Johann Heinrich Pestalozzi
| Wetenschapper | ||||
.jpg)
| ||||
| Johann Heinrich Pestalozzi | ||||
| Persoonlijke info | ||||
|---|---|---|---|---|
| Volledige naam | Johann Heinrich Pestalozzi | |||
| Geboren | 12 januari 1746 | |||
| Geboorteplaats | Zürich | |||
| Geboorteland | .svg){kind=small} Zwitserland
| |||
| Overleden | 17 februari 1827 | |||
| Overleden te | Brugg | |||
| Gehuwd met / relatie |
Anna Pestalozzi-Schulthess | |||
| Bekend van | ||||
| Vakgebied | Pedagogiek | |||
| Bekend van | vader van de sociale pedagogiek | |||
| ||||
Johann Heinrich Pestalozzi werd geboren op 12 januari 1746 en overleed op 17 februari 1827 aan kanker. Hij was een Zwitserse pedagoog en onderwijshervormer die een voorbeeld was van de romantiek in zijn benadering en manier van denken.
Hij richtte verschillende onderwijsinstellingen op, zowel in Duits- als Franstalige regio's van Zwitserland en schreef veel werken waarin hij zijn op dat moment revolutionaire moderne onderwijsprincipes uitlegde. Zijn motto was "Leren met hoofd, hand en hart". Dankzij Pestalozzi was het analfabetisme in het 18e-eeuwse Zwitserland in 1830 bijna volledig overwonnen.
Levensloop
Pestalozzi werd geboren in Zürich, Zwitserland. Zijn vader was een chirurg en oogarts die op 33-jarige leeftijd stierf toen Pestalozzi vijf jaar oud was. De jonge Pestalozzi was de tweede van drie kinderen. Hij behoorde tot een familie die vanwege het protestantse geloof het gebied rond Locarno was ontvlucht. Zijn moeder en het dienstmeisje, Barbara Schmid, bijgenaamd Babeli. Zorgden na de dood van Pestalozzi's vader voor het gezin.
In 1761 ging Pestalozzi naar het Gymnasium (Collegium Humanitatis) en kreeg hij les van onderwijzers Johann Jakob Bodmer, die les gaf in geschiedenis en politiek, en Johann Jakob Breitinger, die Grieks en Hebreeuws onderwees.
Op feestdagen bezocht Pestalozzi zijn grootvader van moederskant, een predikant in Höngg. Samen zouden ze naar scholen en de huizen van parochianen reizen. Door deze bezoeken leerde Pestalozzi de armoede van boeren op het platteland kennen. Hij zag de gevolgen van het op jonge leeftijd laten werken van kinderen in fabrieken en hij zag hoe weinig de katholieke scholen voor hen deden. Hun onwetendheid, lijden en onvermogen om zichzelf te helpen hebben een indruk achtergelaten op Pestalozzi, een indruk die tot zijn toekomstige educatieve ideeën zouden leiden.
Pestalozzi werd opgeleid tot predikant. Als predikant verwachtte hij ruimschoots de gelegenheid te krijgen om zijn opvoedkundige ideeën uit te voeren; het mislukken van zijn eerste preek en de invloed van de filosoof Jean-Jacques Rousseau brachten hem er echter toe een carrière in de rechten en politieke rechtvaardigheid na te streven.
Tijdens het midden van de 18e eeuw moest de regering in Zwitserland niets van Rousseau's Emile en Sociaal Contract hebben. Ze vinden dat ze gevaarlijk waren voor de staat en de christelijke religie. Rousseau kreeg een gevangenisstraf opgelegd. Bodmer, de voormalige professor van Pestalozzi, omhelsde echter de leer van Rousseau en richtte in 1765 samen met ongeveer 20 andere filosofen de Helvetic Society op. Hun doel was de bevordering van vrijheid. De 19-jarige Pestalozzi was een actief lid en schreef veel artikelen voor de krant van het Genootschap, Der Erinnerer.
De politieke tegenstand deed hem besluiten om boer te worden. Hij trouwde in 1769 met Anna Schulthess. Samen kregen ze een zoon. Omdat het een slecht stuk grond had gekocht werd de boerderij Neuhof geen succes en zat hij met een grote schuld. Ook de wolspinnerij leverde weinig op. Hij bouwde zijn boerderij om tot een industriële school, met het doel de armen te kunnen helpen. Ondanks zijn goede ideeën ging ook dat mis en zaten ze financieel aan de grond. Het huis konden ze behouden. Op aanraden van een vriend ging hij schrijven. Hij schreef over de armoede en de sociale en politieke corruptie.
In 1794 bezocht Pestalozzi zijn zus in Leipzig . Tijdens het bezoek ontmoette hij Johann Wolfgang von Goethe , Christoph Martin Wieland en Johann Gottfried Herder. Op zijn terugreis naar Neuhof ontmoette hij Johann Gottlieb Fichte . Fichte zag in Pestalozzi's ideeën de sleutel tot de oplossing van het onderwijsprobleem en stelde Pestalozzi voor om te schrijven over zijn opvattingen over de menselijke natuur en het probleem van de ontwikkeling ervan. Na drie jaar schreef en publiceerde Pestalozzi Inquiries into the Course of Nature in the development of the Human Race. Weinig mensen lazen zijn werk, en in een editie uit 1821 schreef Pestalozzi: "Nauwelijks iemand heeft het boek opgemerkt, hoewel het al meer dan twintig jaar voor het publiek te zien is."
Dit werk markeerde het einde van zijn achttienjarige literaire periode, waarin Pestalozzi en zijn gezin een leven van armoede leidden. Zijn vrouw was vaak ziek en in 1797 keerde zijn zoon in een vergelijkbare gezondheidstoestand terug van zijn leertijd in Bazel.
Onderwijzer
In 1798 besloot Pestalozzi onderwijzer te worden. In Stans kreeg hij de leiding over een weeshuis. Hij vervulde vele rollen bij Stans, waaronder een meester, bediende, vader, voogd, ziekenverpleegster en leraar. Hij had geen schoolspullen en zijn enige assistent was een huishoudster. Het was tijdens zijn tijd bij Stans dat Pestalozzi het belang besefte van een universele onderwijsmethode, die hij zou proberen toe te passen op toekomstige instellingen. De fransen bezette Stans en namen beslag op het weeshuis. Iedereen moest vertrekken. In de stad Burgdorf deed hij een nieuwe poging voor een school. In januari 1800 bood een jonge onderwijsassistent, Hermann Krüsi , aan om Pestalozzi te helpen. In acht maanden tijd had hij kinderen van vijf en zes jaar niet alleen perfect leren lezen, maar ook leren schrijven, tekenen en rekenen. Het schoolbestuur promoveerde Pestalozzi tot een meesterschap in de tweede jongensschool waar hij zijn educatieve experimenten voortzette. Gevoed door zijn succes besloot Pestalozzi in oktober 1800 in Burgdorf nog een school te openen, het "Onderwijsinstituut voor kinderen van de middenklasse", in kasteel Burgdorf. Hier voegden zich twee opvoeders bij Pestalozzi, Johann Georg Tobler en Johann Christoff Büss. Opnieuw schreef hij een boek over zijn bevindingen. Dit keer werd dat wel een succes en er kwamen mensen uit alle delen van Zwitserland en Duitsland naar de school in Burgdorf.
Politieke veranderingen door Napoleon gedurende deze tijd brachten het instituut van Pestalozzi in gevaar door hervormingen in de Zwitserse regering. Hierdoor moest hij Burgdorf verlaten en begon in 1805 het instituut in Yverdon. Het trok het bezoekers en leerlingen uit heel Europa. Enkele opmerkelijke veranderingen aan het instituut in Yverdon waren dat leerlingen van alle leeftijden onderwijs kregen, niet alleen jonge kinderen; Duits, Frans, Latijn en Grieks werden onderwezen samen met aardrijkskunde, natuurlijke historie, geschiedenis, literatuur, rekenen, meetkunde, landmeetkunde, tekenen, schrijven en zingen. Op het hoogtepunt van de roem van de instelling stond Pestalozzi hoog aangeschreven vanwege zijn werk als opvoeder en bij onderwijshervormingen. Er ontstonden meningsverschillen onder het personeel van het instituut. Uiteindelijk moest het instituut in 1825 wegens geldgebrek worden gesloten.
Pestalozzi keerde terug naar zijn oude huis aan de Neuhof. Van daaruit publiceerde hij zijn laatste boek dat bij oud collega's van het instituut slecht viel en waar hij veel kritiek op kreeg. Pestalozzi nam deze kritiek niet licht op. Hij werd ziek op 15 februari 1827 en stierf twee dagen later in Brugg op 17 februari 1827. Zijn laatste woorden waren: "Ik vergeef mijn vijanden. Mogen ze nu vrede vinden waar ik voor altijd naar toe ga."
Zijn onderwijsmethoden waren kindgericht en gebaseerd op individuele verschillen, zintuiglijke waarneming en de zelfactiviteit en autonomie van de leerling. Ook lichaamsbeweging vond hij belangrijk. Hij streefde naar onderwijs voor iedereen (volksonderwijs) en werd bekend om zijn aanpak van 'levensecht' aanschouwelijk onderwijs. In de latere pedagogische geschriften van Pestalozzi neemt de natuurlijke opvoeding een belangrijke plaats in.
Friedrich Fröbel , de bedenker van het concept van de kleuterschool, was een leerling van Pestalozzi.