Gebruiker:Mike1023/Kladblok4: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(30 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Infobox oorlog
 
{{Infobox oorlog
| Naam                            = Praagse Lente
+
| Naam                            = Hongaarse Opstand
| Afbeelding                      = [[Bestand:10_Soviet_Invasion_of_Czechoslovakia_-_Flickr_-_The_Central_Intelligence_Agency.jpg|250px]]
+
| Afbeelding                      = [[Bestand:Hungarian_Revolution_of_1956_collage.jpg|250px]]
 
| Onderschrift                    =
 
| Onderschrift                    =
| EersteDatum                    = 5 januari 1968
+
| EersteDatum                    = 23 oktober 1956
| TweedeDatum                    = 21 augustus 1968
+
| TweedeDatum                    = 11 november 1956
| Locatie                        = [[Tsjecho-Slowakije]]
+
| Locatie                        = {{HU}}
| Overwinning voor                = Sovjet-Unie en Tsjecho-Slowaakse pro-Sovjetpolitici
+
| Overwinning voor                = Sovjet-Unie en Hongaarse regering
| Resultaat                      = [[Alexander Dubček]] moet aftreden en wordt vervangen door [[Gustáv Husák]] <br> Hervormingen van Dubček worden teruggedraaid. <br> Sovjet-Unie houdt haar grip op het communisme in Tsjecho-Slowakije.
+
| Resultaat                      = Een invasie door de Sovjet-Unie maakte een einde aan de opstand.  
| NaamStrijdendePartij1          = Pro-Dubčekfractie
+
| NaamStrijdendePartij1          =  
| NaamStrijdendePartij2          = Pro-Sovjetfractie
+
| NaamStrijdendePartij2          =  
 
| NaamStrijdendePartij3          =
 
| NaamStrijdendePartij3          =
| LedenStrijdendePartij1          = [[Alexander Dubček]] <br> Zijn aanhangers
+
| LedenStrijdendePartij1          = [[Sovjet-Unie]] <br> [[Volksrepubliek Hongarije|Hongaarse regering]]
| LedenStrijdendePartij2          = [[Leonid Brezjnev]] <br> [[Gustáv Husák]] <br> Pro-Sovjetpolitici <br> [[Warschaupact]]
+
| LedenStrijdendePartij2          = Hongaarse opstandelingen
 
| LedenStrijdendePartij3          =
 
| LedenStrijdendePartij3          =
| LeidersStrijdendePartij1        =
+
| LeidersStrijdendePartij1        =  
 
| LeidersStrijdendePartij2        =
 
| LeidersStrijdendePartij2        =
 
| LeidersStrijdendePartij3        =
 
| LeidersStrijdendePartij3        =
Regel 24: Regel 24:
 
| VerliezenStrijdendePartij3      =
 
| VerliezenStrijdendePartij3      =
 
}}
 
}}
De '''Praagse Lente''' is de naam voor de periode tussen 5 januari en 21 augustus 1968 in [[Tsjecho-Slowakije]]. In die tijd was Tsjecho-Slowakije een communistisch land, waar de [[Sovjet-Unie]] grote invloed over had. De periode begon toen [[Alexander Dubček]] werd gekozen tot de leider van de Communistische Partij van Tsjecho-Slowakije. Dubček wilde het communisme in zijn land hervormen en het land land vrijer maken. Hij noemde zijn ideeën ''communisme met een menselijk gezicht''. Zo wilde hij de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid vergroten, de economie vrijer maken en de politiek democratischer.  
+
De '''Hongaarse Opstand''' was een opstand tegen het [[communisme]] in [[Hongarije]] in 1956. De opstand was gericht tegen de communistische regering van het land en de [[Sovjet-Unie]]. De opstand duurde 23 oktober tot 4 november 1956. Het is een van de bekendste opstanden tegen het communisme in Oost-Europa.  
  
De hervormingen vielen in het verkeerde keelgat van de Sovjet-Unie. De Sovjets waren namelijk bang dat de opstand zou overslaan naar de rest van Oost-Europa. Samen met de meeste lidstaten van het [[Warschaupact]] (met uitzondering van Roemenië en Albanië) viel de Sovjet-Unie in augustus 1968 Tsjecho-Slowakije binnen. De opstand werd neergeslagen en Dubček werd vervangen door [[Gustáv Husák]] die trouw was aan de Sovjet-Unie. Tsjecho-Slowakije zou een communistisch land blijven tot aan de [[Fluwelen Revolutie]] van 1989.  
+
De opstand begon in [[Boedapest]] toen een groep studenten samen met de bevolking een protest organiseerde. Het protest was regering tegen de regering van [[Mátyás Rákosi]]. De demonstranten eisten politieke en economische hervormingen. Zij zonden deze via de radio uit, waarna enkele demonstranten vermoord werden. Deze moord zorgde voor een grote opstand in heel Hongarije. De revolutie werd geleid door [[Imre Nagy]]. Nagy wilde dat Hongarije zich uit het [[Warschaupact]] terugtrok en vrije verkiezingen zou organiseren. Na 13 dagen maakte het leger van de [[Sovjet-Unie]] een einde aan de opstand.  
  
1968 was wereldwijd een roerig jaar. In veel landen waren er protesten, zoals [[Frankrijk]] en [[West-Duitsland]]. Soms wordt de Praagse Lente vergeleken met de [[Hongaarse Opstand]] van 1956.  
+
Na de opstand werden veel politieke tegenstanders vervolgd. Andere vluchtten juist naar buurland [[Oostenrijk]]. De Hongaarse Opstand wordt vaak vergeleken met de [[Praagse Lente]] van 1968.  
  
==Achtergrondinformatie==
+
==Achtergrond==
 
===Koude Oorlog===
 
===Koude Oorlog===
{{Zie hoofdartikel|Koude Oorlog}}
+
{{zie hoofdartikel|Koude Oorlog}}
  
===Situatie in Tsjecho-Slowakije===
+
===Regering van Mátyás Rákosi===
  
===Alexander Dubček===
+
===Internationale veranderingen===
{{Zie hoofdartikel|Alexander Dubček}}
 
  
 
==Verloop==
 
==Verloop==
===Communisme met een menselijk gezicht===
+
===Studentenprotest===
  
===Reactie van de Sovjet-Unie===
+
===Eisen op de radio===
  
===Reactie van andere landen===
+
===Nieuwe regering van Imre Nagy===
  
===Invasie van Tsjecho-Slowakije===
+
===Internationale reacties===
  
==Nasleep==
+
===Invasie door de Sovjet-Unie===
 +
 
 +
==Verschil met de Praagse Lente==
 +
 
 +
==Gevolgen==
 +
===In Hongarije===
 +
 
 +
===In het buitenland===
 +
[[Bestand:Relletjes_op_de_Keizersgracht_bij_het_redactiekantoor_van_De_Waarheid.jpg|right|300px|thumb|De opstandelingen voor [[Felix Meritis]].]]
 +
Veel West-Europese communistische partijen volgden in 1956 nog strikt de lijn van de Sovjet-Unie. Ook waren veel van hen nog [[stalinisme|stalinistisch]]. Zij spraken vaak steun uit voor de Sovjet-Unie. Ook de [[Communistische Partij van Nederland]] (CPN) keurde de Hongaarse Opstand af en keurde de invasie goed. In Amsterdam vond op 4 november een herdenkingsavond voor de Hongaarse opstandelingen plaats. De herdenkingsavond sloeg om in anticommunistische rellen. Diezelfde middag werd het partijkantoor van de CPN, [[Felix Meritis]] aan de [[Keizersgracht]], bestormd. In dat gebouw zat ook de redactie van de communistische krant ''[[De Waarheid]]''. Opstandelingen gooiden bakstenen door de ruiten van het gebouw. Enkele mensen raakten gewond en er ontstonden wat vernielingen.<ref>{{Citeer bron |url= https://onsamsterdam.nl/artikelen/4-november-1956-amsterdammers-bestormen-felix-meritis |titel= 4 november 1956. Amsterdammers bestormen Felix Meritis |auteur= Janna Toepoel |uitgever= Ons Amsterdam |datum= 4 november 2020 }}</ref><ref>{{Citeer bron |url= https://geschiedenislokaalamsterdam.nl/bronnen/bestorming-felix-meritis |titel= Bestorming Felix Meritis |auteur= Onbekend |uitgever= Geschiedenislokaal Amsterdam |datum= Onbekend }}</ref>
  
 
==Nagedachtenis==
 
==Nagedachtenis==
  
 
==Bronnen==
 
==Bronnen==
 +
 +
{{bronvermelding}}

Huidige versie van 27 dec 2024 om 23:36

Hongaarse Opstand

Hungarian Revolution of 1956 collage.jpg

Datum 23 oktober 1956 - 11 november 1956
Locatie Vlag van Hongarije Hongarije
Overwinning voor Sovjet-Unie en Hongaarse regering
Resultaat Een invasie door de Sovjet-Unie maakte een einde aan de opstand.
Strijdende partijen
Sovjet-Unie
Hongaarse regering
Hongaarse opstandelingen
Leiders
Troepensterkte
Verliezen
Portaal Portal.svg Geschiedenis

De Hongaarse Opstand was een opstand tegen het communisme in Hongarije in 1956. De opstand was gericht tegen de communistische regering van het land en de Sovjet-Unie. De opstand duurde 23 oktober tot 4 november 1956. Het is een van de bekendste opstanden tegen het communisme in Oost-Europa.

De opstand begon in Boedapest toen een groep studenten samen met de bevolking een protest organiseerde. Het protest was regering tegen de regering van Mátyás Rákosi. De demonstranten eisten politieke en economische hervormingen. Zij zonden deze via de radio uit, waarna enkele demonstranten vermoord werden. Deze moord zorgde voor een grote opstand in heel Hongarije. De revolutie werd geleid door Imre Nagy. Nagy wilde dat Hongarije zich uit het Warschaupact terugtrok en vrije verkiezingen zou organiseren. Na 13 dagen maakte het leger van de Sovjet-Unie een einde aan de opstand.

Na de opstand werden veel politieke tegenstanders vervolgd. Andere vluchtten juist naar buurland Oostenrijk. De Hongaarse Opstand wordt vaak vergeleken met de Praagse Lente van 1968.

Achtergrond

Koude Oorlog

Zie Koude Oorlog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Regering van Mátyás Rákosi

Internationale veranderingen

Verloop

Studentenprotest

Eisen op de radio

Nieuwe regering van Imre Nagy

Internationale reacties

Invasie door de Sovjet-Unie

Verschil met de Praagse Lente

Gevolgen

In Hongarije

In het buitenland

De opstandelingen voor Felix Meritis.

Veel West-Europese communistische partijen volgden in 1956 nog strikt de lijn van de Sovjet-Unie. Ook waren veel van hen nog stalinistisch. Zij spraken vaak steun uit voor de Sovjet-Unie. Ook de Communistische Partij van Nederland (CPN) keurde de Hongaarse Opstand af en keurde de invasie goed. In Amsterdam vond op 4 november een herdenkingsavond voor de Hongaarse opstandelingen plaats. De herdenkingsavond sloeg om in anticommunistische rellen. Diezelfde middag werd het partijkantoor van de CPN, Felix Meritis aan de Keizersgracht, bestormd. In dat gebouw zat ook de redactie van de communistische krant De Waarheid. Opstandelingen gooiden bakstenen door de ruiten van het gebouw. Enkele mensen raakten gewond en er ontstonden wat vernielingen.[1][2]

Nagedachtenis

Bronnen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Gebruiker:Mike1023/Kladblok4&oldid=904241"