Lanthaniden: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Werk}} | {{Werk}} | ||
[[Bestand:International Union of Pure and Applied Chemistry logo.svg|miniatuur|Logo van IUPAC]] | [[Bestand:International Union of Pure and Applied Chemistry logo.svg|miniatuur|Logo van IUPAC]] | ||
| − | Het '''lanthanide''' is reeks van [[Chemisch element|chemische elementen]], en omvat de 15 ''metallische'' (metaalachtige) chemische elementen met [[Atoomnummer|atoomnummers]] 57-71, van [[lanthaan]] tot [[lutetium]]. Deze elementen, samen met de chemisch vergelijkbare elementen [[scandium]] en [[yttrium]], zijn vaak gezamenlijk bekend als de zeldzame aardelementen of zeldzame aardmetalen. | + | Het '''lanthanide''' is reeks van [[Chemisch element|chemische elementen]], en omvat de 15 ''metallische'' (metaalachtige) chemische elementen met [[Atoomnummer|atoomnummers]] 57-71, van [[lanthaan]] tot [[lutetium]]. Deze elementen, samen met de chemisch vergelijkbare elementen [[scandium]] en [[yttrium]], zijn vaak gezamenlijk bekend als de zeldzame aardelementen of zeldzame aardmetalen ("zeldzame aarden"). |
De oorsprong van het woord lanthanide komt van de Engelse woorden '''Lanthanum''' en '''-ide'''. De '''International Union of Pure and Applied Chemistry''' (IUPAC, Internationale Unie van Pure en Toegepaste Chemie) beveelt aan om ''"lanthanoid" te'' gebruiken in plaats van ''"lanthanide"'' . | De oorsprong van het woord lanthanide komt van de Engelse woorden '''Lanthanum''' en '''-ide'''. De '''International Union of Pure and Applied Chemistry''' (IUPAC, Internationale Unie van Pure en Toegepaste Chemie) beveelt aan om ''"lanthanoid" te'' gebruiken in plaats van ''"lanthanide"'' . | ||
| Regel 13: | Regel 13: | ||
|57||58||59||60||61||62||63||64||65||66||67||68||69||70||71 | |57||58||59||60||61||62||63||64||65||66||67||68||69||70||71 | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | |Afbeelding|| [[File:Lanthanum-2.jpg|50px]]||[[File:Cerium2.jpg|50px]]||[[File:Praseodymium.jpg|50px]]||[[File:Neodymium2.jpg|50px]]|| ||[[File:Samarium-2.jpg|50px]]||[[File:Europium.jpg|50px]]||[[File:Gadolinium-4.jpg|50px]]||[[File:Terbium-2.jpg|50px]]||[[File:Dy chips.jpg|50px]]||[[File:Holmium2.jpg|50px]]||[[File:Erbium-crop.jpg|50px]]||[[File:Thulium sublimed dendritic and 1cm3 cube.jpg|50px]]||[[File:Ytterbium-3.jpg|50px]]||[[File:Lutetium sublimed dendritic and 1cm3 cube.jpg|50px]] |
|- | |- | ||
|Dichtheid (g/cm<sup>3</sup>) | |Dichtheid (g/cm<sup>3</sup>) | ||
| Regel 24: | Regel 24: | ||
|3464 ||3443 ||3520 ||3074 ||3000 ||1794 ||1529 ||3273 ||3230 ||2567 ||2720 ||2868 ||1950 ||1196 ||3402 | |3464 ||3443 ||3520 ||3074 ||3000 ||1794 ||1529 ||3273 ||3230 ||2567 ||2720 ||2868 ||1950 ||1196 ||3402 | ||
|} | |} | ||
| + | Lanthaniden: - [[Lanthanium]] (La) - [[Cerium]] (Ce) - [[Praseodymium]] (Pr) - [[Neodymium]] (Nd) - [[Promethium]] (Pm) - [[Samarium]] (Sm) - [[Europium]] (Eu) - [[Gadolinium]] (Gd) - [[Terbium]] (Tb) - [[Dysprosium]] (Dy) - [[Holmium]] (Ho) - [[Erbium]] (Er) - [[Thullium]] (Tm) - [[Ytterbium]] (Yb) - [[Lutetium]] (Lu) | ||
</center> | </center> | ||
| + | |||
| + | == Geschiedenis == | ||
| + | De term "lanthanide" werd in 1925 bedacht en ingevoerd door [[Victor Goldschmidt]]. Het komt uit het Grieks λανθανειν (''lanthanein'') wat zoiets betekent als "liggen verborgen". | ||
| + | [[Categorie:Chemische elementen]] | ||
| + | [[Categorie:Scheikunde]] | ||
Versie van 30 okt 2021 17:51
|
|
Het lanthanide is reeks van chemische elementen, en omvat de 15 metallische (metaalachtige) chemische elementen met atoomnummers 57-71, van lanthaan tot lutetium. Deze elementen, samen met de chemisch vergelijkbare elementen scandium en yttrium, zijn vaak gezamenlijk bekend als de zeldzame aardelementen of zeldzame aardmetalen ("zeldzame aarden").
De oorsprong van het woord lanthanide komt van de Engelse woorden Lanthanum en -ide. De International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC, Internationale Unie van Pure en Toegepaste Chemie) beveelt aan om "lanthanoid" te gebruiken in plaats van "lanthanide" .
Chemische eigenschappen van de Lanthaniden
| Chemisch element | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Atoomnummer | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 |
| Afbeelding |  |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| |
| Dichtheid (g/cm3) | 6.162 | 6.770 | 6.77 | 7.01 | 7.26 | 7.52 | 5.244 | 7.90 | 8.23 | 8.540 | 8.79 | 9.066 | 9.32 | 6.90 | 9.841 |
| Smeltpunt (°C) | 920 | 795 | 935 | 1024 | 1042 | 1072 | 826 | 1312 | 1356 | 1407 | 1461 | 1529 | 1545 | 824 | 1652 |
| Kookpunt (°C) | 3464 | 3443 | 3520 | 3074 | 3000 | 1794 | 1529 | 3273 | 3230 | 2567 | 2720 | 2868 | 1950 | 1196 | 3402 |
Lanthaniden: - Lanthanium (La) - Cerium (Ce) - Praseodymium (Pr) - Neodymium (Nd) - Promethium (Pm) - Samarium (Sm) - Europium (Eu) - Gadolinium (Gd) - Terbium (Tb) - Dysprosium (Dy) - Holmium (Ho) - Erbium (Er) - Thullium (Tm) - Ytterbium (Yb) - Lutetium (Lu)
Geschiedenis
De term "lanthanide" werd in 1925 bedacht en ingevoerd door Victor Goldschmidt. Het komt uit het Grieks λανθανειν (lanthanein) wat zoiets betekent als "liggen verborgen".