Culhwch en Olwen

Schilderij gebasseerd op het verhaal van Culhwch (1900)

Culhwch en Olwen (Welsh: Culhwch ac Olwen) is een verhaal dat is toegevoegd aan de Mabinogion uit de Welshe mythologie, dat beschouwd kan worden als een van de eerste en meteen het langste prozaverhaal in de vroege traditie van de verhalen rond Koning Arthur. De naam van de hoofdpersoon komt ook voor in de spellingen 'Kulhwch' en 'Kilhwich'.

Het verhaal komt voor in twee middeleeuwse geschriften: de oudste versie komt uit het Witte Boek van Rhydderch uit de vroege 14e eeuw. Een completere versie staat in het Rode Boek van Hergest (rond 1400). Het verhaal zelf stamt vermoedelijk uit de 10e eeuw.

Samenvatting

Culhwch 's vader, koning Cilydd, zoon van Celyddon, verliest zijn vrouw Goleuddydd na een moeilijke bevalling. Als zijn vader hertrouwt, wijst de jonge Culhwch de poging van zijn stiefmoeder af om hem aan zijn nieuwe stiefzus te koppelen. Beledigd spreekt de nieuwe koningin een vloek over hem uit, zodat hij met niemand anders kan trouwen dan met de mooie Olwen, dochter van de reus Ysbaddaden Pencawr. Hoewel hij haar nog nooit heeft gezien, raakt Culhwch verliefd op haar, maar zijn vader waarschuwt hem dat hij haar nooit zal vinden zonder de hulp van zijn beroemde neef Arthur. De jongeman gaat onmiddellijk op zoek naar zijn neef. Hij vindt hem aan zijn hof in Celliwig in Cornwall.

Arthur stemt ermee in om Culhwch te helpen, behalve het uitlenen van zijn zwaard Caledfwlch en andere genoemde wapens, of zijn vrouw. Hij stuurt niet alleen zes van zijn beste krijgers (Cai, Bedwyr, Gwalchmei, Gwrhyr Gwalstawd Ieithoedd, Menw zoon van Tairgwaedd en Cynddylig Gyfarwydd), maar een enorme lijst van krijgers met verschillende vaardigheden (waaronder Gwynn ap Nudd) die zijn gerekruteerd om Culhwch te vergezellen in zijn zoektocht naar Olwen. De groep ontmoet enkele familieleden van Olwen en komen overeen een ontmoeting te regelen. Olwen staat open voor de liefde van Culhwch, maar ze kan niet met hem trouwen. Tenzij haar vader Ysbaddaden "leider van de reuzen" ermee instemt, ondanks dat hij weet dat hij na de bruiloft van zijn dochter zal overlijden. Hij zal echter niet eerder instemmen totdat Culhwch een reeks van 39 onmogelijk taken heeft voltooid, waaronder het verkrijgen van de ketel van Gwyddneu Garanhir, en de jacht op het opperzwijn van Ysgithyrwyn. De voltooiing van slechts een paar van deze taken wordt beschreven en de reus wordt uiteindelijk gedood, waardoor Olwen de vrijheid krijgt om met haar minnares te trouwen.