Papiaments
Papiaments (Aruba: Papiamento, Bonaire en Curaçao: Papiamentu) is een taal. De taal wordt voornamelijk gesproken op de eilanden Aruba, Curaçao en Bonaire. Het Papiaments is ook samen met het Nederlands een officiële taal van de eilanden (omdat Bonaire een bijzondere gemeente van Nederland is is het daarom ook in Nederland als taal erkend, maar alleen speciaal voor Bonaire).
Het Papiaments lijkt een beetje op het Portugees, het is dan ook een Portugese creoolse taal. Creoolse talen zijn talen die vaak werden gesproken door slaven. Het zijn combinaties tussen de taal van de overheersers en de lokale talen. De naam 'Papiaments' komt ook uit het Portugees. Het is namelijk afgeleid van 'papia', het Portugeese woord voor brabbelen.
In Aruba is het Papiaments voor 69,4% de belangrijkste taal in huis. Op Curaçao is dat 81,2% en op Bonaire 74,7%. Op de drie eilanden samen spreken dus 174.097 mensen thuis Papiaments als belangrijkste taal, 75,1% van de totale bevolking van de drie eilanden samen.
In totaal zijn er waarschijnlijk rond de 250.000 sprekers.
Vergelijking
Hier zie je verschilende woordjes in het Portugees, Papiaments, Nederlands en twee andere Portugese creoolse talen.
Nederlands | Portugees | Papiaments | Guinee-Bissau Creools | Kaapverdië Creools |
---|---|---|---|---|
Welkom | Bem-vindo | Bonbiní | Bô bim drito | Bem-vindo |
Goedendag | Bom Dia | Bon dia | bon dia | bon dia |
Dank u | Obrigado | Danki | Obrigado | Obrigado |
Hoe gaat het met u? | Como vai? | Kon ta bai? Kumbai? | Kuma ku bu na bai? | Mô ku bu stá bai? |
Zeer goed | Muito bom | Hopi bon | I bon dimás | Ê mut bom |
Het gaat goed met me | Eu estou bem | Mi ta bon | Ami n´stá bon | Mi n´stá bon |
Ik, Ik ben | Eu, Eu sou | Mi, Mi ta | Ami | Mi |
Een prettige dag verder | Tenha um bom dia | Pasa un bon dia | Pasa un bon dia | Pasa un bon dia |
Tot ziens | Vejo você depois, Até logo | Te aworó | N´ta odjau dipus | Tê log |
Voedsel | Comida | Kuminda | Bianda | Cumida |
Brood | Pão | Pan | Pon | Pon |
Sap | Suco, Refresco, Sumo | Djus | Sumo | Sumo |
Ik houd van Curaçao/ Aruba/ Bonaire | Eu amo Curaçao/ Aruba/ Bonaire | Mi stima Kòrsou/ Aruba/ Boneiru | N´gosta di Curaçao/ Aruba/ Bonaire | ´Mi n´gosta di Curaçao/ Aruba/ Bonaire |