Val van Constantinopel
Er vindt in 1204 een eerste val van Constantinopel plaats. Dat gebeurde bij de vierde kruistocht. In 1202 werd eerst de havenstad Zara ingenomen, gelegen in het huidige Kroatië. De kruisvaarders mengden zich vervolgens in de Byzantijnse opvolgingskwestie. Met inzet van bruut geweld en plundering werd Alexios III gedwongen om af te treden zodat Alexios IV keizer kon worden. Veel effect had dat niet, want Alexios IV werd door een hoveling vermoord en deze benoemde zichzelf tot keizer Alexios V. De kruisvaarders eisten dat Alexios V de beloftes van zijn voorganger zou inwilligen, maar dat werd door Alexios V geweiger. De kruisvaarders vielen hierop de stad aan. Alexios V nam de benen en Constantijn XI Laskaris werd tot keizer uitgeroepen. Diezelfde nacht namen de kruisvaarders ook Constantinopel in. Een groot deel van de stad werd in de as gelegd, waarbij 15.000 mensen dakloos werden. Ook werd de stad geplunderd. Kunstschatten uit de Byzantijnse en Romeinse tijd, of nog ouder, werden door de kruisvaarders en de Venetianen meegeroofd. De grote Keizerlijke Bibliotheek van Constantinopel raakte zwaar beschadigd. Verschillende schatten werden meegenomen naar West-Europa, waarvan een deel in Maastricht terecht kwam en dat werd 6 eeuwen later naar de schatkamer van de Sint-Pietersbasiliek in Rome gebracht.
Vervolgens stichtten de kruisvaarders het Latijnse Keizerrijk, met Boudewijn, graaf van Vlaanderen en Henegouwen als eerste keizer. Niet het gehele Byzantijnse rijk kwam in handen van de kruisvaarders. De gevluchte Byzantijnse adel stichtte een regering in ballingschap in Nicea, het keizerrijk Nicea, onder leiding van de broer van Constantijn XI.
Beleg en val van Constantinopel (1453)
Twee en een halve eeuw later werd Constantinopel opnieuw belegerd. Nu door de legers van het Ottomaanse Rijk onder leiding van sultan Mehmet II. Dit zou de uiteindelijke val van Constantinopel als gevolg hebben op pinksterzondag 29 mei 1453. Dit betekende het einde van het Oost-Romeinse Rijk. De Ottomanen konden zo hun macht uitbreiden in het oostelijke Middellandse Zeegebied en op de Balkan. Aan het beleg was een periode van twee en en halve eeuw van verzwakking van het rijk door diezelfde Ottomanen voorafgegaan. Er vonden ook nu weer plunderingen plaats. Duizenden burgers werden vermoord en dertigduizend tot slaaf gemaakt of gedeporteerd. Later werd de Hagia Sophia in een moskee veranderd.
De katholieke kerk probeerde nog opnieuw een kruistocht te organiseren om Constantinopel terug te veroveren, maar dat liep op een mislukking uit. Ook Filips de Goede gaf op 17 februari 1454 het befaamde en enorme Fazant-banket in Lille, waar hij de edelen ertoe probeert te bewegen aan een kruistocht mee te gaan doen.
Na de val van Constantinopel nam Moskou de rol over van machtigste kerkelijk centrum binnen de oosters-orthodoxe kerken.