Strafbaar feit
Een strafbaar feit of delict is een vorm van gedrag dat binnen het recht niet toegestaan is, dat wil zeggen strafbaar zijn. Op deze delicten staat een straf. Binnen het geheel aan strafbare feiten kunnen overtredingen en misdrijven worden onderscheiden. Overtredingen zijn minder ernstig dan misdrijven en worden ook wel 'lichte delicten' genoemd. Denk hierbij aan het onrechtmatig versperren van de weg of met een fiets op op de stoep rijden. Misdrijven zijn ernstige misdrijven en worden 'zware delicten' genoemd. Denk hierbij aan moord, mishandeling of doodslag.
Een ander onderscheid dat gemaakt kan worden is het onderscheid tussen formele en materiële delicten. Formele delicten zijn strafbare feiten waarbij het doen zelf of het gedrag zelf strafbaar is, materiële delicten zijn strafbare feiten waarbij het gevolg van dat gedrag strafbaar is.
Een voorbeeld van een formeel delict is diefstal: het is verboden om iets van iemand anders tegen de wet in en zonder toestemming van die persoon weg te nemen. Dat die persoon vervolgens zijn eigendom kwijt is is vervelend, maar op zich niet strafbaar. Degene die de handeling verricht heeft – met de handeling wordt bedoeld het tegen de wet in wegnemen van iets dat van een ander is zonder toestemming van die ander (stelen) – is strafbaar vanwege die handeling zelf, niet vanwege het gevolg.
Een voorbeeld van een materieel delict is het opzettelijk toebrengen van zwaar letsel aan iemands lichaam. Hier is het gevolg van een gedraging van belang, namelijk dat iemand ten gevolge van het gedrag van een ander zwaar lichamelijk letsel heeft opgelopen. Hoe dat letsel is toegebracht (de gedraging), is – uitzonderingen daargelaten – niet belangrijk voor de vraag óf er lichamelijk letsel is. Als iemand voor het opzettelijk toebrengen van zwaar lichamelijk letsel wordt vervolgd, betekent het dat die persoon wordt verdacht van het gevolg van een gedraging. Het is bij een materieel delict wel belangrijk dat er sprake is van een oorzaak-gevolgsrelatie, dat wil zeggen dat het gedrag van degene die het letsel heeft toegebracht daadwerkelijk de oorzaak is geweest van het gevolg, namelijk dat iemand zwaar lichamelijk letsel heeft.