Wassily Kandinsky

https://rkd.nl/explore/artists/43433, https://www.wassilykandinsky.net/
Wassily Kandinsky

Wassily Kandinsky. Afkomstig uit Kandinsky's Rückblicke, 1913
Persoonlijke informatie
Volledige naam	Vasili Vasiljevitsj Kandinski
Bijnaam
Land	Rusland
Geboortedatum	16 december 1866
Geboorteplaats	Moskou
Overleden	13 december 1944
Overleden te	Neuilly-sur-Seine
Gehuwd met / relatie	1917 met Nina de Andrejevski
Carrière
Beroep	aquarellist, graveur (prentmaker), illustrator, ontwerper, kunstschilder, auteur, beeldhouwer
Bekend van	Bauhaus, expressionisme, symbolisme
Actief	1887-1944
Genre(s)	genrevoorstelling, figuurvoorstelling, landschap
Label
Website
Portaal Kunst & Cultuur

Wassily Kandinsky (Russisch: Василий Васильевич Кандинский, Vasili Vasiljevitsj Kandinski) (Moskou, 16 december 1866 – Neuilly-sur-Seine, 13 december 1944) was een Russisch-Franse kunstschilder. Kandinsky wordt algemeen gezien als een van de pioniers van de abstractie in de westerse kunst

Levensloop

Hij bracht zijn jeugd door in Odessa. Daar studeerde hij af aan de Grekov Odessa Art school. Hij schreef zich in aan de Universiteit van Moskou en studeerde rechten en economie. Na zijn afstuderen in 1892 trouwde Kandinsky met zijn nicht, Anja Chimiakin. In 1896 ging hij naar München, waar hij Phalanx, een kunstenaarsgroep, oprichtte. In de zomer van 1902 nodigde Kandinsky Gabriele Münter uit om hem te vergezellen op zijn zomerschilderlessen net ten zuiden van München in de Alpen. Kandinsky en Münter verloofden zich in de zomer van 1903, terwijl hij nog getrouwd was met Anja, en reisden tot 1908 uitgebreid door Europa, Rusland en Noord-Afrika. Hij scheidde van Anja in 1911.

Der Blaue Reiter van Kandinsky (1903).

In 1911 richtte hij met de bekende Duitse schilder Franz Marc Der Blaue Reiter op, een groep die zich richtte op het expressionisme. Kandinsky werd geïnspireerd door muziek: hij zei dat kleur en klank psychologische effecten hadden op de mens. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, vond Kandinsky het te gevaarlijk in Duitsland, dat mee deed aan de oorlog, en hij vluchtte terug naar Moskou. Hier trouwde hij in 1917 met Nina Nikolaevna Andreevskaya (1899-1980), die toen 17 of 18 jaar was (hij was 50 jaar! en had haar een jaar eerder ontmoet). Na de oorlog keerde hij terug in 1922 in Duitsland, waar hij professor aan het Bauhaus werd. Daarna verhuisde hij met zijn vrouw Nina naar Frankrijk, waar hij de rest van zijn leven woonde, in 1939 Frans staatsburger werd en enkele van zijn meest prominente kunst produceerde. In 1944 stierf hij aan een vaatziekte. Zijn weduwe, Nina, werd in 1980 vermoord gevonden in Zwitserland.

Werk

De schilderijen van Kandinsky bevatten voor het grootste deel geen menselijke figuren; een uitzondering is zondag, Oud Rusland (1904), waarin Kandinsky een zeer kleurrijk (en fantasievol) beeld van boeren en edelen voor de muren van een stad heeft gemaakt. In zijn werk kom je verschillende stromingen tegen, zoals het pointillisme en het Fauvisme. Maar ook Art nouveau en surrealisme.

Misschien wel de belangrijkste van zijn schilderijen uit het eerste decennium van de jaren 1900 was Der Blaue Reiter (1903), die een kleine onduidelijke figuur toont op een snel rijdend paard dat door een rotsachtige weide raast.

In de periode 1911-1914 werden zijn werken steeds abstracter (minder figuratief). Het is vooral de kleur die zijn aandacht heeft en werkt improviserend. Hij onderzocht of kleurvlakken ook zonder omlijningen een eigen zeggingskracht hadden. Later vanaf 1926 deed hij onderzoek naar de effecten van rechte en kromme lijnen. Geometrische en gekleurde vormen werden steeds belangrijker in zowel zijn onderwijs als zijn schilderkunst, met name de cirkel, de halve cirkel, de hoek, rechte lijnen en rondingen. Hierbij speelt hij met de compositie (vlakverdeling). Na zijn vlucht vanuit Duitsland naar Parijs experimenteerde hij verder. Hij mengde ook af en toe zand met verf om zijn schilderijen een korrelige, rustieke textuur te geven.

Muziek en kleur

Muziek heeft bij het maken van zijn schilderijen een grote rol. De muziek heeft als het ware een sturende werking. De emoties die hij door de muziek ervaart, probeert hij om te zetten in expressieve vormen en kleurvlakken. Hij gebruikte vak zwart als een kontrast bij de kleuren, waardoor de kleuren als het ware benadrukt worden, zoals het slagwerk (ritme) dat doet bij een melodie. Smaken van voedsel en geluiden in de muziek kunnen een vergelijkbare sensatie oproepen als kleuren. Lekker, blij en vrolijk zijn abstracte (niet grijpbare) termen, maar we gebruiken ze wel om dat wat we waarnemen te benoemen. Zo hebben kleuren ook eigenschappen als fel en warm zoals bij geel en rood en afstandelijk en koud bij blauw. Groen wordt door de meeste mensen ervaren als rustgevend. Zo hebben kleuren invloed op iedereen. Ook vormen en lijnen hebben zo hun eigenschappen. We zeggen bijvoorbeeld 'iemand is hoekig' wat doet denken aan stug of nukkig, terwijl ronde lijnen iets 'zachts' hebben.

Kadinski heeft dit allemaal bestudeerd en vastgelegd in een boek, compleet met foto's van voorbeelden.