Woningbouwvereniging
Een woningbouwvereniging woningbouwstichting of een woningbouwcorporatie is een organisatie die zich bwzighoudt met het bouwen, beheren en verhuren van kwalitatief goede woonruimte met een betaalbare huur voor mensen met een smalle beurs (sociale woningbouw). In België heet het een sociale huisvestingsmaatschappij.
De taken van de woningcorporaties zijn vastgelegd in een herziene Woningwet.
Van oorsprong waren het organisaties, opgericht door welwillende mensen die betaalbare en goede arbeiderswoningen wilden bouwen in de tijd (eind 19e eeuw) dat er veel krotwoningen waren. De oudste woningcorporatie in Nederland is de in 1852 opgerichte Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse te Amsterdam (VAK). Zij probeerden iets aan de woningnood en slechte woningen te doen. Ook na de Tweede Wereldoorlog hadden de woningbouwcorporaties een centrale rol bij de wederopbouw. Vroeger kon een dergelijke organisatie opgericht zijn door een bedrijf dat goede huisvesting wilde verzorgen voor de eigen werknemers (arbeiders). Tegenwoordig is daar nog nauwelijks sprake van. Eind 20e eeuw werden deze organisaties zelfstandig en moesten ze zakelijker en bedrijfsmatiger gaan handelen. De overheid verstrekte er minder subsidies aan. De woningcorporaties hielden echter wel de wettelijke plicht om ervoor te zorgen dat er goede en betaalbare woningen voor lagere inkomensgroepen gebouwd bleven worden. Deze groep betreft ongeveer 40% van alle huishoudens in Nederland. Door deze veranderingen verkochten in die tijd de organisaties veel van hun woningen aan de huurders die er in woonden. Deze huurwoningen werden dus koopwoningen.
Woningcorporaties gingen zich ook steeds meer richten op leefbaarheidsinvesteringen en de wijkaanpak in achterstandswijken (ook wel bekend als de Vogelaarwijken, genoemd naar de toemalige minister Vogelaar). Dat scheelden de rijksoverheid en de gemeenten een hoop geld. Vanaf 2015 kwamen er zogeheten prestatieafspraken. Hiermee werd duidelijker vastgelegd wat de afspraken tussen de woningbouwcorporaties en de gemeenten zijn. Ook werden de taken van de woningcorporaties verder wettelijk ingeperkt. De woningwet werd aangepast; er werd vastgelegd dat de woningcorporaties zich moeten concentreren op het bouwen, verhuren en beheren van sociale huurwoningen en enkele andere maatschappelijke taken.
Het aantal woningcorporaties is na 2007 sterk gedaald.