Woyzeck

Eén van de aantekeningen van Büchner voor Woyzeck

Woyzeck is een onafgemaakt toneelstuk van Georg Büchner. Büchner schreef het toneelstuk tussen oktober 1836 en zijn dood in februari 1837. Hoe het toneelstuk eindigen zou is onduidelijk, Büchner stierf voordat hij het toneelstuk had kunnen afwerken. Desondanks is Woyzeck één van de belangrijkste toneelstukken en had grote invloed op Bertolt Brecht en Alban Berg. Het toneelstuk werd voor het eerst in 1879 opgevoerd. Deze versie werd sterk aangepast door Karl Emil Franzos. Het origineel werd voor het eerst opgevoerd in 1913. Het origineel is - mede doordat het onafgewerkt is - een opeenvolging van episodes, die af en toe wat vreemd overkomen.

Het verhaal draait om Franz Woyzeck, die weinig geld heeft en daardoor problemen heeft. Hij heeft een kind met Maria, terwijl ze niet getrouwd zijn. Marie wordt echter verliefd op de tamboer-majoor van de militaire parade en de twee beginnen een affaire. Woyzeck heeft ook psychische problemen. Hij hoort daardoor stemmen en is soms vreemd van de werkelijkheid. Hij wordt om geld te verdienen het proefkonijn van de plaatselijke arts. De arts vindt zijn aandoening interessant en wil onderzoeken hoe een erwtendieet op zijn lichaam uitwerkt. Woyzeck komt achter de affaire. Aangezien de tamboer-majoor te sterk voor hem is, besluit hij Marie te vermoorden. Hij doet dit, maar wanneer andere mensen bloedvlekken op zijn mouw zien, begaat hij (vermoedelijk) zelfmoord.