Dialect: verschil tussen versies

Versie van 7 jun 2020 17:12

Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Een dialect is een streektaal onder een officiële taal. Een dialect noem je ook wel een streektaal. Dialecten zijn technisch gezien talen, maar worden niet als taal erkend. Dialecten worden vaak mondeling overgedragen van ouder op kind, het zijn meestal geen geschreven talen. Een voorbeeld van een dialect is het Gronings, bijvoorbeeld het woord rode bes is in het Gronings rooie aalbeern en brood is stoete.

Haast elke taal heeft verschillende dialecten, zo ook het Nederlands. Het Algemeen-Nederlands is de officiële variant van het Nederlands en is gebaseerd op het dialect rond Den Haag, Amsterdam en het Gooi. Dit Algemeen-Nederlands verschilt weer van het Gronings, het Achterhoeks, het Brabants of het Limburgs. Zij zijn dialecten van het Nederlands. Sommige van deze dialecten hebben worden als streektaal erkend, zoals het Limburgs. Het Fries is geen dialect, maar een officiële taal in Nederland. Het Vlaams (Belgisch-Nederlands) en Surinaams-Nederlands zijn tevens geen dialecten, maar variëteiten. Deze dialecten zijn namelijk officieel in België en Suriname. Door de onderlinge afspraken zijn het Vlaams, het Surinaams-Nederlands en het Algemeen-Nederlands in zowel Nederland als Suriname als België officieel.

Wat is het verschil tussen een dialect en een taal?

Een taal is niet anders dan een dialect. Alleen is het verschil dat een taal officieel ‘erkend’ is als taal en gebruikt wordt door de pers (journalisten), de overheid, scholen, de rechtspraak en alle officiële beroepen. Een ander verschil is dat een taal niet alleen mondeling wordt gebruikt maar ook schriftelijk en dat de regels vastgelegd zijn (wat is goed en wat is fout). In Nederland hebben we 2 erkende talen: Het Nederlands en het Fries.

Wat is het verschil tussen een dialect en een accent?

Een accent is een andere uitspraak van een taal of dialect. Bijvoorbeeld de ‘g’ in het zuiden van Nederland of een ‘o’ of een ‘a’ die anders uitgesproken wordt.

Hoeveel dialecten zijn er in Nederland?

De vraag is eigenlijk onmogelijk te beantwoorden omdat je de grens van een dialect op verschillende manieren kan trekken. Je kunt de dialecten indelen op: verschillende woorden voor iets, klankverschillen of verschillende soorten zinnen. Bijvoorbeeld als je kijkt naar het woord patat, wordt het in het noorden ‘patat’ genoemd, maar in het zuiden van Nederland ‘friet’. Dan zijn er dus 2 dialecten. Maar als je het woord vlinder neemt, zijn er veel meer dialecten. De oudste indeling telt 6 dialecten in Nederland. In 1968 heeft dialectoloog de heer Daan een indeling gemaakt met 28 dialecten.

Mooiste en lelijkste dialect

Er is een onderzoek gedaan in Nederland welke dialecten we mooi en lelijk vinden. Aan het begin van 2019 werden de uitkomsten bekend. Het mooiste dialect vinden we het dialect dat in Maastricht wordt gesproken (Limburgs) en het lelijkste dialect vinden we het dialect dat in Lelystad wordt gesproken. Het Utrèchts staat op de 5e plaats.

Steeds minder dialecten

Als iemand een dialect spreekt, wordt dit vaak gezien als een beetje ‘dom’. Dit komt omdat vroeger alleen ambtenaren, rechters en notarissen eigenlijk echt Nederlands spraken. De gewone mensen spraken dialect. Vroeger werd in bijna ieder dorp of gemeente een ander dialect gesproken. Het aantal dialecten is sterk afgenomen omdat mensen vaker verhuizen buiten hun dorp en omdat op scholen echt Nederlands geleerd wordt.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{werk}}
+Een '''dialect''' is een streektaal onder een officiële [[taal]]. Een dialect noem je ook wel een ''streektaal''. Dialecten zijn technisch gezien talen, maar worden niet als taal erkend. Dialecten worden vaak mondeling overgedragen van ouder op kind, het zijn meestal geen geschreven talen. Een voorbeeld van een dialect is het Gronings, bijvoorbeeld het woord rode bes is in het [[Gronings]] ''rooie aalbeern'' en brood is ''stoete''.
-Een '''dialect''' is een streektaal onder een officiële [[taal]].
+Haast elke taal heeft verschillende dialecten, zo ook het [[Nederlands]]. Het ''Algemeen-Nederlands'' is de officiële variant van het Nederlands en is gebaseerd op het dialect rond Den Haag, Amsterdam en [[het Gooi]]. Dit Algemeen-Nederlands verschilt weer van het Gronings, het [[Achterhoeks]], het [[Brabants]] of het [[Limburgs]]. Zij zijn dialecten van het Nederlands. Sommige van deze dialecten hebben worden als ''streektaal'' erkend, zoals het Limburgs. Het [[Fries]] is geen dialect, maar een officiële taal in Nederland. Het [[Vlaams]] (Belgisch-Nederlands) en [[Surinaams-Nederlands]] zijn tevens geen dialecten, maar variëteiten. Deze dialecten zijn namelijk officieel in België en Suriname. Door de onderlinge afspraken zijn het Vlaams, het Surinaams-Nederlands en het Algemeen-Nederlands in zowel Nederland als Suriname als België officieel.
-Een voorbeeld is het dialect dat men in [[Groningen (stad)|Groningen]] spreekt, dat verschilt van het ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands) net als het dialect in [[Amsterdam]].
-Het Nederlands dat men in België spreekt (BN) is '''geen''' dialect, we noemen dit een variant van de standaardtaal. Het verschil is dat in het BN (Belgisch Nederlands) minder Engelse invloeden voorkomen dan in het ABN. Zo is recyclen in het BN recycleren. Er is ook een apart Prisma woordenboek uitgegeven voor BN.
-Sommige mensen denken dat [[Fries (taal)|Fries]] een dialect is (van het Nederlands), maar dat is ook niet zo. Het is een officieel erkende [[Germaanse taal]].Over de hele wereld vind je dialecten zo ook in Nederland er zijn veel plaatsen waar ze een dialect gebruiken dit zijn er een aantal van:
-Aalsmeers-kudelstaarts, Aalsters, Aalsters Gld, Aalsters, Aarschots, Achels, Achterhoeks, Aelsers, Alblasserdams, Alfus, Allefs, Amelands, Amies, Amsterdams, Amsterdamse straattaal, Antwerps, Arcens, Archaïsch, Arendonks, Arnhems, Aspers, Assers, Asses, Astens, Avelgems, Axels.
-== Wat is een dialect ==
-Een dialect noem je ook wel een streektaal. Het is gewoon een taal, net als andere talen die we kennen zoals Nederlands, Frans, Engels. Alleen worden dialecten (streektalen) niet officieel erkend als een taal. Dialecten hebben wel alle kenmerken van een taal die andere talen ook hebben. Dialecten worden vaak mondeling overgedragen van ouder op kind, het zijn meestal geen geschreven talen. Een voorbeeld van een dialect is het Gronings, bijvoorbeeld het woord rode bes is in het Gronings rooie aalbeern en brood is stoete.
 == Wat is het verschil tussen een dialect en een taal? ==
+Een taal is niet anders dan een dialect. Alleen is het verschil dat een taal officieel ‘erkend’ is als taal en gebruikt wordt door de pers (journalisten), de overheid, scholen, de rechtspraak en alle officiële beroepen. Een ander verschil is dat een taal niet alleen mondeling wordt gebruikt maar ook schriftelijk en dat de regels vastgelegd zijn (wat is goed en wat is fout). In Nederland hebben we 2 erkende talen: Het [[Nederlands]] en het [[Fries (taal)|Fries.]]
-Een taal is niet anders dan een dialect. Alleen is het verschil dat een taal officieel ‘erkend’ is als taal en gebruikt wordt door de pers (journalisten), de drukkerijen en alle officiële beroepen. Een ander verschil is dat een taal niet alleen mondeling wordt gebruikt maar ook schriftelijk en dat de regels vastgelegd zijn (wat is goed en wat is fout). In Nederland hebben we 2 erkende talen: Het [[Nederlands]] en het [[Fries (taal)|Fries.]]
 == Wat is het verschil tussen een dialect en een accent? ==