Gaia (mythologie)
Gaia is een figuur in de Griekse mythologie. Ze was de vrouw van Ouranos. Gaia of Gaes werd gezien als de oermoeder, de Aarde. De Aarde was volgens de mythologie ontstaan uit de Chaos aan het begin van de dingen. De Chaos bevatte de vier elementen: aarde, water, lucht en vuur.
Gaia, ook wel de godin van de natuur en de aarde, werd afgebeeld als een vrouw, vaak omhoogkomend uit de grond, en altijd eraan verbonden. De Aarde zelf werd in de Griekse mythologie gezien als een platte schijf (platte Aarde), omringd door de rivier Okeanos (de oceaan). Daar oveheen stond de hemelkoepel van Ouranos die door Gaia ondersteund werd.
Nakomelingen
Volgens de Griekse vertellingen (sagen) en mythen werd Gaia door Eros ertoe gebracht om zich te verbinden met het water en de lucht. Zo bracht zij de zee (Pontos) en de hemel (Ouranos) voort. Ook werden de Titanen, de drie eenogige Cyclopen en de drie honderdarmige reuzen uit oermoeder Aarde voortgebracht (zeg maar geboren). Deze reuzen heetten Briareos, Gyes en Kottos. Elk van die reuzen hadden vijftig hoofden. Zij werden ook de Hekatoncheiren genoemd. De Titanen en de Cyclopen zijn verwekt door Ouranos.
| Gaia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pontos | Ouranos | Titanen | Cyclopen | Briareos | Gyes | Kottos | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zoals je in de stamboom te zien, is Gaia de moeder van sommige soorten. De titanen en de cyclopen. Er is ook een ander soort waar men niet zeker van weet of het van haar afstamt. Hierbin gaat het namelijk over de giganten.
Er is ook nog een andere theorie: uit Gaia ontstaan de elementen aarde en water en Ouranos uit de elementen vuur (de sterren) en lucht. Gaia en Ouranos brachten de Hekatoncheiren en de Cyclopen voort. Alleen vond Ouranos zijn kinderen lelijk en hij gooide ze in de Tartaros (een gat in de aarde). Uit Ouranos en Gaia ontstonden later ook de Titanen.
In de verhalen speelt Gaia's moederliefde een grote rol. Toen Ouranos zich bedreigd voelde door de gigantische Cyclopen en hen opsloot in de afgrond Tartaros, probeerde zij haar kinderen tegen hem te beschermen. Zij vroeg de Titanen haar te helpen, maar alleen de jongste, Kronos, hielp haar. Gaia liet in haar aardse schoot (binnenste) het ijzer ontstaan, maakte een scherpe zeis en gaf de zeis als wapen aan Kronos. Daarmee verminkte hij zijn vader Ouranos. Vervolgens nam hij de macht (heerschappij) van hem over. Zo zou de misdaad en het geweld in de wereld zijn gekomen.
Dit had nog meer gevolgen, want uit de bloeddruppels die in de aarde vielen groeiden de Giganten, een reuzengeslacht, en de Erinyen, de afschuwelijke wraakgodinnen. Bovendien werd er een orakel (een soort vloek) over Kronos uitgesproken dat een van zijn eigen zonen hem eveneens van zijn troon zou stoten. Later bleek dat zijn zoon Zeus dit orakel inderdaad zou uitvoeren.
Gaia speelde later nog een belangrijke rol in de tweede grote oorlog om de hemelheerschappij (hemelse macht). Een oorlog tussen Zeus en zijn tegenstanders, de monsterlijke Giganten. Zij kon niet aanzien dat haar kinderen in Tartarus werden gekweld en riep hen op de strijd met Zeus aan te gaan. Dit deden zij, maar echter zonder succes. Zeus werd na deze oorlog voorgoed de grote hemelheerser.
Dit is in feite het Griekse scheppingsverhaal. Het vertoond gelijkenissen met andere scheppingsverhalen, zoals dat van de Keltische mythologie. Nog altijd wordt de Aarde vaak 'Moeder Aarde' genoemd.