PQ-17

Uit Wikikids
Versie door Eize01 (overleg | bijdragen) op 20 okt 2020 om 15:40 (→‎Escorteschepen: officiële codes niet in cursief, net als bij de Duitse lijst)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

PQ-Konvooien: PQ-1 - PQ-2 - PQ-3PQ-4PQ-5PQ-6PQ-7PQ-8PQ-9PQ-10 - PQ-11 - PQ-12 - PQ-13 - PQ-14 - PQ-15 - PQ-16 - PQ-17 - PQ-18


PQ-17 was het 17e PQ-konvooi, dat is een konvooi uit de Tweede Wereldoorlog die van IJsland naar de Sovjet-Unie ging. Onderweg werden ze echter onderschept door de Kriegsmarine en de Luftwaffe. In twee dagen tijd werden 23 schepen van het konvooi tot zinken gebracht, daarmee was het de grootste overwinning van de Duitse U-boten in de Tweede Wereldoorlog.

Doel

Zoals bij elk konvooi in de Tweede Wereldoorlog was het de bedoeling om dingen te verplaatsen tussen 2 of meerdere bondgenoten. Bij PQ-17 moesten schepen van de IJsland naar de Sovjet-Unie om allerlei belangrijke dingen zoals olie, tanks en voedsel te leveren aan de Sovjet-Unie, die de spullen dan zouden gebruiken aan het front.

Als de konvooien nooit hadden bestaan was de kans klein geweest dat de Geallieerden hadden gewonnen, dat besefte Adolf Hitler ook, daarom heeft hij U-Boten naar de Atlantische Oceaan gestuurd.

Route

De route van PQ-17 (vanaf Spitsbergen)

De vertrokken uit IJsland om daar met begeleiding naar de Sovjet-Unie te gaan.

Nadat IJsland werd verlaten werd het konvooi telkens aangevallen door U-boten.

Hier een schema van de tocht:

  • 27 juni 1942, het konvooi vertrok vanuit IJsland, 2 schepen keerden terug wegens problemen
  • 1 juli 1942, het konvooi wordt gedetecteerd door een Duits verkenningsvliegtuig
  • In de opvolgende dagen, het konvooi werd constant aangevallen door U-boten en de Luftwaffe
  • 10 juli 1942, 2 schepen komen aan in Archangelsk
  • De week daarna, 9 schepen kwamen aan in Moermansk

Schepen

Hier is een schema van de schepen die meevoeren.

Geallieerden

Vrachtschepen

Dit is een lijst met de vrachtschepen:

De Panamese El Capitan die onderweg is gezonken
Naam Vracht in tonnen Land (naar vlag waar het onder voer) Tot zinken gebracht?
Alcoa Ranger 5.116 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Aldersdale 8.402 ton British-Royal-Fleet-Auxiliary-Ensign.svg Verenigd Koninkrijk (RFA) Ja
Azerbaijan 6.114 ton Flag of the Soviet Union.svg Sovjet-Unie Nee
Bellingham 5.345 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Nee
Benjamin Harrison 7.191 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Nee
Bolton Castle 5.203 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Ja
Carlton 5.127 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Christopher Newport 7.176 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Daniel Morgan 7.177 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Donbass 7.925 ton Flag of the Soviet Union.svg Sovjet-Unie Nee
Earlston 7.494 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Ja
El Capitan 5.255 ton Flag of Panama.svg Panama Ja
Empire Byron 6.645 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Ja
Empire Tide 6.978 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Nee
Exford 4.969 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Teruggekeerd wegens motorproblemen
Fairfield City 5.686 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Gray Ranger 3.313 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Nee
Hartlebury 5.082 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Ja
Honomu 6.977 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Hoosier 5.060 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Ironclad 5.685 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Nee
John Witherspoon 7.180 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Navarino 4.841 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Ja
Ocean Freedom 7.173 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Nee
Olopana 6.069 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Pan Atlantic 5.411 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Pan Kraft 5.644 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Paulus Potter 7.168 ton Flag of the Netherlands.svg Nederland Ja
Peter Kerr 6.476 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Richard Bland 7.191 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Teruggekeerd omdat het schip aan de grond was gelopen
River Afton 5.479 ton Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Ja
Samuel Chase 7.191 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Nee
Silver Sword 4.937 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Nee
Troubadour 6.428 ton Flag of Panama.svg Panama Nee
Washington 5.564 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
William Hooper 7.177 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Ja
Winston-Salem 6.223 ton Flag of the United States.svg Verenigde Staten Nee

Escorteschepen

Dit is een lijst van de begeleidende oorlogsschepen:

Het luchtafweerschip Palomares in 1941
De kruiser Norfolk in oorlogscamouflage, onbekende datum voor 1944
Naam Soort Land (naar vlag waar het onder voer)
Ashanti Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Ayrshire Marinetrawler Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Blankney Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Britmart Mijnenveger Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Cumberland Zware kruiser Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Dianella Korvet Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Duke of York Slagschip Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Escapade Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Faulknor Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Fury Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Halcyon Mijnenveger Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Keppel Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
La Malouine Korvet Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Leamington Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Ledbury Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
London Zware kruiser Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Lord Austin Marinetrawler Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Lotus Korvet Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Marne Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Martin Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Mayrant Torpedobootjager Flag of the United States.svg Verenigde Staten
Middleton Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Nigeria Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Norfolk Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Northern Gem Marinetrawler Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Offa Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Onslaught Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Onslow Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
P614 Onderzeeboot Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
P615 Onderzeeboot Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Palomares Luchtafweerschip Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Poppy Korvet Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Pozarica Luchtafweerschip Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Rhind Torpedobootjager Flag of the United States.svg Verenigde Staten
Rowan Torpedobootjager Flag of the United States.svg Verenigde Staten
Salamander Mijnenveger Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Tuscaloosa Zware kruiser Flag of the United States.svg Verenigde Staten
Victorious Vliegdekschip Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Wainwright Torpedobootjager Flag of the United States.svg Verenigde Staten
Washington Slagschip Flag of the United States.svg Verenigde Staten
Wheatland Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk
Wichita Zware kruiser Flag of the United States.svg Verenigde Staten
Wilton Torpedobootjager Naval Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk

Reddingsschepen

Deze schepen gingen mee als reddingsschepen, sommige zonken

Naam Land (Naar vlag) Gezonken?
Rathlin Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Nee
Zaafaran Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Ja
Zamalek Civil Ensign of the United Kingdom.svg Verenigd Koninkrijk Nee

Nazi-Duitsland

U-Boten

Dit is de lijst met de U-Boten:

De U-225 met de vlag van de Paulus Potter
Naam Tot zinken gebracht
U-225 4 schepen, de Nederlandse Paulus Potter, de Amerikaanse Olopana, de Amerikaanse John Witherspoon en de Amerikaanse Alcoa Ranger
U-88 2 schepen, de Amerikaanse Carlton en de Amerikaanse Daniel Morgan
U-457 2 schepen, de Amerikaanse Cristopher Newport en de Britse Aldersdale
U-334 2 schepen, de Amerikaanse William Hooper en de Britse Earlston
U-456 1 schip, de Amerikaanse Honomu
U-251 1 schip, de Panamese El Capitan
U-355 1 schip, de Britse Hartlebury
U-376 1 schip, de Amerikaanse Hoosier
U-703 2 schepen, de Britse River Afton en de Britse Empire Byron

Niet alle gezonken geallieerde schepen zijn tot zinken gebracht door een U-boot, sommige zijn gebombardeerd door de Luftwaffe

Oppervlakteschepen

Dit is een lijst met de oppervlakteschepen die de Duitsers gebruikten (ze lagen eigenlijk kilometers verderop maar worden toch geteld doordat ze wel op het konvooi konden schieten):

Naam Soort
Tirpitz Slagschip
Admiraal Hipper Kruiser
Z14 Friedrich Ihn Torpedobootjager
Z10 Hans Lody Torpedobootjager
Z20 Karl Galster Torpedobootjager
Z6 Theodor Riedel Torpedobootjager
Z4 Richard Beitzen Torpedobootjager
T7 Torpedobootjager
T15 Torpedobootjager
Lützow Kruiser
Admiral Scheer Kruiser
Z24 Torpedobootjager
Z27 Torpedobootjager
Z28 Torpedobootjager
Z29 Torpedobootjager
Z30 Torpedobootjager
Dithmarschen Olietanker

Geen van deze schepen heeft een vijand tot zinken gebracht

Ontmoeting met U-Boten

De U-251 in Narvik

Na op 1 juli te zijn gevonden door een verkenningsvliegtuig kwamen op 2 juli de eerste vijanden, 130 duikbommenwerpers en torpedobommenwerpers van de Luftwaffe. Pas op 4 juli werd het eerste schip tot zinken gebracht door een torpedo van een U-boot, het was de Christopher Newport.

Op 5 juli kwamen de U-boten in actie, om middernacht 5-6 juli waren de verliezen al 15 schepen door luchtaanvallen en door de U-boten. Het konvooi had inmiddels het fatale bevel gekregen om zich te verspreiden waardoor veel schepen (bijna) in hun eentje rondvoeren en makkelijk doelwit werden. De schepen moesten het ook nog eens doen met weinig idee van waar ze heen moesten waardoor sommige schepen de weg kwijt raakten. Daarbij was het ook nog zeer koud. Sommige schepen bleven op het oorspronkelijke plan om naar Archangelsk te gaan, maar anderen namen de snellere route naar Moermansk.

De U-boten bleven echter nog een paar dagen actief en na 13 juli waren er al 24 schepen tot zinken gebracht. Na deze negen dagen gingen de U-boten en de Luftwaffe even plotseling weg terwijl de eerste schepen al de haven in kwamen druppelen.

Aankomst

Van alle 38 (vervoers)schepen wisten er slechts 12 veilig aan te komen. Drie in Archangelsk op 10 juli 1942, de overige negen de week daarna in de haven van Moermansk.

Na de aankomst is de lading gelost en zijn de schepen weer naar IJsland gegaan, waar één van de schepen op de terugweg alsnog tot zinken werd gebracht.

Links en bronnen

Website met de U-255, ook de andere U-boten zijn hier te vinden (Engels)

Hier zijn alle geallieerde konvooien van de Tweede Wereldoorlog te vinden (Engels)

Een bericht van Hugh Dowding (generaal bij de RAF): "Drie van de 37 schepen kwamen naar de haven... een ongelukkig konvooi" (Gevonden op Wit-Russische Wikipedia)

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=PQ-17&oldid=632025"