Pompeï
Pompeï is een oude stad in Italië uit de Romeinse tijd. De stad werd onder een hoop as gevonden van de vulkaan Vesuvius, die op 24 oktober van het jaar 79 n. Chr. uitbarstte. Er worden nu nog steeds gebouwen, lichamen en spullen opgegraven, omdat het een grote Romeinse stad was.
Vesuvius
De Vesuvius is een vulkaan die Pompeii toen totaal heeft verwoest. De Romeinen rekenden niet op een uitbarsting. De mensen die er nog waren zijn bedolven onder de as. Later werden in de versteende as de holtes teruggevonden waar hun lichamen hadden gelegen, door daar gips in te gieten zijn er beelden gemaakt van de mensen die de pech hadden om op 24 oktober 79 in Pompeï te zijn. Door de uitbarsting zijn we veel te weten gekomen over de Romeinen zelf. De vulkaan zelf is nog een paar keer uitgebarsten in 1794, 1826, 1872, 1906, 1913, 1926, 1929 en 1944; die uitbarstingen waren echter lang niet zo erg als die in het jaar 79.
Geschiedenis
Pompeii is rond 700 v.Chr gesticht door de Oksen. Dit gebeurde op vulkanische grond van eerdere uitbarstingen van de Vesuvius. Toen lag Pompeii nog langs de rivier de Arno. In de 600 v.Chr werd het stadje ingenomen door de Etruskische volk. 474 v.Chr na de zeeslag bij Cumae. Toen werden de Etrusken verslagen. Op dat moment waren de Samnieten de baas in Pompeii. In 300 v.Chr werden de Samnieten bondgenoten met de Romeinen, maar de stad had nog geen Romeinse sfeer. In de jaren 91-89 v.Chr. kwam er een oorlog tegen de Samnieten; Rome won en toen kreeg de stad een Romeinse sfeer. De stad kreeg 12.000 inwoners. In het jaar 63 v.Chr kwam er een aardbeving, toen werd de stad voor de helft verwoest. In het jaar 79 n.Chr. barstte de Vesuvius uit waarbij de stad werd verwoest. Het is niet precies duidelijk wanneer Pompeï nou is verwoest aangezien de bewaarde papieren het hadden over 24 augustus in het jaar 79. Nou is volgens geschiedeniskundige dit misschien niet waar. Die zeggen dat het op 24 oktober in het jaar 79 is gebeurd.
Pas in de periode 1594-1600 werd de stad teruggevonden bij de aanleg van het sarnokanaal. Pompei werd deels uitgegraven in het jaar 1748. Pas in het jaar 1860 werden de serieuze opgravingen gedaan. Pompeii is nu voor 4/5 deel uitgegraven.
Ligging en landschap
Pompeii ligt in Zuid-Italië bij de miljoenenstad Napels. Vanuit Napels is de Vesuvius ook te zien. In Pompeii is het landschap heel vruchtbaar na een vulkaanuitbarsting. Dat komt omdat er een goede stof in het versteende lava zit voor planten. Meestal na een vulkaanuitbarsting trekken er vaak boeren naar het landschap om hun groentes te zaaien. Er is een 3 kilometer lange stadsmuur die in het jaar 600 v. Christus gebouwd is. Er waren negen poorten, waarvan we er twee de namen kennen. De eerste poort heet Porta Salina (nu Porta di Ercolano) en de tweede poort heet Porta Urbulana (nu Porta di Sarno). De hoofdweg die van oost naar west loopt heet Via dell’Abbondanza.
Tijdens de uitbarsting
In het eerste stadium van de uitbarsting van de Vesuvius waren er al grote problemen bij Pompeii. De stad kreeg een grote laag puin over zich heen en er kwamen giftige gassen uit de vulkaan. Pompeii werd eerst geraakt door verschillende stenen en de mensen die op straat liepen stikten in de giftige gassen. De gassen zorgde er ook voor dat er geen zonlicht meer was. Tijdens het eerste stadium is er een laag van 3 meter puin over de Pompeii terecht gekomen.
In de ochtend van 25 augustus (of 25 oktober) kwam de lava uiteindelijk bij de muur van Pompeii. De mensen die toen nog in de stad waren hadden geen kans op ontsnappen. Een laag van lava en as maakte nog een laag van 9 meter diep.
Na de uitbarsting
Na de uitbarsting van de Vesuvius is alles wat rustiger geworden rond de stad Pompeii. De stad is op 1748 weer gevonden onder de laag van steen en vulkanisch materiaal. Daarna is er steeds meer onderzoek gedaan naar Pompeii en hoe romeinen hebben geleefd. Dit is voor de wetenschap een fijne manier van onderzoeken. Alles ligt er nog zoals het is achtergelaten. Op dit moment is Pompeii ondanks een plek om te onderzoeken ook een toeristische attractie. Dit is vervelend voor de onderzoekers omdat die zo goed mogelijk Pompeii willen bekijken. Op dit moment zijn ze aan het onderzoeken met 3d lasers om alles ook online te krijgen voor meer onderzoek.
Gebouwen
Badhuizen
In Pompeii zijn er drie badhuizen. Vroeger waren er aparte ruimtes voor mannen en vrouwen. De kleedhokjes waren nog intact. Forumthermen is een van de drie badhuizen. Die had een aparte mannen en vrouwen ruimte. Eerst was er alleen een mannendeel, naderhand kwam ook het vrouwendeel. In het badhuis zijn ook nog versteende kledingstukken gevonden. Centrale Thermen is ook een badhuis. Het badhuis is na een grote aardbeving gebouwd. In die tijd was het een groot modern badhuis. Suburbane Thermen is ook een groot modern badhuis. Het had waarschijnlijk ramen waarmee je naar de zeebodem kon kijken.
Theaters en Amfitheaters
De bankjes in het theater zijn nog intact. Een Amfitheaters zijn een soort arena. Er wordt in gevochten. De bewoners mogen gratis naar binnen. Gladiatorgevechten waren erg dodelijk. De meeste Gladiatoren waren slaven of arbeiders. Een Amfitheater was rond. Een theater is een plek waar meestal toneel voorstellingen worden gehouden, maar ook voor politieke vergaderingen. Het theater van Pompeii had 28 rijen van bankjes.
Tempels
In Pompeii waren ook tempels. Een daar van was de tempel van Isis, een Egyptische godin. De tempel van Isis is gemaakt na een aardbeving rond het jaar 63 na Christus. De tempel is uitgegraven in de 19e eeuw.
Forums
In Pompeii waren er 3 grote forums. Een forum is een groot plein wat ook wel als het centrum van de stad gezien. Het forum werd veel gebruikt om te bidden en te handelen. In het noorden lag het forum die vooral was bedoeld voor het aanbidden van verschillende goden waaronder; Jupiter (god van de donder/oppergod), Juno (de vrouw van Jupiter) en Minerva (godin van de wijsheid). In het oosten lag de grote provisiemarkt waar dus veel handel werd gedreven. In het zuiden lag een kleiner forum met een klein heiligdom voor de Lares (de goden die de stad beschermde).
Zie ook
Trivia
- Er is ook een liedje gemaakt door de band Bastille; Pompeii. Dit liedje heeft echter niks met dit te maken.