Congres-Polen: verschil tussen versies

Huidige versie van 20 okt 2023 om 18:20

Koninkrijk Polen Królestwo Polskie Царство Польское
Hoofdstad	Warschau
Talen	Pools, Russisch
Adellijk huis	Huis Romanov
Bestuursvorm	Constitutionele monarchie (1815-1832) Absolute monarchie (1832-1863)
Portaal Geschiedenis

Congres-Polen of het Congreskoninkrijk bestond van 1815 tot 1863. Het Congreskoninkrijk ontstond na het Congres van Wenen. Toen werd besloten om het hertogdom Warschau op te delen in drie stukken. Congres-Polen was een van deze stukken en werd bestuurd door de Russische tsaar. Congres-Polen en het keizerrijk Rusland waren hierdoor twee aparte landen, maar hadden dezelfde vorst (een personele unie). In 1831 verloor Congres-Polen zijn zelfbestuur en in 1863 werd het officieel bij Rusland gevoegd.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Tussen 1569 en 1795 bestond het Pools-Litouwse Gemenebest. Dit land omvatte het grootste gedeelte van het huidige Polen, Litouwen, Wit-Rusland en Oekraïne. In de 18e eeuw raakte dit land echter in verval. Hierdoor werd het bestuur steeds zwakker. Oostenrijk, Pruisen en Rusland wilden Polen-Litouwen echter opdelen. In drie fases vonden vervolgens de Poolse Delingen plaats, waarbij Polen-Litouwen opgedeeld werd. In 1795 hield het land op met bestaan.

Na de Vijfde Coalitieoorlog stichtte Napoleon Bonaparte een nieuwe staat voor de Polen. Napoleon wilde namelijk meer invloed in de regio. Tussen 1807 en 1813 bestond daarom het hertogdom Warschau. Hoewel dit hertogdom een stuk kleiner was dan Polen-Litouwen en de Polen vrij macht hadden, waren veel Polen toch blij met de steun. Zij hoopten door Napoleon te steunen de Russische gebieden van Polen terug te winnen. Napoleon leed in 1812 echter een grote nederlaag toen hij zijn Franse invasie van Rusland mislukte. In 1813 bezetten de Russen het hertogdom als onderdeel van de Zesde Coalitieoorlog.

Ontstaan

Op het Congres van Wenen werd de toekomst van Polen bepaald. De Russen wilden alle Poolse gebieden bij hun land voegen. De Pruisen, Oostenrijkers en Britten vonden dit een slecht idee. Ook wilden de Oostenrijkers en Pruisen juist hun gebieden terugwinnen. Uiteindelijk kwam er een compromis; het hertogdom werd opgedeeld in drie gebieden die enkel door een land bestuurd werden:

Congres-Polen, wat door Rusland bestuurd werd.
Het republiek Krakau, wat door Oostenrijk bestuurd werd.
Het groothertogdom Posen, wat door Pruisen bestuurd werd.

Congres-Polen was het grootste gedeelte van Polen, waaronder ook de hoofdstad Warschau viel. De Polen waren niet blij met deze deling. Ze noemden het zelfs de "Vierde Poolse Deling".

Verlies van autonomie

Congres-Polen was in feite een zelfstandig land met een eigen grondwet. Hierdoor had de Russische tsaar iets minder macht in Congres-Polen dan in zijn eigen land. Tsaar Alexander I beperkte al vrij snel de persvrijheid en vrijheid van meningsuiting. Dit leidde tot veel woede onder het volk. Zijn opvolger, tsaar Nicolaas I, ging nog verder en weigerde de grondwet te respecteren. Dit leidde tot een grote opstand in Polen in 1831. De Russen besloten toen een einde te maken aan de autonomie van Polen.

Het Russische leger viel Polen binnen en sloeg de opstand neer. Congres-Polen werd hierdoor technisch gezien een provincie van Rusland met een aparte status. De Russen voerden hierdoor ook een beleid van russificatie; ze probeerden Polen Russisch te maken.

Einde

In 1863 was er een nieuwe opstand in Polen. De Russen hieven hierdoor de aparte status van Polen op, waardoor het officieel onderdeel van het Russische Keizerrijk werd.

Koningen

Alexander I (1815-1825)
Nicolaas I (1825-1855)
Alexander II (1855-1863)

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-{{werk}}
+{{Congres-Polen}}
 '''Congres-Polen''' of het '''Congreskoninkrijk''' bestond van 1815 tot 1863. Het Congreskoninkrijk ontstond na het [[Congres van Wenen]]. Toen werd besloten om het [[hertogdom Warschau]] op te delen in drie stukken. Congres-Polen was een van deze stukken en werd bestuurd door de Russische tsaar. Congres-Polen en het [[keizerrijk Rusland]] waren hierdoor twee aparte landen, maar hadden dezelfde vorst (een [[personele unie]]). In 1831 verloor Congres-Polen zijn zelfbestuur en in 1863 werd het officieel bij Rusland gevoegd.
 ==Geschiedenis==
 ===Voorgeschiedenis===
+Tussen 1569 en 1795 bestond het [[Pools-Litouwse Gemenebest]]. Dit land omvatte het grootste gedeelte van het huidige Polen, Litouwen, Wit-Rusland en Oekraïne. In de 18e eeuw raakte dit land echter in verval. Hierdoor werd het bestuur steeds zwakker. Oostenrijk, Pruisen en Rusland wilden Polen-Litouwen echter opdelen. In drie fases vonden vervolgens de [[Poolse Delingen]] plaats, waarbij Polen-Litouwen opgedeeld werd. In 1795 hield het land op met bestaan.
+Na de [[Vijfde Coalitieoorlog]] stichtte [[Napoleon Bonaparte]] een nieuwe staat voor de Polen. Napoleon wilde namelijk meer invloed in de regio. Tussen 1807 en 1813 bestond daarom het [[hertogdom Warschau]]. Hoewel dit hertogdom een stuk kleiner was dan Polen-Litouwen en de Polen vrij macht hadden, waren veel Polen toch blij met de steun. Zij hoopten door Napoleon te steunen de Russische gebieden van Polen terug te winnen. Napoleon leed in 1812 echter een grote nederlaag toen hij zijn [[Veldtocht van Napoleon naar Rusland|Franse invasie van Rusland]] mislukte. In 1813 bezetten de Russen het hertogdom als onderdeel van de [[Zesde Coalitieoorlog]].
 ===Ontstaan===
+Op het [[Congres van Wenen]] werd de toekomst van Polen bepaald. De Russen wilden alle Poolse gebieden bij hun land voegen. De Pruisen, Oostenrijkers en Britten vonden dit een slecht idee. Ook wilden de Oostenrijkers en Pruisen juist hun gebieden terugwinnen. Uiteindelijk kwam er een compromis; het hertogdom werd opgedeeld in drie gebieden die enkel door een land bestuurd werden:
+* Congres-Polen, wat door Rusland bestuurd werd.
+* Het [[republiek Krakau]], wat door Oostenrijk bestuurd werd.
+* Het [[groothertogdom Posen]], wat door Pruisen bestuurd werd.
+Congres-Polen was het grootste gedeelte van Polen, waaronder ook de hoofdstad [[Warschau]] viel. De Polen waren niet blij met deze deling. Ze noemden het zelfs de "Vierde Poolse Deling".
 ===Verlies van autonomie===
+Congres-Polen was in feite een zelfstandig land met een eigen [[grondwet]]. Hierdoor had de Russische tsaar iets minder macht in Congres-Polen dan in zijn eigen land. Tsaar [[Alexander I van Rusland|Alexander I]] beperkte al vrij snel de [[persvrijheid]] en [[vrijheid van meningsuiting]]. Dit leidde tot veel woede onder het volk. Zijn opvolger, tsaar [[Nicolaas I van Rusland|Nicolaas I]], ging nog verder en weigerde de grondwet te respecteren. Dit leidde tot een grote opstand in Polen in 1831. De Russen besloten toen een einde te maken aan de [[autonomie]] van Polen.
+Het Russische leger viel Polen binnen en sloeg de opstand neer. Congres-Polen werd hierdoor technisch gezien een provincie van Rusland met een aparte status. De Russen voerden hierdoor ook een beleid van [[russificatie]]; ze probeerden Polen Russisch te maken.
 ===Einde===
+In 1863 was er een nieuwe opstand in Polen. De Russen hieven hierdoor de aparte status van Polen op, waardoor het officieel onderdeel van het Russische Keizerrijk werd.
 ==Koningen==
+* [[Alexander I van Rusland|Alexander I]] (1815-1825)
+* [[Nicolaas I van Rusland|Nicolaas I]] (1825-1855)
+* [[Alexander II van Rusland|Alexander II]] (1855-1863)
 [[Categorie:Geschiedenis van Polen]]