Lewis Carroll: verschil tussen versies
k (Categorie:Brits uitvinder toegevoegd met HotCat) |
|||
Regel 115: | Regel 115: | ||
[[Categorie:Brits dichter]] | [[Categorie:Brits dichter]] | ||
[[Categorie:Brits wiskundige]] | [[Categorie:Brits wiskundige]] | ||
+ | [[Categorie:Brits uitvinder]] |
Versie van 23 feb 2024 13:25
Lewis Carroll | |
Algemene informatie | |
Naam voluit | Charles Lutwidge Dodgson |
Pseudoniem | Lewis Carroll |
Geboren | 27 januari 1832 |
Geboorteplaats | Daresbury |
Overleden | 14 januari 1898 |
Nationaliteit | Guildford |
Beroep | Schrijver, tekenaar, dichter, wiskundige, fotograaf, leraar, uitvinder |
Werk | |
Genre(s) | Kinderliteratuur |
Bekende werken | Alice in Wonderland Through the Looking-Glass |
Handtekening | |
Portaal Literatuur |
Charles Lutwidge Dodgson, beter bekend als Lewis Carroll, was een Brits schrijver, dichter en wiskundige. Carroll is vooral bekend door zijn kinderboek Alice in Wonderland en het vervolg daarop Through the Looking-Glass. Ook schreef hij verschillende andere boeken en gedichten, waaronder Jabberwocky. In Carrolls werk speelt onzin een grote rol. Dingen gebeuren vaak zonder reden en zonder echt verhaal. Hierdoor is logisch nadenken erg belangrijk. Sommige mensen zeggen daardoor dat de werken van Carroll ook erg moeilijk voor kinderen kunnen zijn.
Levensloop
Jeugd en opleiding
Carroll groeide op in het noorden van Engeland. Hij werd geboren op 27 januari 1832 in Daresbury in de regio Cheshire. Hier groeide hij op een conservatief-christelijk gezin bestaande uit 11 kinderen. Carroll was hiervan de oudste zoon. In zijn jeugd stotterde hij vaak. Ook andere broers en zussen hadden hier last van. Carroll had hierdoor veel problemen met het oplezen van teksten en zelfs zijn eigen achternaam (Dodgson). De dodo uit Alice in Wonderland geïnspireerd door zijn stotteren. Hoewel hij beter leerde spreken, bleef hij hier zijn hele leven last van hebben.
Lewis Carroll was erg verlegen, lang en slank als kind. Ook had hij last van verschillende gezondheidsproblemen. Op 17-jarige leeftijd kreeg hij kinkhoest, wat zijn longen beschadigde. Op school had hij het helemaal niet naar zijn zin. Toch had hij een talent voor wiskunde. In 1849 studeerde af van de middelbare school. In 1851 ging hij officieel naar de Universiteit van Oxford. Enkele dagen na zijn eerste dag overleed zijn moeder aan (vermoedelijk) een hersenbloeding. Carroll stond bekend als een hardwerkende student, maar ook erg getalenteerd. Hierdoor kon hij makkelijk hoge cijfers behalen.
Baan als wiskundige
Uiteindelijk ging Carroll werken als wiskundige aan de universiteit van Oxford. De universiteiten is verdeeld in verschillende colleges. Carroll werkte voor het college Christ Church, waar hij ook woonde. Al tijdens zijn jeugd begon Carroll met het schrijven van verhalen. Deze werden gepubliceerd in tijdschriften, zoals Mischmasch, The Comic Times en The Train. Carroll was goed bevriend met de decaan van Christ Church, Henry Liddell. In 1856 verhuisde Liddells familie naar het universiteitsterrein en Lewis Carroll werd hun familievriend. Carroll kon vooral goed opschieten met zijn dochtertje, Alice Liddell. Hij bedacht verschillende verhalen voor haar, waarin zij de hoofdrol speelden. Voor de kerst van 1864 gaf Carroll deze verhalen (onder de naam Alice's Adventures Under Ground) cadeau aan Alice Liddell. Deze verhalen werden later verwerkt tot de boeken Alice in Wonderland (1865) en het vervolg Alice in Spiegelland (1871).
Het is onbekend wat de vriendschap tussen Alice Liddell en Lewis Carroll exact was. Dit komt doordat er veel bladzijden uit de dagboeken van Carroll missen. Toch weten we dat ze goed bevriend waren. Ook beschouwde Carroll haar als een muze. Tegenwoordig wordt er kritischer naar de band tussen de twee gekeken. Sommige historici denken zelfs dat Carroll mogelijk een pedofiel was geweest. De familie Liddell verbrak namelijk alle banden met Carroll in 1863. De reden hiervoor is onbekend. De documentaire The Secret World of Lewis Carroll (2015) gaat hierop in, maar kreeg ook veel kritiek. Toch blijven blijven dit slechts theorieën zonder enig bewijs.
Carroll probeerde na het succes van Alice in Wonderland en Alice in Spiegelland nog meer boeken te schrijven. Ook schreef hij verschillende gedichten. Geen van deze werken behaalden een groter succes dan zijn twee meesterwerken. Naast zijn werk als wiskundige en schrijver hield Carroll zich met andere dingen bezig. Zo verdiepte hij zich in de fotografie (wat toen nieuw was), ontwierp hij spelletjes en maakte verschillende uitvindingen. Zo bedacht hij een geheimschrift genaamd nyctografie en ontwierp in 1878 het letterwisselspel. Daarnaast bedacht Carroll zijn eigen kiesstelsel, waarin er kiesdistricten kwamen met meerdere vertegenwoordigers.
Laatste jaren
Hoewel Carroll steeds rijker en bekender werd, veranderde er weinig aan zijn leven. Tot 1881 gaf hij onderwijs aan Christ Church en ging hierna met pensioen. Toch bleef hij op het terrein van de universiteit wonen tot aan zijn dood in 1898. Tijdens zijn pensioen schreef Carroll het kinderboek Sylvie and Bruno (1889), waarvan in 1893 een tweede deel kwam. Het boek volgt de tweeling Sylvie en Bruno en vindt in twee werelden plaats (de echte wereld en het land van feeën). Het boek was geen succes en kreeg veel kritiek.
Uiteindelijk stierf Carroll op 14 januari 1898 aan de gevolgen van een longontsteking en verkoudheid. Hij werd 66 jaar oud en werd begraven in Guilford.
Boeken
Literatuur
Engelse naam | Nederlandse naam | Jaar |
---|---|---|
La Guida di Bragia, a Ballad Opera for the Marionette Theatre | rond 1850 | |
Miss Jones | 1862 | |
Alice's Adventures in Wonderland | Alices Avonturen in Wonderland Alice in Wonderland |
1865 |
Phantasmagoria and Other Poems | 1869 | |
Through the Looking-Glass and What Alice Found There | Alice in Spiegelland | 1871 |
The Hunting of the Snark | De jacht op de trek | 1876 |
Rhyme? And Reason? | 1883 | |
A Tangled Tale | 1885 | |
Sylvie and Bruno | 1889 | |
The Nursery Alice * | 1890 | |
Sylvie and Bruno Concluded | 1893 | |
Pillow Problems | 1893 | |
What the Tortoise Said to Achilles | 1895 | |
Three Sunsets and Other Poems | 1898 | |
The Manlet | 1903 |
*The Nursery Alice is een ingekorte versie van Alice in Wonderland bedoeld voor kleine kinderen.
Wiskundige boeken
- A Syllabus of Plane Algebraic Geometry (1860)
- The Fifth Book of Euclid Treated Algebraically (1858)
- An Elementary Treatise on Determinants, With Their Application to Simultaneous Linear Equations and Algebraic Equations
- A discussion of the various methods of procedure in conducting elections (1873)
- Suggestions as to the best method of taking votes, where more than two issues are to be voted on (1874)
- A method of taking votes on more than two issues (1876)
- Euclid and his Modern Rivals (1879)
- Symbolic Logic Part I
- Symbolic Logic Part II
- The Alphabet Cipher (1868)
- The Game of Logic (1887)
- Curiosa Mathematica I (1888)
- Curiosa Mathematica II (1892)
Overige boeken
- Some Popular Fallacies about Vivisection
- Eight or Nine Wise Words About Letter-Writing (1890)
- Notes by an Oxford Chiel (1865–74)
- The Principles of Parliamentary Representation (1884)
Bronnen
- (en) Het artikel op de Engelstalige Wikipedia
- Onbekend (19 augustus 2023). "Alice Liddell, het meisje achter ‘Alice in Wonderland’". Historiek. Gelezen op 20 februari 2024.
- (en) Onbekend (29 oktober 2001). "Just good friends?. The Guardian. Gelezen op 23 februari 2024.
- (en) Onbekend (2020). "The Curious Life of Lewis Carroll". The Stuttering Foundation. Gelezen op 23 februari 2024.
- (en) Smith, Lydia (27 januari 2015). "Alice in Wonderland 150th anniversary: Sinister side of Lewis Carroll's relationship with Alice". International Bussiness Times. Gelezen op 23 februari 2024.
- (en) Woolf, Jenny (april 2010). "Lewis Carroll’s Shifting Reputation". Smithsonian Magazine. Gelezen op 23 februari 2024.