Waterschaarste
Waterschaarste is het tekort aan voldoende schoon water.
Op veel plekken op de wereld is er een tekort aan schoon water. Een aantal grote rivieren zoals de Colorado in Noord-Amerika, de Gele Rivier in China, de Nijl in Egypte en de Indus in Pakistan bereiken in het droge seizoen (zomer) de zee niet meer, omdat er teveel water wordt uitgepompt. Dit is een probleem waar veel mensen al mee te maken hebben. In Nederland is het gelukkig nog niet zover en is er nog voldoende water, maar wij moeten er in de toekomst wel op gaan letten.
Drinkwaterbronnen in Nederland
Ons drinkwater uit de kraan kan uit drie verschillende bronnen komen:
- Grondwater: Ongeveer 55 procent van het drinkwater wordt van grondwater gemaakt. Grondwater is al het water dat zich in de bodem bevindt. Het grondwater bestaat uit regenwater dat in de bodem is gezakt. In het grondwater zit regenwater dat duizenden jaren onderweg is geweest door de ondergrond. Tijdens de reis door de bodem, wordt het water al op natuurlijke wijze gezuiverd door het zand.
- Oppervlaktewater: Ongeveer 40 procent van het drinkwater wordt gemaakt van oppervlaktewater. Oppervlaktewater is het water in rivieren, meren, kanalen en sloten. Kortom: vrijwel al het water dat je buiten tegenkomt. De meest gebruikte rivieren waar het water uit wordt opgepompt zijn: de Rijn, de Maas, het IJsselmeer en de Drentsche Aa.
- Oevergrondwater: Ongeveer 5 procent van het drinkwater wordt gemaakt door oevergrondwater. Oevergrondwater is grondwater dat wordt gebruikt in de omgeving van oppervlaktewater, meestal een rivier.
Als de waterbedrijven het water uit de verschillende bronnen gehaald hebben, dan is het nog niet klaar voor gebruik. Eerst moet het water gezuiverd worden, dit wordt waterzuivering genoemd.
Oorzaken van waterschaarste
Er zijn verschillende oorzaken die kunnen leiden tot waterschaarste.
- Klimaatverandering: Het klimaat verandert en dat kan zorgen voor droogte en overstromingen. Als er weinig regen valt, kan er droogte ontstaan. Droogte kan ervoor zorgen dat de gebruikelijke waterbronnen zoals bijvoorbeeld het oppervlaktewater uitgeput raakt. Als een waterbron uitgeput raakt, zit er niet genoeg water in en kan er geen water uitgehaald worden. Klimaatverandering kan naast droogte ook zorgen voor meer regen. Dan valt er in een korte tijd zoveel regen, dat het riool het water niet meer kan afvoeren. Het regenwater komt dan uit het riool terecht in bijvoorbeeld het oppervlaktewater. Dit water is vervuild en dit moet worden schoongemaakt, alleen kost dit meer tijd en moeite.
- Bevolkingsgroei: Er is de laatste jaren een stijgende wereldbevolking. In 1940 waren er 2,3 miljard mensen op de aarde. In 2004 is dat gestegen naar 6 miljard mensen. In deze jaren is ook nog eens het waterverbruik verdubbeld. Dit betekend dat dezelfde hoeveelheid water dus over meer mensen verdeeld moet worden en de mensen ook nog eens meer water gebruiken. In Nederland komen er ook elk jaar meer mensen bij en gebruiken mensen meer water.
- Waterverspilling: Over de hele wereld wordt er schoon water verspild. In de landbouw, fabrieken en in huishoudens. In huishoudens wordt veel water verspild. Zoals het doortrekken van de wc. Hiervoor is ongeveer 10 á 20 liter water nodig. Daarbij zijn er kranen die druppelen, omdat deze kapot zijn. Mensen staan tegenwoordig langer onder de douche, laten de kraan lopen terwijl zij bezig zijn met iets anders en zo kunnen we nog wel even doorgaan.
Maatregelen tegen waterschaarste
Dagelijks houdt Rijkswaterstaat de situatie rondom eventuele problemen met droogte, watertekort of waterkwaliteit in de gaten. Als het nodig is, nemen ze maatregelen. De Rijksoverheid is het landelijk bestuur van Nederland. In de zomer doen ze dit meer, want in deze periode is het warmer in Nederland. Door de warmte kan er een tekort komen aan water en dit kan ervoor zorgen dat er te weinig water is voor de mensen in Nederland. Om dit te probleem te voorkomen, heeft de Rijksoverheid al maatregelen bedacht.
Tijdens natte periodes in Nederland valt er veel regen, denk hierbij aan de herfst en de winter. In deze periodes wilt de Rijksoverheid het water gaan opslaan in het oppervlaktewater. Door rivieren en sloten te verbreden past er meer water in, hierdoor is er dan meer water wat in de droge periodes (zomer) gebruikt kan worden.
Daarbij wil de Rijksoverheid er ook voor zorgen dat er meer regenwater in de grond terecht komt. Als het regent komt er ook al water terecht in de grond, alleen komt er ook een groot gedeelte in het riool terecht. De rijksoverheid wil meer asfalt en betonwegen aanleggen, zodat het water naar de grond kan stromen. Dat zorgt ervoor dat deze drinkwaterbron, nog meer wordt aangevuld.
Wat kan je zelf doen?
Zelf kan je ook zuiniger omgaan met schoon water, want als één van de oorzaken van waterschaarste wordt ook waterverspilling genoemd. Hieronder staan enkele tips, waarmee er een hoop water bespaard kan blijven.
- Ga korter onder de douche, hiermee kan je een hoop water besparen.
- Neem ook een douche inplaats van een bad.
- Doe tijdens het tandenpoetsen de kraan uit.
- De meest toiletten hebben een knop voor een ‘grote’ en ‘kleine’ boodschap. Als je deze knoppen op de juiste manier gebruikt, dan wordt er minder water verbruikt.
- Water hergebruiken. Als je in de zomer thuis een zwembad heb staan, kan je dit water later gebruiken voor de planten.
Bronnen
- Boersma, C. (2014). WATERSCHAARSTE: ‘ÉÉN VAN DE GROOTSTE MAATSCHAPPELIJKE PROBLEMEN VAN ONZE TIJD’. DELTARES. Geraadpleegd van https://www.deltares.nl/app/uploads/2014/11/Dossier-Waterschaarste-Delta-Life-2.pdf
- Drinkwaterplatform. (2019). Waar komt ons kraanwater vandaan? Geraadpleegd van https://www.drinkwaterplatform.nl/waar-komt-ons-kraanwater-vandaan/
- Energievergelijk. (2019, 4 oktober). Water besparen. Geraadpleegd van https://www.energievergelijk.nl/onderwerpen/101-tips-water-besparen
- Hafkemeijer, B. (2012). Waterschaarste in Europa : het effect van verwachte waterschaarste op internationale virtuele waterstromen en nationale water footprints. Master’s thesis, University of Twente. Geraadpleegd van https://essay.utwente.nl/61505/1/MSc_B_Hafkemeijer.pdf
- Paulissen R.C. Nijboer P.F.M. Verdonschot, M.P.C.P. , Nijboer, R., & Verdonschot, P.F.M. . (2007). Grondwater in perspectief (Alterra-rapport 1447). Geraadpleegd van https://edepot.wur.nl/33010
- Rijksoverheid. (2019, 18 april). Maatregelen voor voldoende zoet water. Geraadpleegd van https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/water/maatregelen-voor-voldoende-zoet-water
- Wuijts, S., & Versteegh, J. (2013). Bescherming drinkwaterbronnen in het nationaal beleid (RIVM rapport 609715005). Geraadpleegd van https://rivm.openrepository.com/bitstream/handle/10029/316083/609715005.pdf?sequence=3&isAllowed=y