Stadsmuur
Een stadsmuur is een vestingmuur, oftewel een muur rondom de stad. In de stadsmuur zitten ook stadspoorten. Een stadsmuur kan wel meer dan een meter dik zijn. Net als een omgang bij een kasteel konden soldaten en burgers vanaf de stadsmuur de vijand zien aankomen en deze bestrijden met wapens en bijvoorbeeld ook brandende pek (teek). Door de komst van het kanon werden de muren kwetsbaar. Had deze eenmaal een bres in de muur geslagen, dan kon de vijand zo naar binnen. In vestingplaatsen als Elburg staan nog stukken stadsmuur overeind. Tegen de binnenzijde waren vaak de zogeheten muurhuisjes gebouwd. Veel van dit soort stadsmuren zijn verloren gegaan. In sommige steden zoals Amersfoort, Montfoort en Bergen op Zoom hebben nog restanten staan.
Vestingwal
Een speciaal soort stadsmuur is een vestingwal. Dat is een met muren en grond gemaakte verdedigingslinie rond een vestingstad. Ook in een vestingwal zijn één of meerdere stadspoorten aangebracht. De stadsmuur hield de kogels van de kanonnen niet meer tegen. De aarden wal smoort zo'n kogel en was dus beter bestand tegen dergelijke aanvallen. In de wal waren gangen aangebracht met kleine openingen (soort schoorstenen). Daar kon men luisteren of er gevaar dreigde. Ook hadden ze vaak de vorm van een ster. Hierdoor had men een beter zicht en schootsveld op de omgeving. Het was zelfs zo dat in tijden van oorlog de huizen die in die zichtlijnen stonden afgebroken moesten worden. Vaak waren deze huizen dan ook van hout.
Er zijn in nederland nog een aantal vestingsteden waar dergelijke vestingwallen te zien zijn. In Naarden heb je het vestingmuseum waar je ze kunt bekijken.
Na de Franse tijd verloren ook deze vestingwallen hun functie en zijn als monument overgebleven.