Papier-maché
Papier-maché ("gekauwd papier") is een zogeheten composietmateriaal dat bestaat uit stukjes papier of pulp, soms versterkt met textiel, gebonden met een soort lijm, zoals houtlijm, zetmeel of behangplaksel.
Beelden van papier-maché worden gebruikt als onderdeel van een praalwagen bij de Carnaval. Veel mensen gebruiken deze beeldbouw-techniek als een vorm van hobby.
Recept
Er zijn twee methoden om papier-maché te bereiden. De eerste methode maakt gebruik van papierstroken die met lijm aan elkaar zijn gelijmd, en de andere methode gebruikt papierpulp (vermalen papier) verkregen door het weken of koken van papier waaraan vervolgens lijm wordt toegevoegd.
Bij de eerste methode is een ondersteuning zoals een ballon of gaas nodig waarop de papieren stroken kunnen worden gelijmd. Met de tweede methode is het mogelijk om de pulp direct in de gewenste vorm te vormen. Bij beide methoden kunnen versterkingen met draad, kippengaas, lichtgewicht vormen, ballonnen of textiel nodig zijn.
De traditionele methode om lijm van papier-maché te maken, is door een mengsel van water en bloem of ander zetmeel te gebruiken, gemengd tot de dikte vergelijkbaar met dat van slagroom. Andere kleefstoffen kunnen worden gebruikt als ze worden verdund tot een vergelijkbare pap, zoals lijm op basis van polyvinylacetaat (PVA) (vaak verkocht als houtlijm of ambachtelijke lijm). Door kruidnagelolie of andere conserveringsmiddelen, zoals zout, aan het mengsel toe te voegen, verklein je de kans dat het gaat schimmelen.
Voor de methode met papieren stroken wordt het papier (bijvoorbeeld krantenpapier of dat van tijdschriften) in reepjes gesneden of gescheurd en in de pasta gedrenkt totdat het verzadigd is. De verzadigde stukken worden vervolgens op het oppervlak geplaatst en langzaam gedroogd. De strips kunnen op een armatuur of skelet worden geplaatst, vaak van gaas over een frame, of ze kunnen in een soort mal worden geplakt. Indien nodig kan olie of vet als lossingsmiddel worden gebruikt. Na droging kan het resulterende materiaal worden gesneden, geschuurd en/of geverfd en waterdicht gemaakt door te schilderen met een geschikte waterafstotende verf. Voordat een product van papier-maché wordt geverfd, moet de lijm volledig zijn opgedroogd, anders ontstaat er schimmel en rot het product van binnenuit.
Voor de pulpmethode wordt het papier minstens een nacht in water gelaten om te weken, of gekookt in overvloedig water totdat het papier uiteenvalt tot pulp. Het overtollige water wordt afgevoerd, er wordt lijm toegevoegd en het papier-maché wordt op een vorm aangebracht of, vooral voor kleinere of eenvoudigere objecten, in vorm gebeeldhouwd.