Paard
Een paard is een edel dier. Bijvoorbeeld wat wij een poot noemen bij een hond noemen wij bij een paard gewoon een voet en wat wij een kop noemen heet bij een paard een hoofd. Een paard wordt meestal gebruikt als rij- en trekdier.
Termen
- Hengst = Mannetjes paard
- ruin = Mannetjes paard die geen veulens meer kan maken (gecastreerd)
- Merrie = Vrouwtjespaard
- Veulen = Paard tot één jaar oud
- Jaarling of Enter = Paard van 1 jaar oud
- Twenter = Paard van 2 jaar oud
Geschiedenis
Het paard bestaat al zo'n 70 miljoen jaar.
De paarden van toen hadden een heel ander uiterlijk. Vele oersoorten zijn uitgestorven. Toch heeft de mens het paard veel later leren gebruiken. Men vermoedt dat dit 3500 jaar geleden begon. Het tam maken van deze dieren was een moeilijke taak. Maar het is maar goed dat paarden zich hebben laten tam maken, want anders waren ze nu allemaal uitgestorven. De eerste paarden waren een stuk kleiner en wogen gemiddeld 37 en een halve kilogram. Ook hadden ze bij hun voorbenen voor 4 tenen en achter 3 tenen. Voor mensen die een hond hebben, paarden hadden vroeger net zulke kussentjes onder hun voeten. Dit was om zich gemakkelijker door het oerwoud te verplaatsen. Ja je hoort het goed, paarden leefden in oerwouden. Dit komt doordat er geen vlaktes waren. Het paard was er helemaal aan aangepast om te leven in een oerwoud. Levend van blaadjes en vruchten. In z'n uppie redden hij het makkelijk. Maar ongeveer 20.000.000 jaar geleden veranderde de aarde, er kwamen meer grasvlaktes en het oerwoud verminderde onwijs. Sommige paarden gingen op grasvlaktes leven, andere bleven in het overgebleven oerwoud. Maar de paarden op de vlaktes moesten zich aanpassen. Ze konden geen heerlijke vruchten en bladeren meer eten, maar moesten het met gras doen. door dat gras werden de dieren groter en zwaarder. Op een gegeven moment waren de zwaarste paarden 500 kilo. En roofdieren konden paarden simpel vinden op vlaktes, daardoor bedacht de natuur dat paarden maar zouden moeten gaan rennen in plaats van zich verstoppen. De voeten van paarden werden steeds meer hoeven. Zo konden ze zich sneller verplaatsen. Maar dit gebeurden natuurlijk allemaal over duizenden jaren.
Soorten paarden
Je hebt verschillende soorten paarden je hebt een pony en een paard. Als je wil paardrijden moet je een cap, laarzen en een zweepje en als het kan is het ook handig om een beschermvest te halen en een heel belangrijk deel van paardrijden is dat je je paard goed kan schoonhouden je hebt daar speciale spullen voor nodig.Bijv:water, borstel, harde borstel, zachteborstel,hafkrabber,rubberen roskam,zachte doek,kam en schoonmaak spullen met spons en stofborstel.
Je hebt een hoofdstel zadel en nog heel veel meer Je hebt ook verschillende paarde sporten bijv: dressuur,springen,racen en nog wel een paar.Paarden hebben ook aftekeningen op het hoofd en benen.Op het hoofd heb je een stervormige bol, blaarkop,maanoog,smalle bles,sneb, en de brede bles.de standaard kleuren van een paard of pony zijn:zwart,donkerbruin,lichtbruin,voskleurig en bruin. Er bestaan geen witte paarden. Een paard met een lichte vacht word als licht grijs gezien. Aan het gebit van een paard of pony kun je zien hoe oud hij/zij is. je hebt ook verschillende geslachten. een hengst is een mannetjes paard. Een merrie is een vrouwtjes paard en een mannetjes paard zonder ballen is een ruin. Je hebt ook verschillende hoofd stellen zoals een Halster,een Trens, Dubbel hoofdstel en een Pelham. Je hebt ook verschillende bitten zoals : eeb Rubbertrens,Bustrens,Thiedemann-bit,Pelham en een Weymouth.er was ook een oerpaard die was net zo groot als een hond.een van de wildste soorten paarden is het Prezwalski-paard. Sommige mensen denken dat hij regelrecht afstamd van het oerpaard. Met maximaal 76 cm is de palomino het kleinste ras.
Enkele stevige rassen zijn .
- Ardenner+/- 1000 kg
- Boulonnais+/-1000 kg
- Brabander (of Belgisch trekpaard)+/-1100 kg
- Breton+/-900 kg
- Jutlander+/-900 kg
- Percheron+/-1000 kg
De gemiddelde leeftijd is 40 jaar .
De rassen De fjord is een leuk paardje het heeft een hanenkam dat staat heel leuk en er zijn ook werkpaarden bijvoorbeeld de belg, dat is een groot en stevig paard die heel hard werkt voor de mens. maar een fjord kan heel eigenwijs zijn.
Tanden
Uiteraard heeft een paard ook tanden... Veulens en paarden jonger dan 5 jaar hebben melktanden en kiezen. Vier snijtanden en vier kiezen. Vanaf 6 tot 8 jaar is er het blijvende gebit. Er zitten dan in elke kaak 6 snijtanden en 12 kiezen. Op latere leeftijd laat het paard de onderlip vallen, men geeft dit een leuke benaming, nl een centenbakje. Ook krijgt het kuiltjes boven de ogen met daarin grijze haartjes. De grijzen haren merken we dan ook op in de manen en de staart. Aan de slijtage van het gebit kan men de ouderdom bepalen.
Voedsel
Een paard is een planteneter. Het eet gras, hooi, haver, brokken, stro en af en toe wel eens een appeltje of wortel. Als je een paard eten wil geven, doe je dat door je hand plat te leggen en het paard het rustig te laten opeten. In de wei neemt een paard het gras met zijn lippen beet. Een paard drinkt veel. Gemiddeld zo'n 30 tot 50 liter water per dag.
Kleding voor het paardrijden
Het is belangrijk dat je geen wapperende kleding aan hebt, zoals een sjaal of een loshangende jas. De paarden kunnen daar van schrikken en het kan gevaarlijk zijn voor jou. Op het hoofd draagt men een cap(tok).Een paar rubber of lederen laarzen en een rijbroek.
De tok dient vooral voor de veiligheid.Het beschermt je tegen takken bij een ritje in de natuur of bij een eventuele val. De rijlaarzen passen perfect aan het been. Achteraan kan je sporen bevestigen.Dat zijn een zoor ijzeren punten waarmee je je het paard aan kan geven dat hij iets verkeert doet het heeft de zelfde werking als een zweep. Een ruiterbroek zorgt ervoor dat men zich niet doorrijdt. (d.w.z. dat men geen wonden krijgt door het schuren)
Als je leert paardrijden heb je deze kledij echt nodig.
Opzadelen
Als je je paard op gaat zadelen, begin je altijd met poetsen. Als je paard goed gepoetst is, begin je met het hoofdstel. Je houdt het hoofdstel met je ene hand vast en schuift het bit in de mond van het paard. Als het paard zijn mond niet open wil doen, kan je achterin de mond even je duim stoppen, daar zitten geen kiezen, en dan doen ze vanzelf hun mond open. Daarna maak je de riempjes vast. Zorg ervoor dat bij de keelriem (die lange onder het hoofd zeg maar) er minimaal een vuist tussenkan, anders zit ie te strak. Als het hoofdstel goed zit, kan je het zadel opdoen. Zorg dat het zadel goed naar voren zit, dit kan je controleren door te kijken waar de singel (buikriem) zit. Zit die bijna tegen de benen aan, zonder dat is scheef zit, dan zit het zadel ver genoeg naar voren. Singel altijd rustig aan, gaatje voor gaatje, anders doen het pijn bij het paard. Vergeet voordat je echt gaat rijden niet nog een keer aan te singelen anders kan het zadel scheefzakken. Als laatste doe je de beugels op maat. Dit kan je een beetje gokken door je vingertop bovenaan de riem te leggen en dan de beugel tot onder je oksel te trekken. Meestal is het goed als ie tot je oksel komt, als ie korter of langer is moet je hem verstellen.
Rijden
Als je paard gaat rijden zorg je er natuurlijk voor dat je paard goed gepoetst is, opgezadeld is en dat jij zelf veilig bent! Dus vergeet nooit je cap! Bij het rijden zijn er 3 gangen: Stap, draf en galop. De meeste paarden kunnen ook in rengalop maar dat doe je niet tijdens het rijden (daar is de bak vaak te klein voor). De draf is een 4 takt. Dat betekent dat een paard alle 4 zijn voeten omstebeurt op de grond zet. De draf is een 2 takt. In de draf zet een paard namelijk 2 voeten tegelijk op de grond. De galop (voor de meeste ruiters de lekkerste gang) is een 3 takt. Een paard zet in de galop 3 voeten op de grond en heeft ook nog eens een zweefmoment, dan zijn alle 4 de benen 'in de lucht'. In de paardensport heb je verschillende 'takken'. Dressuur, springen en western zijn daar voorbeelden van. In de les rij je bijna altijd dressuur. Dresuur zijn eigenlijk figuren en het netjes leren rijden. Soms ga je springen. Western word bijna nooit gedaan op manege's.
Verschillende soorten paardrijden
Racen Bij het racen is het belangrijk om zo snel mogelijk over de finish te komen. De ruiters worden jockeys genoemd en deze hebben erg korte beugels. In engeland is deze sport nog groot, maar in Nederland is dit wat minder.
Dressuur Bij dressuur gaat het er om dat je samen met je paard in harmonie diverse oefeningen uitvoert. Een bekende dressuurruiter is Anky van Grunsven.
Voortplanting
Eens de merrie drachtig is of zwanger van een veulentje, duurt de zwangerschap 11 maanden. Meteen na de geboorte drinkt het veulen de eerste moedermelk of biest genoemd. Deze bevat veel voedingsstoffen die dient als bescherming tegen ziekten. Het veulentje blijft 5 tot 6 maanden bij de moeder. Wist je dat wij ook paardenmelk kunnen drinken? Deze is zeer krachtig en zoet. Het smaakt helemaal anders dan koeienmelk. Na mijn spreekbeurt heeft iedere leerling van de paardenmelk mogen proeven. Deze melk is duurder dan gewone melk en je mag er niet zoveel van drinken. Er bestaan dus paardenmelkerijen. In Lint (nabij Lier) vind je zo een paardenmelkerij.
Videolinks
- Filmpje over Paardenfluisteraar(Klokhuiswebsite)
- IJslanders (klokhuis)
- Paarden fysiotherapie (klokhuis)
- Paarden springsport (klokhuis)
- Paardrijden voltige (klokhuis)
- Filmpje over het Manegepaard (beeldbank)
- Filmpje over het Politiepaard (beeldbank)
- Filmpje over het Prezwalskipaard (beeldbank)
- Een veulen wordt geboren (beeldbank)
- Leuk paarden liedje
Zie ook
Er staat ook nog informatie bij Politiepaard