Muntstuk

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Munten uit allerlei landen

Een munt of muntstuk is een geldstuk en vaak een betaalmiddel of ruilmiddel (circulatie). De eerste munten werden in 600 voor Christus in Fenicië gebruikt.

De munt zelf

Een munt is een klein, plat (meestal, afhankelijk van het land of de waarde) rond stuk metaal of plastic dat voornamelijk wordt gebruikt als ruilmiddel of wettig betaalmiddel. Ze zijn gestandaardiseerd in gewicht en in grote hoeveelheden geproduceerd bij een muntslag om de handel te vergemakkelijken. Ze worden meestal uitgegeven door een overheid. Munten hebben vaak op de 'kopzijde' afbeeldingen van belangrijke figuren zoals koningen, koninginnen, presidenten en aan de 'muntzijde' cijfers die verwijzen naar hun waarde of tekst erop. Voorzijde en het tegenovergestelde, omgekeerd, verwijzen naar de twee platte vlakken van munten en medailles. In dit gebruik betekent voorzijde de voorkant van het object en omgekeerd betekent de achterkant. De voorzijde van een munt wordt gewoonlijk hoofd of kop genoemd, omdat het vaak het hoofd van een prominente persoon weergeeft, en de omgekeerde staart of munt.

• 

  muntzijde 1 euro

• 

  Kopzijde 1 euro (Litouwen)

Munten zijn meestal van metaal of een legering, of soms gemaakt van door de mens gemaakte materialen zoals plastic. Ze zijn meestal schijfvormig. Munten van waardevol metaal worden in grote hoeveelheden opgeslagen als edelmetaal-munten. Andere munten worden gebruikt als geld in alledaagse betalingen, die naast bankbiljetten zijn te gebruiken. Gewoonlijk is de munt met de hoogste waarde in omloop (exclusief edelmetaalmunten) minder waard dan het biljet met de laagste waarde. In de afgelopen honderd jaar is de nominale (aangegeven) waarde van circulatiemunten soms lager geweest dan de waarde van het metaal dat ze bevatten, bijvoorbeeld door inflatie (waardevermindering). Bijvoorbeeld het metaal van de eurocent is meer waard dan de cent zelf. Als het verschil aanzienlijk wordt, kan de uitgevende autoriteit besluiten deze munten uit de circulatie te nemen (wat dus met de 1 en 2 eurocent gebeurd is).

Uitzonderingen op de regel dat de nominale waarde hoger is dan de inhoudswaarde, komt ook voor voor sommige edelmetaalmunten gemaakt van koper, zilver of goud (en, zelden, andere metalen, zoals platina of palladium), bedoeld voor verzamelaars of investeerders in edele metalen. Voorbeelden van moderne gouden munten voor verzamelaars/beleggers zijn de Britse soeverein geslagen door het Verenigd Koninkrijk, de American Gold Eagle geslagen door de Verenigde Staten, de Canadese Gold Maple Leaf geslagen door Canada, en de Krugerrand, geslagen door Zuid-Afrika. Terwijl de Eagle- en Sovereign-munten nominale (puur symbolische) nominale waarden hebben, is de Krugerrand dat niet.

Historisch gezien is er een aanzienlijke verscheidenheid aan muntmetalen (inclusief legeringen) en andere materialen (bijv. porselein) gebruikt om munten te produceren voor circulatie, verzameling en metaalinvestering: gouden munten dienen vaak als handiger opslag van gegarandeerde hoeveelheid en zuiverheid van metaal dan andere edelmetaal. In sommige streekdrachten zijn gouden munten verwerkt tot een soort knopen, zodat de drager er van altijd iets van waarde bij zich had. De zogeheten broekstukken. Ook worden munten verwerkt in manchetknopen en hangers (sierraad).