Dawesplan

Het Dawescomité

Het Dawesplan was een plan van de Geallieerden na de Eerste Wereldoorlog om te zorgen dat Duitsland zijn herstelbetalingen aan onder anderen Frankrijk en België konden afbetalen. Duitsland moest namelijk volgens het Verdrag van Versailles alle gemaakte schade terugbetalen. Aangezien Duitsland hiervoor niet genoeg geld had, kon het het bedrag niet terugbetalen. Als reactie hierop bezetten Frankrijk en België het Ruhrgebied in 1923 (de Ruhrbezetting). Dit leidde uiteindelijk tot hyperinflatie in Duitsland. Hierdoor werd de Duitse mark praktisch gezien waardeloos.

De Verenigde Staten besloten in te grijpen, aangezien ze bang waren dat door de crisis ervoor zou zorgen dat Duitsland extremistisch zou worden. De Amerikaanse president Calvin Coolidge riep op tot het maken van Dawescomité. Zijn vicepresident, Charles Dawes, werd hiervan de voorzitter. Het comité bestond uit vijf landen, die elk twee leden stuurden. Dit waren het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Italië, België en Frankrijk. Duitsland zelf werd dus niet uitgenodigd. Het comité kwam tot het Dawesplan. Dit bestond uit de volgende punten:

• De Franse en Belgische troepen verlieten het Ruhrgebied. Het gebied behoorde namelijk bij Duitsland.
• In het eerste jaar zou 1 miljard goudmark aan herstelbetalingen worden terugbetaald. In het vierde jaar was dit 2,5 miljard goudmark. Het gehele bedrag was 132 miljard goudmark.
• De Duitse centrale bank werd gereorganiseerd onder toezicht van de Geallieerden. Hiermee wilde men hyperinflatie voorkomen.
• Duitsland mocht geld lenen bij het buitenland voor de betalingen. Dit werd voornamelijk bij de Verenigde Staten gedaan, aangezien zij geen oorlogsschade hadden.
• Duitsland zou een aantal nieuwe belastingen invoeren voor de herstelbetalingen.

Het plan werd geaccepteerd door de Duitse regering en het Duitse volk. Duitsland leende geld bij de Verenigde Staten en betaalde hiermee de oorlogsschade in Frankrijk en België. Deze landen konden hierdoor hun oorlogsschade repareren. Hiervoor kochten ze vooral producten bij de Verenigde Staten. Hierdoor hadden alle landen voordeel van het plan. In Duitsland werd hierdoor de politiek ook stabieler. Veel Duitsers kregen meer vertrouwen in de politiek en waren positief over de republiek. Ook groeide de Duitse economie. Het bleek echter dat de Duitse economie niet in staat was de hoge betalingen vol te houden.

Na de beurskrach van 1929 werd Duitsland zwaar getroffen en kon de afspraken uit het Dawesplan niet nakomen. Na vijf jaar werd het Dawesplan vervangen door het nieuwe Young-plan. Dit Young-plan was helemaal geen succes en nadat Adolf Hitler in 1933 aan de macht werden er helemaal geen herstelbetalingen meer gedaan. Pas na de Tweede Wereldoorlog ging Duitsland verder met de herstelbetalingen. In 2010 had het land zijn schulden afgelost, nadat Frankrijk veel geld had kwijtgescholden.