Bosfinnen
| Bosfinnen | |
| |
| Bevolking | Onbekend |
| Verspreiding | Noorwegen en Zweden |
| Taal | Fins (oorspronkelijk) Noors en Zweeds (tegenwoordig) |
| Geloof | Lutheranisme |
| Verwant | Finnen |
De Bosfinnen zijn een volk in Noorwegen en Zweden. Zij zijn de afstammelingen van immigranten uit Finland die in de 16e en 17e eeuw naar Zweden en later Noorwegen emigreerden. Die immigranten vestigden zich in bosrijke gebieden. Hier komt hun naam vandaan. De Bosfinnen werden door de Zweedse koning aangemoedigd om naar Zweden te komen. In de bossen zetten zij vervolgens boerderijen op.
Oorspronkelijk spraken de Bosfinnen Fins. Tegenwoordig zijn de Bosfinnen volledig geassimileerd in de Zweedse en Noorse samenleving. Hun afstammelingen spreken vandaag de dag Noors of Zweeds. Ook hebben zij de Zweedse en Noorse cultuur overgenomen. Het is daardoor onbekend hoeveel Bosfinnen er vandaag de dag zijn. Toch zijn er in Noorwegen en Zweden nog veel mensen met een Bosfinse afkomst. In Noorwegen zijn de Bosfinnen ook een nationale minderheid.
In het Noors worden de Bosfinnen Skogfinner (Bokmål) of Skogfinnar (Nynorsk) genoemd. In het Zweeds heten zij Skogsfinnar en in het Fins Metsäsuomalaiset. In het verleden heetten de Bosfinnen in het Zweeds ook Savolaksfinner (Finnen van Savo), Rugfinner (Roggefinnen) of Svedjefinner. De Bosfinnen noemen zichzelf Finnskoginger (mensen uit de bossen van de Finnen).
Geschiedenis
In het verleden was Zweden een machtig land in Noord-Europa. Zo waren delen van Noorwegen en Finland onder de controle van Zweden. Een van de grote rivalen van Zweden was Novgorod en later Rusland. Sommige grensgebieden van het Zweedse Rijk waren erg dunbevolkt. Hierdoor was de macht van de Zweedse koning niet zeker in die regio's. Novgorod en later Rusland konden het gebied makkelijk binnenvallen. De Zweedse koningen besloten daarom om Finnen uit de regio Savo aan te moedigen om naar deze gebieden te verhuizen. In het begin van die migratie vrijwillig. Later verplichtten de Zweedse koningen aan de Finnen om te migreren.
_-_Google_Art_Project.jpg)
De Finnen vestigden zich vervolgens in de bosrijke grensregio's. Hier kapten zij bomen en stichtten boerderijen. De bossen waren vrij dunbevolkt. Toch ontstonden er ruzies met lokale bewoners. De Samen woonden in die regio's en zaten niet te wachten op de komst van de Bosfinnen. Ook waren de inwoners van Zweden niet blij met de komst van de Bosfinnen. Gedurende de 16e eeuw trokken de Bosfinnen steeds verder naar het noorden en oosten. Hierdoor trokken ze ook Noorwegen binnen. Ze gingen voornamelijk in de grensregio tussen Noorwegen en Zweden wonen. De Bosfinnen konden dat makkelijk doen, omdat de Zweeds-Noorse grens pas in 1751 werd vastgelegd.
De Zweedse koningen probeerden de Bosfinnen te verleiden om naar Zweden te komen met voordelen. Zo hoefden zij zeven jaar geen belasting te betalen en kregen zij grote stukken vruchtbare grond aangeboden. Naast landbouw deden de Bosfinnen ook het kappen van hout en te winnen van houtskool en ijzer. Ook de koning van Denemarken en Noorwegen (Noorwegen was toen nog onderdeel van Denemarken) moedigde immigratie van Bosfinnen aan. De Denen waren vooral geïnteresseerd in de rogge die de Bosfinnen verbouwde. In ruil hiervoor hoefden de Bosfinnen minder belasting te betalen. De Bosfinnen konden dat namelijk veel beter dan de Noren. De lokale bevolking was hier niet blij mee. In 1648 kregen de Bosfinnen een keuze: meer belasting betalen of terug naar Zweden.
Vanaf het einde van de 18e eeuw namen de Bosfinnen de Noorse en Zweedse cultuur over. Hun integratie vond plaats tijdens de 19e eeuw. Hierdoor ging de cultuur van de Bosfinnen grotendeels verloren. Dankzij het werk van Carl Axel Gottlund weten we wel veel over de Bosfinse cultuur. Gottlund verzamelde de volksverhalen van de Bosfinnen. Ook zorgde hij voor een opleving van de identiteit van de Bosfinnen. Desondanks stierven de laatste sprekers van de Bosfinse taal in de jaren 1960.
Huidige situatie
De Bosfinnen zijn tegenwoordig volledig geassimileerd in de Noorse en Zweedse samenleving. Dat betekent dat Bosfinnen geen Fins maar Zweeds of Noors praten. Ook hebben zij (grotendeels) de Noorse en Zweedse cultuur overgenomen. Dat betekent niet er geen Bosfinnen meer zijn. Er zijn nog steeds Noren en Zweden met een Bosfinse afkomst. In de laatste hebben veel van hen hernieuwde interesse in hun afkomst. Zij proberen bijvoorbeeld tradities te behouden. In 2022 hebben de Bosfinnen zelfs een eigen vlag gemaakt. In Noorwegen worden de Bosfinnen sinds 1998 als minderheid erkend.
De meeste Bosfinnen wonen vandaag de dag in Noorwegen en Zweden. Toch zijn er ook mensen met een Bosfinse afkomst in de Delaware Valley in de Amerikaanse staat Pennsylvania. John Morton, een van de Founding Fathers van de Verenigde Staten, was van Bosfinse afkomst. Ook Tage Erlander, die premier van Zweden was tussen 1946 en 1969, was van Bosfinse afkomst. Daarnaast hebben enkele leden van het Zweedse koningshuis Bosfinse roots.
In Noorwegen en Zweden zijn er verschillende straatnamen en andere plaatsnamen die verwijzen naar Bosfinse woorden. Ook zijn er typische Bosfinse achternamen. Die zijn behouden gebleven door oude kerkregisters.
Tradities
Landbouwtechniek
De Bosfinnen stonden bekend om hun landbouwtechniek Svedjing (kappen en verbranden). Zij kapten eerst bomen op en staken deze vervolgens in de brand. Hierdoor ontstond niet alleen een kale grond, maar ook een vruchtbare grond. Vervolgens plantten de Bosfinnen in de as roggezaad. De as zorgde ervoor dat de rogge erg goed groeide.
Eten en drinken
Het eten en drinken van de Bosfinnen was vooral gericht op wat zij konden vinden in de natuur. Ook bestond hun dieet voornamelijk uit producten gemaakt van rogge, zoals roggebrood. Later gingen zij ook andere granen verbouwen, zoals gerst en graan. Qua groenten en fruit aten zij voornamelijk rapen en bosvruchten.
Het bekendste Bosfinse gerecht is motti. In het verleden werd dat gemaakt van rogge, maar tegenwoordig met bloem. De bloem wordt gekookt in potten met zout water. Uiteindelijk ontstaan er klompjes die op het juiste moment moeten worden afgegoten. Motti wordt gegeten met bosbessen en varkensvlees. Een ander gerecht is hillo. Dat is een pap gemaakt van rogge met cranberries.