Biwa: verschil tussen versies
(Biwa afgerond) |
k |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Gifujyou5848.JPG|miniatuur|276x276px|Biwa met op de voorgrond een plectrum]] |
[[Bestand:Gifujyou5848.JPG|miniatuur|276x276px|Biwa met op de voorgrond een plectrum]] |
||
| − | De '''biwa''' (琵琶) is een [[luit]] met korte hals uit [[Japan]], die vaak wordt gebruikt |
+ | De '''biwa''' (琵琶) is een [[luit]] met korte hals uit [[Japan]], die vaak wordt gebruikt bij het voordragen van verhalen. De biwa is het gekozen [[snaarinstrument]] van Benten, godin van muziek, welsprekendheid, poëzie en opvoeding in het Japanse [[boeddhisme]]. De biwa is een [[tokkelinstrument]] dat eerst populair was in [[China]] en vervolgens door [[Oost-Azië]] werd verspreid. Het zou tijdens de Nara-periode (710-794) vanuit China in Japan zijn terecht gekomen. Het is over het algemeen 60 cm tot 106 cm lang en gemaakt van hout. Het instrument bestaat uit een druppelvormig lichaam met een hals, en hoewel er over het algemeen vier snaren zijn, bestaan er ook vijf snaarvariëteiten. In Japan wordt de biwa over het algemeen geplukt met een bachi in plaats van met de vingers, en wordt vaak gebruikt om ''gagaku'' (Japanse klassieke muziek) te spelen. Bovendien wordt het gebruikt als muzikale begeleiding wanneer blinde [[Monnik|monniken]] schriftteksten voordragen. Ook werd de satsuma-biwa gebruikt voor morele en mentale training van [[samurai]]. |
De oorsprong van de biwa is de Chinese [[pipa]] (琵琶). Het kwam in twee vormen in Japan aan. Sinds die tijd is het aantal biwa- typen meer dan verviervoudigd. De biwa werd bekend als een instrument dat vaak wordt bespeeld aan het Japanse keizerlijke hof, waar biwa- spelers, bekend als biwa hōshi, werk en bescherming vonden. Gilden die biwa- spelers ondersteunen, met name de biwa hōshi, hebben honderden jaren bijgedragen aan de verspreiding van biwa- muziek. Biwa hōshi optredens overlapten met optredens van andere biwa spelers vele jaren voor heikyoko en gaat door tot op de dag van vandaag. Deze overlap resulteerde in een snelle evolutie van de biwa en het gebruik ervan en maakte het tot een van de meest populaire instrumenten in Japan. |
De oorsprong van de biwa is de Chinese [[pipa]] (琵琶). Het kwam in twee vormen in Japan aan. Sinds die tijd is het aantal biwa- typen meer dan verviervoudigd. De biwa werd bekend als een instrument dat vaak wordt bespeeld aan het Japanse keizerlijke hof, waar biwa- spelers, bekend als biwa hōshi, werk en bescherming vonden. Gilden die biwa- spelers ondersteunen, met name de biwa hōshi, hebben honderden jaren bijgedragen aan de verspreiding van biwa- muziek. Biwa hōshi optredens overlapten met optredens van andere biwa spelers vele jaren voor heikyoko en gaat door tot op de dag van vandaag. Deze overlap resulteerde in een snelle evolutie van de biwa en het gebruik ervan en maakte het tot een van de meest populaire instrumenten in Japan. |
||
Versie van 22 apr 2021 09:22
De biwa (琵琶) is een luit met korte hals uit Japan, die vaak wordt gebruikt bij het voordragen van verhalen. De biwa is het gekozen snaarinstrument van Benten, godin van muziek, welsprekendheid, poëzie en opvoeding in het Japanse boeddhisme. De biwa is een tokkelinstrument dat eerst populair was in China en vervolgens door Oost-Azië werd verspreid. Het zou tijdens de Nara-periode (710-794) vanuit China in Japan zijn terecht gekomen. Het is over het algemeen 60 cm tot 106 cm lang en gemaakt van hout. Het instrument bestaat uit een druppelvormig lichaam met een hals, en hoewel er over het algemeen vier snaren zijn, bestaan er ook vijf snaarvariëteiten. In Japan wordt de biwa over het algemeen geplukt met een bachi in plaats van met de vingers, en wordt vaak gebruikt om gagaku (Japanse klassieke muziek) te spelen. Bovendien wordt het gebruikt als muzikale begeleiding wanneer blinde monniken schriftteksten voordragen. Ook werd de satsuma-biwa gebruikt voor morele en mentale training van samurai.
De oorsprong van de biwa is de Chinese pipa (琵琶). Het kwam in twee vormen in Japan aan. Sinds die tijd is het aantal biwa- typen meer dan verviervoudigd. De biwa werd bekend als een instrument dat vaak wordt bespeeld aan het Japanse keizerlijke hof, waar biwa- spelers, bekend als biwa hōshi, werk en bescherming vonden. Gilden die biwa- spelers ondersteunen, met name de biwa hōshi, hebben honderden jaren bijgedragen aan de verspreiding van biwa- muziek. Biwa hōshi optredens overlapten met optredens van andere biwa spelers vele jaren voor heikyoko en gaat door tot op de dag van vandaag. Deze overlap resulteerde in een snelle evolutie van de biwa en het gebruik ervan en maakte het tot een van de meest populaire instrumenten in Japan.
Tegen het einde van de jaren '40 van de twintigste eeuw werd de biwa, een door en door Japanse traditie, bijna volledig verlaten voor westerse instrumenten; Dankzij de gezamenlijke inspanningen van Japanse musici wordt de belangstelling voor de biwa echter nieuw leven ingeblazen. Zowel Japanse als buitenlandse muzikanten zijn begonnen traditionele Japanse instrumenten, met name de biwa, in hun composities te omarmen. Veel artiesten blijven het instrument op traditionele en moderne manieren gebruiken.
Typen biwa
Er zijn meer dan zeven soorten biwa, te herkennen door het aantal snaren, de geluiden die het kan produceren, het type plectrum en het gebruik ervan.
- gagaku-biwa (雅 楽 琵琶), een grote en zware biwa met vier snaren en vier frets, wordt uitsluitend gebruikt voor gagaku
- gogen-biwa (五絃 琵琶 ), een T'ang- variant van biwa (T'angdynastie regeerde China tussen 618 en 907), is te zien in schilderijen van hof orkesten en werd gebruikt in de context van gagaku
- mōsō-biwa (盲 僧 琵琶), een biwa met vier snaren, wordt gebruikt om boeddhistische mantra's en liedjes te spelen
- heike-biwa (平 家 琵琶), een biwa met vier snaren en vijf frets, wordt gebruikt om Heike Monogatari (verslag over een strijd tussen de Taira-clan en de Minamoto-clan - 1180-1185) te spelen
- satsuma-biwa (薩摩 琵琶), een biwa met vier snaren en vier frets, werd populair tijdens de Edo-periode (1603-1868) in de provincie Satsuma (het huidige Kagoshima)
- chikuzen-biwa (筑 前琵琶), een biwa met vier snaren en vier frets of vijf snaren en vijf frets, werd in de Meiji-periode (1868-1912) populair door Tachibana Satosada. De meeste hedendaagse artiesten gebruiken de vijfsnarige versie.
Bouw
Over het algemeen heeft biwa vier snaren, hoewel moderne satsuma- en chikuzen-biwa vijf snaren kunnen hebben. De snaren op een biwa variëren in dikte, waarbij de eerste snaar het dikst is en de vierde snaar het dunste; op chikuzen-biwa is de tweede snaar de dikste, waarbij de vierde en vijfde snaar dezelfde dikte hebben op chikuzen- en satsuma-biwa. De variërende snaardikte zorgt voor verschillende klankkleuren wanneer er vanuit verschillende richtingen wordt gestreken. De klankkast is niet heel diep in vergelijk met de Europese luit.
Plectrums van verschillende afmetingen produceerden verschillende klanken; het plectrum dat op een mōsō-biwa werd gebruikt, was bijvoorbeeld veel groter dan dat op een gaku-biwa, en produceerde een harder, krachtiger geluid. Het plectrum is ook van belang voor het creëren van het zogeheten sawari- geluid, dat vooral bij satsuma-biwa wordt gebruikt. Waar het plectrum van is gemaakt, verandert ook de klank. Ivoren en plastic plectrums zorgen voor een veerkrachtiger klank, terwijl het twangy gezoem van het houten plectrum komt.