Beroep op traditie

Het beroep op traditie of het verleden (Latijn: Argumentum ad antiquitatem) is een drogreden (een fout argument). De drogreden wordt gebruikt om een stelling te onderbouwen. Iets is goed of juist, omdat het vroeger ook zo was of al heel lang bestaat. Het beroep op traditie verwerpt moderniteit en (technologische) vooruitgang. Het is een fout argument, omdat het zegt dat tradities niet kunnen veranderen.

Een voorbeeld is het volgende: Dit geneesmiddel werkt, want het werd al door de Romeinen gebruikt. Het argument zegt niet waarom het geneesmiddel werkt. Je zegt alleen dat het al een zeer lange tijd gebruikt wordt. De moderne geneeskunde is verder gevorderd als de Romeinse geneeskunde. Ook gebruikten de Romeinen allerlei zaken die schadelijk voor de gezondheid waren, waaronder bepaalde medicijnen.

Het omgekeerde van het beroep op traditie is het beroep op moderniteit. Dat is ook een drogreden.

Andere voorbeelden

Het beroep op traditie wordt vaak gebruikt als argumenten tegen (technologische) vooruitgang, zoals:

• Waarom hebben we het internet nodig? We hebben toch encyclopedieën en bibliotheken?
• Ik heb geen e-mail nodig, want brieven bestaan al.
• We hebben geen elektriciteit nodig, want mensen gebruikten dat vroeger ook niet.

Het argument heeft een onjuiste uitgang. Je zegt dat een moderner iets niet nodig is, omdat een ouder (vergelijkbaar) iets al bestaat. Desondanks kan het modernere iets juist beter of sneller zijn.

Daarnaast komt het beroep op traditie vaak voor in maatschappelijke debatten over tradities. In Nederland en België was dat lang het geval in de discussie over het uiterlijk van de pieten tijdens Sinterklaas. Ook komt het argument voor tijdens discussies over de monarchie en het verkoop van vuurwerk tijdens Oudjaar. Enkele voorbeelden:

• Zwarte piet moet zwart blijven, want dat is een traditie.
• De Belgische monarchie moet behouden blijven, want dat was vroeger ook zo.
• Consumenten moeten vuurwerk kunnen blijven afsteken tijdens Oudjaarsdag. Het is immers een traditie.

Door te zeggen dat iets een traditie is of vroeger ook zo is, geef je geen reden waarom het nu of in de toekomst ook zo moet blijven.

Het argument wordt soms ook aangehaald door werknemers die een lange tijd werken voor een bedrijf. Ze doen alsof hun mening beter is, omdat zij er al lang of langer werken.

• Ingrid, jij hebt ongelijk, want ik werk hier al 15 jaar langer dan jij.

Het feit dat je lang of langer voor een bedrijf werkt, betekent nog niet dat je mening altijd juist is. Het kan zijn dat iemand die al lang werkt voor een organisatie meer kennis of ervaring heeft. Desondanks betekent het niet dat ze standaard gelijk hebben.