Wilhelm von Leeb

Wilhelm Ritter von Leeb (foto 1940)

Wilhelm (Ritter) von Leeb (5 september 1876 – 29 april 1956) was in de Tweede Wereldoorlog één van de belangrijkste Duitse generaals.

Eerste Wereldoorlog

Von Leeb was een tamelijk gesloten, maar niet onvriendelijke Beier. Begin 1914 werd hij stafofficier bij het Beierse leger. Duitsland hield er in die tijd namelijk vier legers op na - een Duits leger als zodanig bestond niet - en dat van Beieren was er één van. In de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) diende hij bij diverse legeronderdelen, maar bij het laatste Duitse (wanhoops)offensief (voorjaar 1918) was hij niet direct betrokken. Dat speet hem des te meer, omdat zijn vroegere divisie in het strijdgewoel vrijwel geheel ten onder was gegaan. Al moest hij toegeven, dat hij daar zelf ook niet veel aan had kunnen veranderen.

De Jaren 20 en 30

Na genoemde oorlog doorliep hij diverse rangen (1920 luitenant-kolonel, 1925 kolonel, 1929 generaal-majoor en luitenant-generaal, 1934 generaal der artillerie), en was achtereenvolgens regimentscommandant, divisiecommandant en leraar aan de officiersopleiding.

Von Leeb stond vrij gereserveerd tegenover het nieuwe regime van Hitler en zijn partij, die in 1933 aan de macht waren gekomen in Duitsland. Dat wil zeggen dat hij er niet zo enthousiast over was. Hij verzette zich tegen de toenemende bemoeienis van de partij met zijn bevoegdheden.

Tweede Wereldoorlog

Bij het begin van de Tweede Wereldoorlog werd Von Leeb ingezet als opperbevelhebber aan het Westfront (de aanval op Frankrijk). Zodra de beslissende doorbraak van de Franse verdedigingsgordel, de Maginotlinie, was bereikt, maakte hij direct een einde aan de gevechten. Op die manier wilde hij onnodig bloedvergieten voorkomen. In juli 1940 werd hij bevorderd tot generaal-veldmaarschalk.

Bij de aanval op de Sovjet-Unie in juni 1941, Operatie Barbarossa genoemd, kreeg hij het bevel van Legergroep Noord. Die had tot taak Leningrad (het huidige Sint-Petersburg) te veroveren. Maar al gauw kreeg hij onenigheid met Hitler over de uitvoering van de krijgsplannen. Die stelde hem daarop in 1942 op non-actief. Net zoals hij dat gedaan had bij andere generaals zoals Von Rundstedt en Von Bock, die tijdens de Rusland-veldtocht ook dwarslagen. Op Von Leeb werd in het verdere verloop van de oorlog geen beroep meer gedaan.

Evengoed raakte Von Leeb in 1945 in Amerikaanse krijgsgevangenschap, en werd in 1948 veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf. Later bleek dat hem eigenlijk niets te verwijten viel, maar toen had hij zijn straf al uitgezeten.