men houdt er rekening mee dat daardoor het evenwicht iets veranderd. Ook tsunami's schijnen hier invloed op te hebben.