Heelal: verschil tussen versies

Versie van 10 apr 2014 11:29

Het heelal (ook ruimte of universum genoemd) is de oneindige zwarte ruimte boven ons in de lucht. Als je als het donker is naar de hemel kijkt zie je planeten, manen en natuurlijk sterren.

Het ontstaan

Wetenschappers denken dat het heelal ongeveer 15 miljard jaar geleden is ontstaan. Ze zeggen dat het allemaal is begonnen met de oerknal, ook wel de Big Bang genoemd. Dat is een enorme knal. Ze zeggen dat er daarvoor helemaal niks was. Helemaal niks?! En dat is ook nog ontploft? Eerst was het heelal een hete vuurbal die wel 100 miljard graden heet was! Miljoenen jaren later was het heelal zover afgekoeld dat er reusachtige wolken waterstofgas ontstonden. Die werden later sterrenstelsels. Toen waren er wolken uit stof en gas in de ruimte die we nevels noemen. In de nevels is er zwaartekracht en dat stof is beginnen samenklonteren en er zijn brokstukken ontstaan en daaruit planeten en sterren. De planeten en sterren hebben de draairichting overgenomen en daardoor draaien de planeten en sterren.

Planeten

Planeten zijn voorwerpen die om een ster draaien. Ze maken zelf geen licht. In totaal zijn er 9 planeten in ons zonnestelsel. Dit zijn de namen van de planeten: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en Pluto. De Aarde is dus een planeet,en hij draait om de zon. De Aarde geeft zelf geen licht, maar de zon schijnt erop. Pluto is sinds 2006 een dwergplaneet omdat hij eigenlijk ietsje kleiner is dan een normale planeet! Dus eigenlijk kun je Pluto niet onder planeten zetten.

Manen

Mercurius en venus hebben geen manen, de Aarde heeft er een, maar Jupiter en Saturnus hebben er zoveel dat ze niet te tellen zijn en zeker niet allemaal vanaf de Aarde te zien zijn. Een maan draait om een planeet.

Sterren

Als je naar de hemel kijkt zie je een heleboel sterren. Er zijn er wel 100 miljard! Alleen de helderste sterren kun je zien. Grote stippen zijn heldere sterren en kleinere zijn minder helder.

Eigenlijk zijn sterren grote gloeiende gasbollen. Een ster geeft licht en warmte. De zon is ook een ster. Eigenlijk is de zon nogal een klein sterretje,maar dat geeft niks. Als hij groter zou zijn,waren we hier op aarde al lang verschroeit.

Sterren ontstaan uit gas en stofdeeltjes uit de ruimte. Soms vormen die stofdeeltjes en het gas samen een hele grote wolk. Die wolk is wel miljarden kilometers groot en dat noemen ze een nevel. In de nevel komen steeds meer deeltjes en soms worden ze klonten. Een klont kan steeds groter worden. En dan gaat de klont door de kracht van zijn eigen zwaartekracht krimpen. De klont word steeds heter en veranderd langzaam in een babyster! Een kleine ster heeft genoeg gas om 10 miljard jaar te blijven branden. Zo'n nevel met nieuwe sterren erin noemen we een sterrennevel. Sterren geven warmte maar hoe? Ze splijten waterstof en daaruit onstaat helium. In die splijting komt er warmte vrij.

Mercurius MERCURIUS is de planeet die het dichtst staat bij de Zon. Mercurius heeft een atmosfeer.

De Aarde draait in 365 (een jaar) dagen rond de Zon. Mercurius doet dat in 88 dagen: een Mercuriusjaar. Als je dus op Mercurius zou wonen, zou je heel vaak jarig zijn.

Maar.... ik zou maar niet verhuizen, want op Mercurius kun je niet wonen. Het is er veel te warm omdat de temperatuur 550°C kan bedragen! Mercurius staat namelijk heel dicht bij de zon.

Als je Mercurius zou schillen als een perzik, zou je een pit vinden van ijzer.

Mercurius heeft een bekraterd oppervlak.

Jupiter

Jupiter is vanaf de zon gezien de vijfde en tevens grootste planeet van ons zonnestelsel. Net als Saturnus is Jupiter een gasreus, hij beschikt dus niet over een vast oppervlak. Zoals de aardse planeten terrestrische planeten genoemd worden, worden gasreuzen ook wel Joviaanse planeten genoemd. Deze naam is afkomstig van het Latijnse Iovis, de genitief van het woord Jupiter. Joviaans betekent vrij vertaald Jupiterachtig of van Jupiter.

De planeet is vernoemd naar de Romeinse oppergod Jupiter.

Pluto Pluto is een in 1930 ontdekt hemellichaam in ons zonnestelsel dat tot 24 augustus 2006 werd geclassificeerd als planeet en sindsdien als dwergplaneet. Op 13 september 2006 kreeg Pluto ook een nummer in de catalogus van planetoïden, namelijk 134340. De dwergplaneet is vernoemd naar de gelijknamige Romeinse god van de onderwereld, Pluto.

Neptunus Neptunus is vanaf de Zon gezien de achtste planeet van ons zonnestelsel. Neptunus is het verst van de Zon verwijderd van de acht planeten. De planeet is vernoemd naar de Romeinse god van de zee.

Uranus

Uranus is de op twee na grootste en vanaf de Zon gezien de zevende planeet van ons zonnestelsel. Deze ijsreus is vernoemd naar de god Uranus, ook wel Ouranous, de personificatie van de hemel, uit de Griekse mythologie Mars

Mars is vanaf de zon geteld de vierde planeet van ons zonnestelsel, om de zon draaiend in een baan tussen die van de Aarde en Jupiter. De planeet is kleiner dan de Aarde en met een (maximale) magnitude van -2,9 minder helder dan Venus en meestal minder helder dan Jupiter. Mars wordt wel de rode planeet genoemd maar is in werkelijkheid eerder okerkleurig. De planeet is vernoemd naar de Romeinse god van de oorlog. Mars is gemakkelijk met het blote oog te zien, vooral in de maanden rond een oppositie. 's Nachts is Mars dan te zien als een heldere roodachtige "ster" die evenwel door zijn relatieve nabijheid geen puntbron is maar een schijfje. Daarom flonkert Mars niet zoals een verre rode ster als Aldebaran.

Mars is een terrestrische planeet met een dunne atmosfeer. Het oppervlak is op sommige plekken net zoals dat van de Maan bezaaid met inslagkraters, terwijl op andere plaatsen net zoals op de Aarde, vulkanen, valleien, zandduinen en poolkappen voorkomen. Verder komen ook de rotatieperiode ("dag") en de wisselingen van de seizoenen op Mars overeen met de Aarde.

Voor de tijd van de ruimtevaart werd vaak gedacht dat er leven en vloeibaar water op Mars voorkwamen. Nadat in 1965 de ruimtesonde Mariner 4 langs Mars vloog werd aangenomen dat geen van beide het geval kon zijn. In 2003 werd echter uitsluitsel hierover verleend door de ESAsonde Mars Express, die water in de vorm van waterdamp en ijs ontdekte.[1] In 2008 werden door de ruimtesonde Phoenix ijsmonsters rechtstreeks onderzocht.[2] Waarnemingen door de Mars Reconnaissance Orbiter hebben mogelijk stromend water ontdekt tijdens de warmste maanden op Mars.[3]

Mars heeft twee manen, Phobos en Deimos, beide kleine onregelmatig gevormde objecten. Er is wel verondersteld dat deze twee manen door de zwaartekracht van Mars ingevangen planetonen

Zon

De Zon is de ster in het planetenstelsel waar de Aarde deel van uit maakt. Vanaf de Aarde gezien, is de Zon het helderste object aan de hemel

Sterrenbeelden

Heel lang geleden zaten de mensen naar de sterrenhemel te turen. En toen zagen ze allemaal figuren. En die figuren die gaven ze namen: Ze dachten van hé!, dat lijkt wel een Jager. Ze kenden een goede jager en die heette 'Orion'. En dus noemden ze het sterrenbeeld Orion. Orion is een van de mooiste sterrenbeelden! En ze dachten hé!, dat lijkt wel een grote beer. Dat is in hun taal 'Ursa Major' de grote beer is heel bekend. Je ziet dan een steelpan,maar de grote beer is nog groter.

Als sterrenbeelden getekend worden zetten ze er altijd lijntjes tussen. Die lijntjes kun je natuurlijk niet echt zien. In totaal zijn er 88 sterrenbeelden. Maar die kun je niet allemaal tegelijk zien,het hangt er van af waar je bent op aarde en hoe laat het is. Dan is een sterrenkaart handig. Op deze kaart kun je zien op welk moment je welk deel van de sterrenhemel je kunt zien.

Wanneer kun je sterren zien?

Het moet donker zijn en er moet weinig licht van een stad zijn. Bijvoorbeeld in de woestijn, daar is geen licht van lantarenpalen en huizen. Het is er dus erg donker. En dan zie je heel veel sterren.
Ook is het belangrijk dat het niet bewolkt is.
Het beste is om op een hoge plek te kijken.

Je kunt in een koepel sterren kijken, maar je kunt het nog beter in de bergen doen. In de bergen ben je heel hoog en er is weinig licht van steden.

Met het blote oog zie je al veel, maar met een verrekijker zie je nog meer. En als je een ster of planeet heel goed wilt bekijken,dan kun je beter een telescoop gebruiken. Als je ook een keer sterren wilt kijken met een telescoop kun je dat doen bij een sterrenwacht.

ruimtetelescoop
Mariner10
zwart gat

Links

Sjabloon:Zonnestelsel