1930-1939: verschil tussen versies

Huidige versie van 6 okt 2025 om 14:13

1930-1939, ofwel de jaren '30 of vierde decennium van de twintigste eeuw wordt vooral gekenmerkt door de aanloop naar de Tweede wereldoorlog. Deze periode worden ook wel de crisisjaren genoemd. Dit was het gevolg van de Grote Depressie. Het is tevens de tweede helft van het interbellum.

Grote gebeurtenissen

In dit overzicht zijn de belangrijkste gebeurtenissen van het vierde decennium opgenomen die per jaar in een uitgebreider overzicht op Wikikids zijn te vinden. Je wordt uitgenodigd dit verder aan te vullen.

1930 - 1931 - 1932 - 1933 - 1934
1935 - 1936 - 1937 - 1938 - 1939

	Navigatie decennium
Twintigste eeuw 1900-1909 ofwel de jaren '00 van de twintigste eeuw - 1910-1919 - 1920-1929 - 1930-1939 - 1940-1949 - 1950-1959 - 1960-1969 - 1970-1979 - 1980-1989 - 1990-1999 Eén-en-twintigste eeuw 2000-2009 ofwel de jaren '00 van de Eén-en-twintigste eeuw - 2010-2019 - 2020-2029

@@ Regel 2: / Regel 2: @@
 ==Grote gebeurtenissen==
-In dit overzicht zijn de belangrijkste gebeurtenissen van het eerste decennium opgenomen die per [[jaar]] in een uitgebreider overzicht op Wikikids zijn te vinden. Je wordt uitgenodigd dit verder aan te vullen.
+In dit overzicht zijn de belangrijkste gebeurtenissen van het vierde decennium opgenomen die per [[jaar]] in een uitgebreider overzicht op Wikikids zijn te vinden. Je wordt uitgenodigd dit verder aan te vullen.
-===[[1930]]===
+<center><big>
+[[1930]] - [[1931]] - [[1932]] - [[1933]] - [[1934]]<br>[[1935]] - [[1936]] - [[1937]] - [[1938]] - [[1939]]
+</big></center>
-===[[1931]]===
-===[[1932]]===
-* februari: De natuurkundige [[James Chadwick]] publiceert voor het eerst over het [[neutron]], in het tijdschrift Nature.
-* april: Bij de verkiezingen voor Rijkspresident krijgt [[Adolf Hitler]] veel stemmen, maar delft het onderspit tegen zittend president [[Paul von Hindenburg]].
-* mei: In Nederland wordt het laatste gat in de [[Afsluitdijk]] gedicht. De afsluiting van de [[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]] is daarmee voltooid. Het afgesloten deel wordt het [[IJsselmeer]], het overblijvende deel de [[Waddenzee]].
-* augustus: Speelgoedfabrikant [[Lego]] wordt opgericht.
-===[[1933]]===
-* januari: [[Anton de Kom]] arriveert per schip uit Nederland in [[Suriname]].
-* januari: President Hindenburg benoemt op aanraden van [[Franz von Papen]] [[Adolf Hitler]] tot [[rijkskanselier]].
-* februari: [[Rijksdagbrand]] in [[Berlijn]]. De Nederlander [[Marinus van der Lubbe]] wordt als dader aangewezen.
-* maart: [[Franklin D. Roosevelt]] wordt [[President van de Verenigde Staten|president van Amerika]].
-* maart: De verkiezingen voor de Rijksdag leveren een overwinning op voor de [[NSDAP]], die 288 van de 647 zetels behaalt.
-* maart: Het eerste [[concentratiekamp]] [[Dachau (concentratiekamp)|Dachau]] voor politieke gevangenen is gebruiksklaar.
-* mei: [[Boekverbranding]] in [[Nazi-Duitsland]]
-* mei: Tweede kabinet [[Hendrikus Colijn|Colijn]]
-* oktober: Duitsland stapt uit de [[Volkenbond]] vanwege wapenverbod (Ontwapeningsconferentie).
-===[[1934]]===
-* februari: [[Albert I van België|Albert I]] koning der Belgen verongelukt en wordt opgevolgd door [[Leopold III van België|Leopold III]].
-* maart: [[Adolf Hitler]] geeft [[Ferdinand Porsche]] opdracht een kleine goedkope auto voor de massa te ontwerpen, die in een staatsfabriek zal worden gebouwd: Later bekend als de [[Volkswagen Kever]].
-* april: In [[Amsterdam]] wordt begonnen met de aanleg van het [[Amsterdamse bos]], een [[werkverschaffing]]sproject van de Dienst Uitvoering Werken.
-* april: De [[Nederlandse Spoorwegen]] nemen de [[Mat '34]] in gebruik. Het zijn de eerste Nederlandse [[dieseltrein]]en.
-* juni: Het personage [[Donald Duck (personage)|Donald Duck]] doet zijn intrede in het animatiefilmpje "The wise little hen" van [[Walt Disney]].
-* augustus: Rijkspresident [[Paul von Hindenburg]] overlijdt. Rijkskanselier [[Adolf Hitler]] neemt het rijkspresidentschap over, en krijgt de titel [[führer]] voor het leven.
-* september: De [[Sovjet-Unie]] treedt toe tot de [[Volkenbond]].
-* december: Voor het eerst wordt in Amsterdam [[Sinterklaas|Sint-Nicolaas]] ingehaald.
-* In de Verenigde Staten zet president [[Franklin D. Roosevelt]] zijn economische politiek, de zogenaamde [[New Deal (Verenigde Staten)|New Deal]], voort.
-===[[1935]]===
-* maart: Bekendmaking van de vorming van de Duitse [[Luftwaffe]] onder leiding van [[Hermann Göring]].
-* mei: Het [[Noorder Dierenpark]] in [[Emmen (Drenthe)|Emmen]] opent zijn deuren.
-* juli: Vaststelling van de [[Neurenberger Rassenwetten]].
-* november: In Nazi-Duitsland verliezen de [[joden]] hun staatsburgerschap.
-===[[1936]]===
-* januari: Koning [[George V van het Verenigd Koninkrijk|George V]] van het Verenigd Koninkrijk overlijdt. Zijn oudste zoon [[Edward VIII van het Verenigd Koninkrijk|Edward VIII]] volgt hem voor korte tijd op.
-* februari: In [[Garmisch-Partenkirchen]] worden de [[Olympische Winterspelen 1936]] geopend door [[Adolf Hitler]].
-* juli: Begin [[Spaanse Burgeroorlog]].
-* augustus: [[Adolf Hitler]] opent de [[Olympische Zomerspelen 1936]] in [[Berlijn]].
-* september: De verloving van [[prinses Juliana]] met de Duitse prins [[Bernhard van Lippe-Biesterfeld]] wordt bekendgemaakt.
-* oktober: [[Francisco Franco]] wordt in Burgos als staatshoofd van [[Spanje]] geïnstalleerd.
-* november: [[Franklin Delano Roosevelt]] wordt met ruime meerderheid herkozen als [[president van de Verenigde Staten]].
-* december: De Britse koning Edward VIII treedt af in verband met zijn voorgenomen huwelijk. Zijn jongere broer volgt hem op als [[George VI van het Verenigd Koninkrijk|George VI]].
-===[[1937]]===
-* januari: [[Prinses Juliana]] trouwt met de Duitse prins [[Bernhard van Lippe-Biesterfeld]]
-* maart: Opening [[Stadion Feijenoord]] (De Kuip)
-* april: Het [[Adolf Galland|Bombardement op Guernica]].
-* mei: De Duitse [[zeppelin]] [[LZ129 Hindenburg|Hindenburg]] verongelukt op vliegveld Lakehurst bij New York.
-* mei: Opening van de [[Golden Gate Bridge]] in [[San Francisco]].
-* december: [[Walt Disney]] brengt de eerste [[tekenfilm]] uit die langer dan een uur duurt: [[Sneeuwwitje en de zeven dwergen]].
-===[[1938]]===
-* januari: geboorte [[prinses Beatrix]]
-* maart: Nazileider [[Arthur Seyss-Inquart]] wordt benoemd tot nieuwe kanselier van Oostenrijk. Hij proclameert de [[anschluss]] van Oostenrijk bij nazi-Duitsland, waarna het de oostprovincie van het [[Derde Rijk]] wordt genoemd.
-* april: De [[Nederlandse Spoorwegen]] opent aan aantal spoorlijnen die een [[elektrificatie]] hebben ondergaan.
-* november: Nacht van 9 op 10 november - De [[Kristallnacht]]: in een door de [[NSDAP]] georganiseerde [[pogrom]].
-* december: Opening van het Duitse [[concentratiekamp]] [[Neuengamme]].
-===[[1939]]===
-* januari: [[Adolf Hitler]] verklaart dat de [[Joden]] in Europa komende oorlog zullen worden vernietigd ([[Aktion Reinhard|Endlösung]]).
-* augustus: geboorte prinses [[Irene van Lippe-Biesterfeld|Irene]]
-* augustus: Tweede kabinet [[Dirk Jan de Geer|De Geer]]
-* september: Het begin van de [[Tweede Wereldoorlog]] (in Europa)! Duitsland valt Polen binnen!
 {{Sjabloon:Navigatie decennium}}

1930-1939: verschil tussen versies

Huidige versie van 6 okt 2025 om 14:13

Grote gebeurtenissen

Navigatiemenu

Zoeken