Troposfeer: verschil tussen versies
k (replaced: [[File: → [[Bestand:) |
|||
| (7 tussenliggende versies door 6 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | [[Bestand:Atmosfeer-opbouw.png|thumb|250px|Opbouw van de atmosfeer]] |
||
De '''troposfeer''' is het onderste deel van de [[atmosfeer]] of dampkring om de aarde. Boven de [[poolgebieden]] is de troposfeer 8 kilometer hoog. In [[Nederland]] is de troposfeer 10 kilometer hoog. In de [[tropen]] is de troposfeer 16 kilometer hoog. Het onderste deel van de troposfeer heet de planetaire grenslaag (PGL) of ook wel atmosferische grenslaag. Boven de PGL heb je de vrije atmosfeer. De bovenkant de van de troposfeer heet de tropopauze. Deze vormt de grens tussen de troposfeer en de volgende laag: de [[stratosfeer]]. Kenmerk van de troposfeer is dat de temperatuur met 6,5 graden [[Celsius]] afneemt als je 1000 meter hoger komt. In de stratosfeer neemt de temperatuur juist weer toe. De temperatuur boven in de troposfeer is -55 graden Celsius. |
De '''troposfeer''' is het onderste deel van de [[atmosfeer]] of dampkring om de aarde. Boven de [[poolgebieden]] is de troposfeer 8 kilometer hoog. In [[Nederland]] is de troposfeer 10 kilometer hoog. In de [[tropen]] is de troposfeer 16 kilometer hoog. Het onderste deel van de troposfeer heet de planetaire grenslaag (PGL) of ook wel atmosferische grenslaag. Boven de PGL heb je de vrije atmosfeer. De bovenkant de van de troposfeer heet de tropopauze. Deze vormt de grens tussen de troposfeer en de volgende laag: de [[stratosfeer]]. Kenmerk van de troposfeer is dat de temperatuur met 6,5 graden [[Celsius]] afneemt als je 1000 meter hoger komt. In de stratosfeer neemt de temperatuur juist weer toe. De temperatuur boven in de troposfeer is -55 graden Celsius. |
||
| Regel 4: | Regel 5: | ||
De [[luchtdruk]] onder in de troposfeer is ongeveer 1 bar (om precies te zijn 1013 [[millibar]]) groot. Tot 4000 meter hoogte neemt de luchtdruk gemiddeld per 8 meter, 1 millibar af. Op 4000 meter hoogte is de luchtdruk dus ongeveer 613 millibar. De [[lucht]] is hier ijl. Ademen gaat daardoor moeilijker. |
De [[luchtdruk]] onder in de troposfeer is ongeveer 1 bar (om precies te zijn 1013 [[millibar]]) groot. Tot 4000 meter hoogte neemt de luchtdruk gemiddeld per 8 meter, 1 millibar af. Op 4000 meter hoogte is de luchtdruk dus ongeveer 613 millibar. De [[lucht]] is hier ijl. Ademen gaat daardoor moeilijker. |
||
| + | |||
| + | [[Bestand:Troposfeer.PNG|500px|none|thumb|Troposfeer]] |
||
==Planetaire grenslaag== |
==Planetaire grenslaag== |
||
De planetaire grenslaag is vanaf het aardoppervlak tussen de 200 meter en 2 kilometer dik. Dat is afhankelijk van het soort [[aardoppervlak]] en het tijdstip van de dag. Kenmerk van de PGL is dat het veel invloed heeft op het weer. Dat doet het op verschillende manieren. De wind die langs het aardoppervlakte waait ondervindt wrijving van het aardoppervlak. Hierdoor ontstaat [[turbulentie]]. De aarde straalt de warmte die ze krijgt van de [[zon]] weer uit in de troposfeer. Zo ontstaat ook [[thermiek]]. De zonnestralen verwarmen op die manier de lucht. Vocht dat verdampt van de bodem en planten zorgen voor vochtigheid in de lucht. |
De planetaire grenslaag is vanaf het aardoppervlak tussen de 200 meter en 2 kilometer dik. Dat is afhankelijk van het soort [[aardoppervlak]] en het tijdstip van de dag. Kenmerk van de PGL is dat het veel invloed heeft op het weer. Dat doet het op verschillende manieren. De wind die langs het aardoppervlakte waait ondervindt wrijving van het aardoppervlak. Hierdoor ontstaat [[turbulentie]]. De aarde straalt de warmte die ze krijgt van de [[zon]] weer uit in de troposfeer. Zo ontstaat ook [[thermiek]]. De zonnestralen verwarmen op die manier de lucht. Vocht dat verdampt van de bodem en planten zorgen voor vochtigheid in de lucht. |
||
| + | [[Bestand:PBLimage.jpg|500px|none|thumb|De rode streepjeslijn geeft de bovenkant van de planetaire grenslaag aan.]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
==Feiten over de troposfeer== |
==Feiten over de troposfeer== |
||
| Regel 16: | Regel 20: | ||
* de lucht in de troposfeer bestaat voor al uit [[stikstofgas]] en [[zuurstofgas]]; |
* de lucht in de troposfeer bestaat voor al uit [[stikstofgas]] en [[zuurstofgas]]; |
||
* doordat er veel [[waterdamp]] in de troposfeer zit, ontstaan hier ook de meeste [[wolk]]en en [[neerslag]]. |
* doordat er veel [[waterdamp]] in de troposfeer zit, ontstaan hier ook de meeste [[wolk]]en en [[neerslag]]. |
||
| + | {{Lagen}} |
||
[[Categorie:Natuur]] |
[[Categorie:Natuur]] |
||
| + | [[Categorie:Luchtlaag]] |
||
Huidige versie van 13 feb 2021 om 09:21
De troposfeer is het onderste deel van de atmosfeer of dampkring om de aarde. Boven de poolgebieden is de troposfeer 8 kilometer hoog. In Nederland is de troposfeer 10 kilometer hoog. In de tropen is de troposfeer 16 kilometer hoog. Het onderste deel van de troposfeer heet de planetaire grenslaag (PGL) of ook wel atmosferische grenslaag. Boven de PGL heb je de vrije atmosfeer. De bovenkant de van de troposfeer heet de tropopauze. Deze vormt de grens tussen de troposfeer en de volgende laag: de stratosfeer. Kenmerk van de troposfeer is dat de temperatuur met 6,5 graden Celsius afneemt als je 1000 meter hoger komt. In de stratosfeer neemt de temperatuur juist weer toe. De temperatuur boven in de troposfeer is -55 graden Celsius.
De temperatuur daalt omdat de lucht van onder verwarmd wordt door de aarde. De aarde weerkaatst namelijk het warme zonlicht. Die warmte wordt opgenomen in de lucht. Hoger in de lucht dringt minder straling door en wordt ook minder opgenomen omdat de luchtdruk afneemt. In de tropopauze verandert de temperatuur bijna niet. Vliegtuigen vliegen net onder de tropopauze. De motoren van de vliegtuigen werken beter bij koudere temperaturen.
De luchtdruk onder in de troposfeer is ongeveer 1 bar (om precies te zijn 1013 millibar) groot. Tot 4000 meter hoogte neemt de luchtdruk gemiddeld per 8 meter, 1 millibar af. Op 4000 meter hoogte is de luchtdruk dus ongeveer 613 millibar. De lucht is hier ijl. Ademen gaat daardoor moeilijker.
Planetaire grenslaag
De planetaire grenslaag is vanaf het aardoppervlak tussen de 200 meter en 2 kilometer dik. Dat is afhankelijk van het soort aardoppervlak en het tijdstip van de dag. Kenmerk van de PGL is dat het veel invloed heeft op het weer. Dat doet het op verschillende manieren. De wind die langs het aardoppervlakte waait ondervindt wrijving van het aardoppervlak. Hierdoor ontstaat turbulentie. De aarde straalt de warmte die ze krijgt van de zon weer uit in de troposfeer. Zo ontstaat ook thermiek. De zonnestralen verwarmen op die manier de lucht. Vocht dat verdampt van de bodem en planten zorgen voor vochtigheid in de lucht.
Het woord troposfeer is afgeleid van het Griekse woord tropos. Het Griekse woord tropos betekent "draaien" of "mengen". Zoals je net las is de lucht in de onderste laag van de troposfeer druk in beweging en is het daarom een passende naam.
Feiten over de troposfeer
- 80 procent van alle luchtmassa vind je in de troposfeer. Dit komt door de zwaartekracht van de aarde;
- De lucht in de troposfeer zorgt ervoor dat we kunnen ademhalen;
- de lucht in de troposfeer bestaat voor al uit stikstofgas en zuurstofgas;
- doordat er veel waterdamp in de troposfeer zit, ontstaan hier ook de meeste wolken en neerslag.
| Lagen van de atmosfeer | |||
|---|---|---|---|
| Troposfeer · Tropopauze · Stratosfeer · Stratopauze · Mesosfeer · Mesopauze · Thermosfeer · Thermopauze · Exosfeer | |||