Nationale Politie
De Nationale Politie is een van de twee politiekorpsen in Nederland en actief in Europees Nederland. Samen met het Korps Politie Caribisch Nederland is het verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Ook vormt zij de opsporingsdienst voor het Openbaar Ministerie.
Daarnaast is de politie samen met de brandweer en ambulance een hulpdienst.
Janny Knol is als eerste hoofdcommissaris de baas en korpschef van de Nationale Politie.
Taken
De Nationale Politie heeft de volgende taken:
- het handhaven van de veiligheid – ervoor zorgen dat iedereen in Nederland veilig is;
- het voorkomen en bestrijden van criminaliteit – denk aan het opsporen en oppakken van dieven door de recherche;
- het bewaken van de openbare orde – erop toezien dat de wet gehandhaafd wordt;
- het verlenen van hulp – geven van hulp in een noodsituatie.
De politie doet meer dan alleen patrouilleren, zoals door de wijkagent, die in de buurt vaak het aanspreekpunt is voor de burgers. Zo houden rechercheurs zich bezig met het oplossen van misdrijven, is het arrestatieteams verantwoordelijk voor het arresteren van gevaarlijke verdachten en houden observatieteams zich bezig met het in de gaten houden van criminelen. Daarnaast zijn er ook speciale agenten ter paard, op het water en agenten met speurhonden. Als een demonstratie uit de hand loopt, grijpen de oproerpolitieagenten van de Mobiele Eenheid in.
In enkele gevallen werkt de politie ook samen met de Koninklijke Marechaussee, de 'politiedienst' van de Nederlandse Krijgsmacht.
Ook werkt de politie samen met de boswachters en Buitengewoon Opsporings Ambtenaren (BOA's) die bepaalde bevoegdheden hebben, maar minder dan die van de politie.
Organisatie
De Nederlandse politie kent een aantal verschillende rangen. Iedere agent in opleiding heeft de rang Aspirant, dus ook als je in opleiding bent voor Surveillant, Agent of Hoofdagent. Zolang je in opleiding bent, heb je dus één gouden streep. Wanneer je de opleiding hebt afgerond krijg je meer strepen. Eerste Hoofdcommissaris is de hoogste rang binnen de Nederlandse politie. Er is maar één Eerste Hoofdcommissaris in Nederland. Op dit moment is Janny Knol de Eerste Hoofdcommissaris. Zij is dus de baas van de Nederlandse politie.
Aspirant | Inspecteur | ||
Surveillant | Hoofdinspecteur | ||
Agent | Commissaris | ||
Hoofdagent | Hoofdcommissaris | ||
Brigadier | Eerste Hoofdcommissaris |
Opleiding
Mensen die bij de politie werken, zijn opgeleid aan de Politieacademie. Daar kunnen opleidingen gevolgd worden tot:
- surveillant (anderhalf jaar);
- politieagent (twee jaar en vier maanden);
- politiekundige (vier jaar).
Afbeeldingen
Politiewagen van de Mobiele Eenheid
Geschiedenis
1945-1993: Rijkspolitie en gemeentepolitie
Van eind 1945 tot 1993 bestond de Nederlandse politie uit de Gemeentepolitie en de Rijkspolitie. Gemeentelijke politiekorpsen waren er in de gemeenten met 25.000 of meer inwoners. De burgemeester was daar de baas van de politie (onder toezicht van de gemeenteraad). In de kleinere gemeenten werd het politiewerk gedaan door de Rijkspolitie, die daarnaast ook een aantal landelijke diensten had zoals de Algemene Verkeersdienst (nu DINFRA). Voor de Rijkspolitie hadden de kleine landelijke gemeenten de veldwachter. De Rijkspolitie had een aantal regionale districten met elk een aantal plaatselijke korpsen. Deze stonden met elkaar in verbinding (mobilofoon) via een (districts) meldkamer.
1993-2013: Regiokorpsen
Van 1993 tot 2013 was de politie in Nederland opgedeeld in 25 regiokorpsen en had het daarnaast een Korps landelijke politiediensten (KLPD) die in een iets andere vorm nog steeds bestaan onder de Landelijke Eenheid van de Nederlandse politie:
- Dienst Verkeerspolitie (m.n. op de rijkswegen), valt nu onder Dienst Infrastructuur (DINFRA) van de Landelijke Eenheid van de Nederlandse politie
- Dienst Waterpolitie, nu DINFRA
- Dienst Spoorwegpolitie, nu DINFRA
- Dienst Operationele Samenwerking, nu Dienst Landelijke Operationele Samenwerking. Onder deze dienst valt ook het Landelijk Forensisch Servicecentrum
- Dienst Nationale Recherche, nu de Dienst Landelijke Recherche.
- Dienst IPOL (internationale politie samenwerking), nu Dienst Landelijke Informatieorganisatie
- Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging. Beveiligen ook politici.
- Dienst Speciale Interventies. De DSI is in staat om snel in te grijpen bij een terroristische aanslag of andersoortige gewelddadige verstoringen van de openbare orde en veiligheid. Het is een speciaal team van de Nationale Politie en defensie (Nederlandse Krijgsmacht).
- Dienst Specialistische Recherche Toepassingen. De DSRT zorgt onder andere voor het plaatsen van afluisterapparatuur, infiltratie, inkijkoperaties en het aftappen van communicatie.
Met de Politiewet 1993, die officieel inging op 1 april 1994, werd de oude scheiding in grote en kleine gemeenten opgeheven. De gemeentepolitiekorpsen en de regionale districten van de Rijkspolitie werden samengevoegd tot 25 regiokorpsen.
Overgang naar een landelijke politie
In april 2011 maakte het kort ervoor opgerichte Ministerie van Veiligheid en Justitie (voorheen Ministerie van Justitie) plannen bekend om de politie-organisatie geheel om te gooien. Op 1 januari 2013 ging de Politiewet 2012 in werking. Deze bepaalde dat alle 26 politiekorpsen (25 regiokorpsen en de KLPD) opgingen in één nationaal politiekorps, met een hoofdkantoor in Den Haag en verdeeld in tien regionale eenheden, een landelijke eenheid en een Politiedienstencentrum, onder een eenhoofdige leiding van de eerste korpschef van de Nationale Politie Gerard Bouman. Op 1 oktober 2015 werd hij opgevolgd door Erik Akerboom. Op 1 mei 2020 werd hij opgevolgd door Henk van Essen. De huidige korpschef is Janny Knol, in de rang van eerste hoofdcommissaris.
Deze reorganisatie zou bureaucratie (papieren rompslomp) en 'bestuurlijke drukte' moeten verminderen en moeten leiden tot effectievere (slimmere en snellere) opsporing van criminelen.
Dienst Infrastructuur (DINFRA).
De Dienst Infrastructuur van de Landelijke Eenheid beveiligt de Nederlandse hoofdinfrastructuur; zoals de snelweg, het water, het spoor en in de luchtvaart. De politiehelikopters vallen ook onder deze dienst. Voorheen was dit het korps landelijke politiediensten (KLPD).
Politie op de snelweg
De Dienst Verkeerspolitie is de dienst die een bijdrage levert aan de veiligheid op de autosnelwegen. Zij controleert zaken als het overschrijden van de maximumsnelheden, het gebruik van alcohol, drugs en medicijnen en het (niet) dragen van de autogordel. Ook zorgen ze voor de begeleiding van bijzondere transporten, belangrijke personen en enkele sportevenementen als de Amstel Gold Race.
Spoorwegpolitie
De Dienst Spoorwegpolitie (SP of DSP) viel voorheen onder de verantwoordelijkheid van de Nederlandse Spoorwegen. Tegenwoordig is het een echte politiedienst, waaronder ook recherche taken op en rond het spoor. Ze worden ook ingezet bij ongevallen op en rond het spoor. Ook doen ze het basis politiewerk zoals ordehandhaving op de grote stations.
Politie te water
Een apart onderdeel is de politie te water. De Dienst Waterpolitie is een onderdeel van de Landelijke Eenheid van de Nederlandse politie. Deze dienst is verantwoordelijkheid voor opsporing, toezicht en handhaving op de grote hoofdroutes over het water, hoofdvaarwegen en de grote wateroppervlakten in Nederland.
In de haven van Rotterdam worden dezelfde taken uitgevoerd door de Zeehavenpolitie, een onderdeel van de Regionale Eenheid Rotterdam.
In 2022 beschikt de waterpolitie over 21 grote patrouilleschepen, 136 open motorboten en 21 waterscooters.
Ook bij grote evenementen als Sail houden ze een oogje in het zeil.
Politie in de lucht
De Dienst Luchtvaartpolitie (LVP) is voortgekomen uit de "Dienst Luchtvaart van het Korps Rijkspolitie". Ze werken vanuit Schiphol-Oost. Momenteel wordt er gevlogen met zes EC135 en drie AW139 helikopters. Ze zijn de ogen en oren vanuit de lucht en helpen de andere diensten. Ook wordt er in bepaalde gevallen samengewerkt met de kustwacht.
Samenwerking met de televisie
De Nationale Politie werkt ook samen met Tv-programma's als Opsporing Verzocht. Hierbij wordt soms ook de Nationale Opsporingslijst voor meest gezochte criminelen getoond.
Ook vraagt de politie via de TV wel eens hulp via een Amber alert als er een vermist kind is.