Voedselkringloop: verschil tussen versies

Versie van 29 jan 2018 12:57

Dit artikel is (gedeeltelijk) geschreven door Pabo-studenten van de MarnixAcademie en blijft in ieder geval staan tot de beoordeling is gegeven.

Dit is een voorbeeld van een voedselkringloop van een plantje die wordt opgegeten door een konijn. Het konijn wordt opgegeten door de adelaar. Wanneer de adelaar poept, komt deze poep op de grond en wordt opgegeten door schimmels, bacteriën en bodemdiertjes. Deze maken de poep heel klein en laten het daarna via hun eigen poep weer los in de natuur. Dit wordt via het grondwater weer opgenomen door planten.

De tijger is een vleeseter. Hij eet dus geen planten maar vlees

Een pissebed is een bodemdiertje, ze zorgen er voor dat overblijfselen van dode planten worden omgezet in voedingsstoffen voor nieuwe planten.

In een kringloop blijft iets in een kringetje rondgaan. Wat er ook gebeurt, je komt altijd weer bij het startpunt terug. En je zou het misschien niet verwachten, maar met voedseldeeltjes gaat het ook zo. Je zou denken, je eet iets op, je verbruikt het en het is weg, maar nee. Op verschillende manieren komen de voedseldeeltjes toch weer in de kringloop terug op het startpunt.

Onderdelen van de voedselkringloop

Binnen de voedselkringloop zijn er verschillende onderdelen. Je hebt de makers (producenten) (planten) van de voedingsstoffen voor de planteneters. Je hebt de dieren die deze makers van voedingsstoffen opeten maar ook dieren die andere dieren opeten (consumenten). Ook heb je de opruimers (reducenten) (schimmels, bacteriën en kleine bodemdiertjes). Deze opruimers zorgen er voor dat alle dode resten van dieren en planten worden opgeruimd en dat deze resten weer worden omgezet in nieuwe voedingsstoffen voor de planten.

Planteneters en vleeseters

Binnen de voedselkringloop heb je carnivoren en herbivoren. Carnivoren zijn vleeseters en eten dus alleen maar vlees. Dit zijn dieren als de adelaar, leeuw, tijger enzovoort. Herbivoren zijn planteneters. Deze dieren eten alleen maar blaadjes, planten, bessen en dus geen vlees. Voorbeelden van planteneters zijn: konijnen, koeien, varkens, paarden en schapen.

Zelf voedsel maken

Planten krijgen voedingsstoffen binnen via het water in de grond, maar zij maken ook hun eigen voedsel aan. Dit noem je fotosynthese.

In de cellen van de plant zitten bladgroenkorrels. Deze zorgen er ook voor dat de plant zijn groene kleur krijgt. Die bladgroenkorrels nemen zonlicht en koolstofdioxide op. De wortels nemen het grondwater op en binnen in de plant worden deze stoffen omgezet in een soort suiker wat we glucose noemen. Die suikers zijn goed voor dieren en mensen. Wij eten natuurlijk ook planten. Denk maar aan spinazie of andijvie. Samen met die glucose komt er ook weer zuurstof vrij in de lucht. Deze zuurstof ademen wij en andere dieren weer in omdat wij nou eenmaal zuurstof nodig hebben om te kunnen leven. Planten zijn dus voor heel veel dingen goed!

Hoe werkt de voedselkringloop?

Een plant draagt voedingsstoffen bij zich. Zowel van het water uit de grond, als de glucose die is ontstaan bij de fotosynthese. Deze voedingsstoffen zijn belangrijk voor planteneters om te kunnen blijven leven. Wanneer de planteneter (bijvoorbeeld een zebra) deze plant op eet, krijgt deze alle voedingstoffen binnen die de plant bij zich droeg.

Leeuwen eten graag zebra's. Wanneer tijdens een goede jacht de leeuw een zebra te pakken krijgt, neemt hij de voedingstoffen over van de zebra en van de plant. Een leeuw heeft vlees nodig om te kunnen overleven. Daarom gaat hij voor de zebra en niet voor het plantje.

Een leeuw poept de onverteerbare resten van de zebra uit. Dit komt op de grond terecht en wordt opgegeten door de bodemdiertjes, schimmels en bacteriën die op de grond leven. De bodemdiertjes, schimmels en bacteriën verwerken die resten van de zebra en poepen hele kleine deeltjes uit. Deze kleine deeltjes zitten bombol voedingsstoffen voor planten. Via het grondwater nemen de planten via hun wortels deze deeltjes op en zo begint de kringloop weer opnieuw.

Soorten voedselkringlopen

Je hebt in verschillende klimaten (klimaat), verschillende voedselkringlopen. Dit komt omdat er in de verschillende klimaten ook andere dieren leven. In het koude Nederland in het bos hebben wij geen leeuwen die antilopes opeten en andersom hebben ze in het warme Afrika niet dezelfde plantjes die wij in Nederland hebben. Zo is er in elk deel van de wereld weer een andere voedselkringloop. De onderdelen in de voedselkringloop blijven wel hetzelfde dus de planten blijven de producenten, de dieren blijven de consumenten en de schimmels, bacteriën en bodemdiertjes blijven de reducenten. De soorten planten en dieren zijn alleen wat anders.

Als je meer wil weten over klimaat, klik dan op deze link: https://schooltv.nl/video/nieuws-uit-de-natuur-het-klimaat/#q=klimaat

Voedselketen

Binnen de voedselkringloop bestaat ook de voedselketen. Dit is een schakeling van dieren en/of planten die elkaar opeten. Een voorbeeld van een voedselketen is bijvoorbeeld: rups --> koolmees --> havik. In deze voedselketen staat dus dat de koolmees de rups op eet en de havik eet de koolmees op. Maar een voedselketen kan ook een stuk langer zijn bijvoorbeeld: waterplant --> garnaal --> voorn (kleine vis) --> stekelbaars --> snoek --> adelaar. De adelaar staat in dit geval bovenin de voedselketen.

Videolinks over de voedselkringloop

Groep 3 & 4: https://schooltv.nl/video/nieuws-uit-de-natuur-kringloop-in-het-bos/#q=kringloop%20in%20het%20bos

Groep 5 & 6: https://schooltv.nl/video/kringloop-in-het-bos-in-het-bos-wordt-alles-opnieuw-gebruikt/#q=kringloop%20in%20het%20bos

Groep 7 & 8: https://schooltv.nl/video/voedselkringloop-waar-blijven-dode-dieren/#q=Voedselkringloop

Middelbare school: https://schooltv.nl/video/het-ecosysteem-een-hecht-netwerk-van-eten-en-eters/playlist/174/

Bronnen

Budenaerts. C. (2015). Voedselkringloop. Geraadpleegd op 1 november 2017 via [/voedselrelaties.blogspot.nl/p/voedselkringloop.html http://voedselrelaties.blogspot.nl/p/voedselkringloop.html]

Kersbergen, C. & Haarhuis, A. (2015). Natuuronderwijs inzichtelijk. Bussum: Coutinho

Schooltv (2017). Nieuws uit de natuur: kringloop in het bos. Geraadpleegd op 3 november 2017 via https://schooltv.nl/video/nieuws-uit-de-natuur-kringloop-in-het-bos/#q=kringloop%20in%20het%20bos

Schooltv (2017). Kringloop in het bos: in het bos wordt alles opnieuw gebruikt. Geraadpleegd op 3 november 2017 via https://schooltv.nl/video/kringloop-in-het-bos-in-het-bos-wordt-alles-opnieuw-gebruikt/#q=kringloop%20in%20het%20bos

Schooltv (2017). Voedselkringloop: waar blijven dode dieren. Geraadpleegd op 3 november 2017 via https://schooltv.nl/video/voedselkringloop-waar-blijven-dode-dieren/#q=Voedselkringloop

Schooltv (2017). Het ecosysteem: een hecht netwerk van eten en eters. Geraadpleegd op 3 november 2017 via https://schooltv.nl/video/het-ecosysteem-een-hecht-netwerk-van-eten-en-eters/playlist/174/

Schooltv (2017) Nieuws uit de natuur: het klimaat. Geraadpleegd op 3 november 2017 via https://schooltv.nl/video/nieuws-uit-de-natuur-het-klimaat/#q=klimaat

TULE (2017). Kerndoel 40 Oriëntatie op jezelf en de wereld. Geraadpleegd op 2 november 2017 via http://tule.slo.nl/OrientatieOpJezelfEnWereld/F-L40.html]

10 voor biologie (2017) 41.6.1 Voedselkringlopen. Geraadpleegd op 1 november 2017 via https://www.10voorbiologie.nl/index.php?cat=9&id=1397&par=1416&sub=1418

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{Pabo}}
-[[Bestand:Voedselkringloop plant, konijn, adelaar, pissebed.png|miniatuur|Dit is een voorbeeld van een voedselkringloop van een plantje die wordt opgegeten door een konijn. Het konijn wordt opgegeten door de adelaar en wanneer de adelaar overlijdt wordt hij opgegeten door bodemdiertjes, schimmels en bacteriën die voedingsstoffen voor de planten verzorgen.  |254x254px]][[Bestand:Sumatraanse tijger (Tierpark Berlin).JPG|miniatuur|172x172px|De tijger is een vleeseter. Hij eet dus geen planten maar vlees
+[[Bestand:Voedselkringloop plant, konijn, adelaar, pissebed.png|miniatuur|Dit is een voorbeeld van een voedselkringloop van een plantje die wordt opgegeten door een konijn. Het konijn wordt opgegeten door de adelaar. Wanneer de adelaar poept, komt deze poep op de grond en wordt opgegeten door schimmels, bacteriën en bodemdiertjes. Deze maken de poep heel klein en laten het daarna via hun eigen poep weer los in de natuur. Dit wordt via het grondwater weer opgenomen door planten.   |254x254px]][[Bestand:Sumatraanse tijger (Tierpark Berlin).JPG|miniatuur|172x172px|De tijger is een vleeseter. Hij eet dus geen planten maar vlees
 ]]
 [[Bestand:Porcellio laevis - Bouxweerd20090527 897.jpg|miniatuur|156x156px|Een pissebed is een bodemdiertje, ze zorgen er voor dat overblijfselen van dode planten worden omgezet in voedingsstoffen voor nieuwe planten.]]
-De voedselkringloop is een telkens opnieuw beginnende kring van dieren en planten die voedingsstoffen door elkaar te eten aan elkaar overbrengen.
+In een kringloop blijft iets in een kringetje rondgaan. Wat er ook gebeurt, je komt altijd weer bij het startpunt terug. En je zou het misschien niet verwachten, maar met voedseldeeltjes gaat het ook zo. Je zou denken, je eet iets op, je verbruikt het en het is weg, maar nee. Op verschillende manieren komen de voedseldeeltjes toch weer in de kringloop terug op het startpunt.
 == Onderdelen van de voedselkringloop ==
-Binnen de voedselkringloop zijn er verschillende onderdelen. Je hebt de makers (producenten) (planten) van de voedingsstoffen voor de planteneters. Je hebt de dieren die deze makers van voedingsstoffen opeten maar ook dieren die andere dieren opeten (consumenten). En je hebt de opruimers (reducenten) ([[schimmels]], [[bacteriën]] en kleine bodemdiertjes). Deze opruimers zorgen er voor dat alle dode resten van dieren en planten worden opgeruimd en dat deze resten weer worden omgezet in nieuwe voedingsstoffen voor de planten.
+Binnen de voedselkringloop zijn er verschillende onderdelen. Je hebt de makers (producenten) (planten) van de voedingsstoffen voor de planteneters. Je hebt de dieren die deze makers van voedingsstoffen opeten maar ook dieren die andere dieren opeten (consumenten). Ook heb je de opruimers (reducenten) ([[schimmels]], [[bacteriën]] en kleine bodemdiertjes). Deze opruimers zorgen er voor dat alle dode resten van dieren en planten worden opgeruimd en dat deze resten weer worden omgezet in nieuwe voedingsstoffen voor de planten.
 == Planteneters en vleeseters ==
 Binnen de voedselkringloop heb je [[Carnivoor|carnivoren]] en [[Herbivoor|herbivoren]]. Carnivoren zijn vleeseters en eten dus alleen maar vlees. Dit zijn dieren als de adelaar, leeuw, tijger enzovoort. Herbivoren zijn planteneters. Deze dieren eten alleen maar blaadjes, planten, bessen en dus geen vlees. Voorbeelden van planteneters zijn: konijnen, koeien, varkens, paarden en schapen.
+== Zelf voedsel maken ==
+Planten krijgen voedingsstoffen binnen via het water in de grond, maar zij maken ook hun eigen voedsel aan. Dit noem je [[fotosynthese]].
+In de cellen van de plant zitten [[bladgroenkorrels]]. Deze zorgen er ook voor dat de plant zijn groene kleur krijgt. Die bladgroenkorrels nemen zonlicht en [[koolstofdioxide]] op. De wortels nemen het grondwater op en binnen in de plant worden deze stoffen omgezet in een soort suiker wat we [[glucose]] noemen. Die suikers zijn goed voor dieren en mensen. Wij eten natuurlijk ook planten. Denk maar aan spinazie of andijvie. Samen met die glucose komt er ook weer [[zuurstof]] vrij in de lucht. Deze zuurstof ademen wij en andere dieren weer in omdat wij nou eenmaal zuurstof nodig hebben om te kunnen leven. Planten zijn dus voor heel veel dingen goed!
 == Hoe werkt de voedselkringloop? ==
-Het begint bij een plantje die voedingsstoffen bij zich heeft. Onder voedingsstoffen kunnen we verstaan: zuurstof, water en andere dingen die goed zijn voor dieren. Een planteneter, bijvoorbeeld een konijn eet deze plant op en neemt daarmee de voedingsstoffen van de plant over. Een adelaar is een vleeseter en eet graag konijnen. Wanneer de adelaar het konijn heeft opgegeten neemt hij de voedingsstoffen over van het konijn en de plant. Als de adelaar overlijd en op de grond komt te liggen zorgen de bodemdiertjes, schimmels en bacteriën in de grond er voor dat de adelaar wordt verteert (dit betekent dat de adelaar langzaam verdwijnt door dat de schimmels, bacteriën en bodemdiertjes hem opeten). Bij het verteren komen er stoffen vrij die worden opgenomen door de grond en in het [[grondwater]]. Planten nemen dit water op en zo krijgen zij de voedingsstoffen binnen die later weer via een planteneter worden doorgegeven tot het uiteindelijk terug bij de plant komt.
+Een plant draagt voedingsstoffen bij zich. Zowel van het water uit de grond, als de glucose die is ontstaan bij de fotosynthese. Deze voedingsstoffen zijn belangrijk voor planteneters om te kunnen blijven leven. Wanneer de planteneter (bijvoorbeeld een zebra) deze plant op eet, krijgt deze alle voedingstoffen binnen die de plant bij zich droeg.
+Leeuwen eten graag zebra's. Wanneer tijdens een goede jacht de leeuw een zebra te pakken krijgt, neemt hij de voedingstoffen over van de zebra en van de plant. Een leeuw heeft vlees nodig om te kunnen overleven. Daarom gaat hij voor de zebra en niet voor het plantje.
+Een leeuw poept de onverteerbare resten van de zebra uit. Dit komt op de grond terecht en wordt opgegeten door de bodemdiertjes, schimmels en bacteriën die op de grond leven. De bodemdiertjes, schimmels en bacteriën verwerken die resten van de zebra en poepen hele kleine deeltjes uit. Deze kleine deeltjes zitten bombol voedingsstoffen voor planten. Via het grondwater nemen de planten via hun wortels deze deeltjes op en zo begint de kringloop weer opnieuw.
 == Soorten voedselkringlopen ==
-Je hebt in verschillende klimaten ([[klimaat]]) verschillende voedselkringlopen. Dit komt omdat er in de verschillende klimaten ook andere dieren leven. In het koude [[Nederland]] in het bos hebben wij geen leeuwen die antilopes opeten en andersom hebben ze in het warme [[Afrika]] niet dezelfde plantjes die wij in Nederland hebben. Zo is er in elk deel van de wereld weer een andere voedselkringloop. De onderdelen in de voedselkringloop blijven wel hetzelfde dus de planten blijven de producenten, de dieren blijven de consumenten en de schimmels, bacteriën en bodemdiertjes blijven de reducenten. De soorten planten en dieren zijn alleen wat anders.
+Je hebt in verschillende klimaten ([[klimaat]]), verschillende voedselkringlopen. Dit komt omdat er in de verschillende klimaten ook andere dieren leven. In het koude [[Nederland]] in het bos hebben wij geen leeuwen die antilopes opeten en andersom hebben ze in het warme [[Afrika]] niet dezelfde plantjes die wij in Nederland hebben. Zo is er in elk deel van de wereld weer een andere voedselkringloop. De onderdelen in de voedselkringloop blijven wel hetzelfde dus de planten blijven de producenten, de dieren blijven de consumenten en de schimmels, bacteriën en bodemdiertjes blijven de reducenten. De soorten planten en dieren zijn alleen wat anders.
 Als je meer wil weten over klimaat, klik dan op deze link: https://schooltv.nl/video/nieuws-uit-de-natuur-het-klimaat/#q=klimaat