Lier (werktuig): verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k
 
(3 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
[[Bestand:Winch (PSF).png|miniatuur|Lier zoals op een grotere zeilboot om de mast overeind te hijsen of neer te laten zakken.]]
Een '''lier''' is een werktuig dat wordt gebruikt om zware spullen mee op te tillen. In zijn eenvoudigste vorm bestaat het uit een spoel (ronde balk of trommel) die aan een handslinger is bevestigd. Je draait met een hendel het kleine tandwiel heel vaak rond. Dat kost weinig kracht. Het grote tandwiel maakt weinig rondjes, maar heeft wel veel kracht. Het maakt je kracht groter. Dus als je zelf niet zo sterk bent, kan je door een lier te gebruiken toch iets heel zwaars, zoals een auto, optillen. Denk maar aan een takelwagen. Een lier is bijvoorbeeld gemaakt van touw van ijzer dat wordt gevlochten.
+
Een '''lier''' is een werktuig dat wordt gebruikt om zware spullen mee op te tillen in combinatie met een [[Kraan (machine)|kraan]]. In zijn eenvoudigste vorm bestaat het uit een spoel (ronde balk of trommel) die aan een handslinger is bevestigd. Je draait met een hendel het kleine tandwiel heel vaak rond. Dat kost weinig kracht. Het grote tandwiel maakt weinig rondjes, maar heeft wel veel kracht. Met deze [[technologie]] maak je je eigen kracht groter. Dus als je zelf niet zo sterk bent, kan je door een lier te gebruiken toch iets heel zwaars, zoals een auto, optillen. Denk maar aan een takelwagen. Op een lier kan bijvoorbeeld een ijzeren kabel worden opgewonden. Op zeiljachten zijn het veelal touwachtige lijnen.
  +
[[Bestand:Visitors holding capstan bars turn the capstan.jpg|miniatuur|Voorbeeld van een kaapstander]]
  +
Op de tekening is de ronde balk, trommel of [[haspel]] liggend gemonteerd. Op oude zeilschepen of kranen had je staande trommels. Deze werd door meerdere personen rondgedraaid en heet een kaapstander. Behalve zeilen kunnen er ook ankers en visnetten mee omhoog getakeld worden.
   
  +
Om terugslaan te voorkomen zit er vaak een ratel bij het grote tandwiel van de lier. Door deze 'in z'n vrij' te zetten kan de kabel weer afgerold worden.
  +
  +
Ook een [[lift]] hangt aan kabels die op- en afgerold worden op een elektrisch aangedreven lier. Hierbij zijn remschijven aangebracht om de lift op een gewenste hoogte te laten stoppen.
  +
  +
== Galerij ==
  +
<gallery>
  +
Bestand:Winch.PNG|Lier op een zeilboot
  +
Bestand:L-differentialwinde.png|Lier met heisblok (takel)
  +
Bestand:0 Strépy-Thieu - poulies et tambour enrouleur de câble (1).JPG|Liftkabels op elektrisch aangedreven lier
  +
Bestand:Roman Winch Crane (Model) ACOR Jordan0870.jpg|Model van een Romeinse [[Kraan (machine)|kraan]] met een lier
  +
</gallery>
 
[[Categorie:Werktuig]]
 
[[Categorie:Werktuig]]
  +
[[Categorie:Technologie]]
  +
[[Categorie:Onderdeel schip]]

Huidige versie van 5 dec 2022 om 18:10

Lier zoals op een grotere zeilboot om de mast overeind te hijsen of neer te laten zakken.

Een lier is een werktuig dat wordt gebruikt om zware spullen mee op te tillen in combinatie met een kraan. In zijn eenvoudigste vorm bestaat het uit een spoel (ronde balk of trommel) die aan een handslinger is bevestigd. Je draait met een hendel het kleine tandwiel heel vaak rond. Dat kost weinig kracht. Het grote tandwiel maakt weinig rondjes, maar heeft wel veel kracht. Met deze technologie maak je je eigen kracht groter. Dus als je zelf niet zo sterk bent, kan je door een lier te gebruiken toch iets heel zwaars, zoals een auto, optillen. Denk maar aan een takelwagen. Op een lier kan bijvoorbeeld een ijzeren kabel worden opgewonden. Op zeiljachten zijn het veelal touwachtige lijnen.

Voorbeeld van een kaapstander

Op de tekening is de ronde balk, trommel of haspel liggend gemonteerd. Op oude zeilschepen of kranen had je staande trommels. Deze werd door meerdere personen rondgedraaid en heet een kaapstander. Behalve zeilen kunnen er ook ankers en visnetten mee omhoog getakeld worden.

Om terugslaan te voorkomen zit er vaak een ratel bij het grote tandwiel van de lier. Door deze 'in z'n vrij' te zetten kan de kabel weer afgerold worden.

Ook een lift hangt aan kabels die op- en afgerold worden op een elektrisch aangedreven lier. Hierbij zijn remschijven aangebracht om de lift op een gewenste hoogte te laten stoppen.

Galerij

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Lier_(werktuig)&oldid=751739"