Geslacht der Tantaliden: verschil tussen versies
| (82 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{SSW2025}} | {{SSW2025}} | ||
| + | {{werk}} | ||
Het '''geslacht der Tantaliden''' is een beruchte koninklijke familie uit de '''Griekse mythologie''', bekend om de vloek die op hen rustte. Ze worden soms ook de '''Atreïden''' genoemd, naar koning Atreus, de kleinzoon van Tantalos. | Het '''geslacht der Tantaliden''' is een beruchte koninklijke familie uit de '''Griekse mythologie''', bekend om de vloek die op hen rustte. Ze worden soms ook de '''Atreïden''' genoemd, naar koning Atreus, de kleinzoon van Tantalos. | ||
| − | De | + | De vloek die over hen ruste was ontketend door Tantalos. Uiteindelijk zal de vloek opgeheven worden door Orestes, die tot de vijfde generatie van het geslacht der Tantaliden behoorde. |
== Tantalus == | == Tantalus == | ||
| − | '''Tantalos''' (Τάνταλος) | + | '''Tantalos''' (Τάνταλος) was een rijke Lydische koning in het Oude Griekenland. Volgens sommige verhalen was hij de zoon van Zeus en dus een halfgod. Hij was de eerste van het geslacht der Tantaliden. Door zijn schuld zijn al zijn nakomelingen vervloekt. |
[[Bestand:Tantalus Gioacchino Assereto circa1640s.jpg|miniatuur|Tantalos die vast zit in de Tartarus in de onderwereld.]] | [[Bestand:Tantalus Gioacchino Assereto circa1640s.jpg|miniatuur|Tantalos die vast zit in de Tartarus in de onderwereld.]] | ||
| − | === | + | === Etentje bij de goden === |
Tantalus was een zeer goede vriend van [[Zeus]]. De goden kwamen vaak bij hem eten en hij werd ook regelmatig bij hen uitgenodigd. Het enige probleem was dat Tantalos dacht dat hij beter was dan anderen, omdat hij rijk, machtig en bevriend met de goden was. De goden begonnen lichtelijk geïrriteerd te geraken toen ze merkten dat hij eten stal en geheimen van de goden doorvertelde aan de mensen. Toch bleven de goden hem uitnodigen en hij hen. | Tantalus was een zeer goede vriend van [[Zeus]]. De goden kwamen vaak bij hem eten en hij werd ook regelmatig bij hen uitgenodigd. Het enige probleem was dat Tantalos dacht dat hij beter was dan anderen, omdat hij rijk, machtig en bevriend met de goden was. De goden begonnen lichtelijk geïrriteerd te geraken toen ze merkten dat hij eten stal en geheimen van de goden doorvertelde aan de mensen. Toch bleven de goden hem uitnodigen en hij hen. | ||
| − | Op een dag nodigde Tantalos de goden om te komen eten bij hem. Hij geloofde niet dat de goden alwetend waren | + | Op een dag nodigde Tantalos de goden om te komen eten bij hem. Hij geloofde niet dat de goden alwetend waren en hij wou dit testen. Hij liet zijn zoon [[Pelops]] vermoorden om hem dan in stukken te snijden. Met dit vlees liet hij een maaltijd maken voor de goden en schotelde dit voor aan de goden. Maar de goden waren natuurlijk wel alwetend en ze lieten het vlees allemaal onaangeroerd staan, alleen Demeter niet. Demeter at per ongeluk de schouder van Pelops op, omdat ze aan het treuren was om haar verdwenen dochter [[Persephone (mythologie)|Persephone]]. |
De goden waren zeer boos op Tantalos. Zeus beval Hermes alle stukken van Pelops te verzamelen en hij zette daarna het lichaam terug aaneen. Hephaistos maakte een ivoren schouderstuk om het stuk schouder dat Demeter had opgegeten te vervangen. De titaan Rhea blies hem terug levensadem in. | De goden waren zeer boos op Tantalos. Zeus beval Hermes alle stukken van Pelops te verzamelen en hij zette daarna het lichaam terug aaneen. Hephaistos maakte een ivoren schouderstuk om het stuk schouder dat Demeter had opgegeten te vervangen. De titaan Rhea blies hem terug levensadem in. | ||
| Regel 23: | Regel 24: | ||
Deze eeuwigdurende kwelling werd een symbool van onvervulbaar verlangen en is bekend geworden als de Tantaloskwelling. | Deze eeuwigdurende kwelling werd een symbool van onvervulbaar verlangen en is bekend geworden als de Tantaloskwelling. | ||
| + | == Pelops == | ||
| + | '''Pelops''' (Πέλοψ) was de zoon van Tantalos. Nadat hij door zijn vader was vermoord en door de goden weer tot leven was gebracht, werd hij toevertrouwd aan de zorg van Poseidon. Dit gebeurde omdat zijn vader, Tantalos, vanwege zijn misdaden in de onderwereld gevangen zat. Pelops diende zowel als wijnschenker als geliefde van Poseidon, een relatie die in de Griekse cultuur niet ongewoon was. Voor deze diensten kreeg hij later van Poseidon twee gevleugelde onsterfelijke paarden cadeau. | ||
| + | |||
| + | === Hippodameia === | ||
| + | [[Bestand:Pelops and Hippodamia racing.jpg|miniatuur|Een potscherf waarop de race tussen Pelops en Oinomaos staat afgebeeld.]] | ||
| + | In het stadje Pisa in Elis was er een koning Oinomaos die een dochter Hippodameia had. Oinomaos wou voorkomen dat Hippodameia zou trouwen, omdat een orakel voorspeld had dat hij vermoord zou worden door zijn schoonzoon. Oinomaos organiseerde een wagenrace en als de huwelijkskandidaat won, mocht hij met Hippodameia trouwen. Alleen wat vele niet wisten was dat Oinomaos onsterfelijke en onvermoeibare paarden had. Pelops die Hippodameia ook wel zag zitten ging de uitdaging aan. Pelops had namelijk ook onsterfelijke en onvermoeibare paarden. | ||
| + | |||
| + | De nacht voor de race ging Pelops naar de stallen waar hij een afspraak had met Myrtilus, de wagenmenner van Oinomaos. Hij vroeg aan Myrtilus om de renwagen van de koning te saboteren. Hij moest de assen van de wielen vervangen door wassen exemplaren. Zodat wanneer de wielen draaien dat de assen smelten door de warmte die vrijkomt van de wrijving. Als zijn assen stuk waren dan zouden de wielen van zijn wagen vliegen en zou Oinomaos zeker verliezen. In ruil hiervoor beloofde Pelops aan Myrtilus de helft van zijn koninkrijk, dat hij zou krijgen als hij met Hippodameia trouwde. Myrtilus ging akkoord en saboteerde de assen van de koninklijke renwagen. De volgende dag begon de race. Oinomaos en Pelops bleven maar gelijk rijden, totdat de wielen van de renwagen van Oinomaos vlogen. Oinomaos viel zo hard op de grond dat hij op slag dood was. Pelops trouwde niet veel later met Hippodameia en het orakel had dus toch nog gelijk gekregen: Oinomaos was vermoord door zijn eigen schoonzoon. Wanneer Myrtilus kwam vragen om zijn beloning, gooide Pelops hem in de zee. Terwijl hij naar beneden viel, vervloekte Myrtilus als tweede zijn nageslacht. Pelops had een groot koninkrijk en naar hem is nog altijd het grootste schiereiland van Griekenland, daar waar zijn koninkrijk lag, de Peloponnesos vernoemd. | ||
| + | ==Atreus en Thyestes== | ||
| + | Atreus (Ἀτρεύς) en Thyestes (Θυέσθης) zijn zonen van Pelops en Hippodameia. | ||
| + | |||
| + | Deze twee broers hadden ook nog een halfbroer Chrysippus, die een andere moeder had. Samen met hun moeder Hippodameia, vermoorden ze de halfbroer uit jaloezie. | ||
| + | Door deze broedermoord werden ze verbannen door Pelops naar Mykene, daar hing Hippodameia zichzelf op. Wanneer de koning van Mykene sterft, zegt het orakel dat een van de zonen van Pelops het best koning zou worden, zowel Atreus als Thyestes maakten dus kans. En daar maakten ze veel ruzie over. | ||
| + | |||
| + | Ooit had Atreus aan Artemis belooft om zijn mooiste lam te offeren. Hij offerde toen een lam met een gouden vacht. Hij gaf aan Artemis het vlees, maar bewaarde zelf de vacht. Deze vacht werd een belangrijk element bij de strijd om de troon van de twee broers. Atreus zei dat wie de vacht had, recht had op de troon. Thyestes ging hiermee akkoord, maar wat Atreus niet wist, was dat zijn vrouw Aerope samenwerkte met Thyestes. Aerope stal dus de vacht van Atreus en gaf die aan Thyestes. Atreus wou zijn troon terug en hij zie tegen zijn broer dat als de zon in het oosten zou ondergaan dat hij de troon kreeg. Thyestes ,die net als iedereen wist dat de zon opging in het westen, ging hiermee akkoord. | ||
| + | |||
| + | == Agamemnon, Menelaos en Aigisthos == | ||
| − | |||
| − | |||
| − | == Stamboom == | + | == Stamboom van de Tantaliden == |
| + | {{Stamboom/start}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | Zeus| | |Zeus=[[Zeus]]}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | |!| | | | | | |}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | Tan | | | | Oin | |Tan=[[Tantalos]]|Oin=[[Oinomaos]]}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | |!| | | | | |!| |}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | Pelops |~|~|y|~| Hip| |Pelops=[[Pelops]]|Hipkl=pink|Hip=[[Hippodameia]]}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | |!| |,|-|^|-|-|-|-|-|-|-|.|}} | ||
| + | {{Stamboom | | | Chr| |Thy| | | | | | |Atr|Chr=[[Chrysippos van Elis]]|Thy=[[Thyestes]]|Atr=[[Atreus]]}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | | | | |!| | | | | | |,|-|^|-|.|}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | | | |Aig|~|Cly|y|Aga| |Men|~|Hel| | ||
| + | Aig=[[Aegisthus|Aigisthos]]|Clykl=pink|Cly=[[Clytaemnestra]]|Aga=[[Agamemnon]]|Men=[[Menelaos]]|Helkl=pink|Hel=[[Helena van Troje|Helena]]}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | | | | | |,|-|-|-|-|+|-|-|-|-|.|}} | ||
| + | {{Stamboom | | | | | | | |Iph| | |Ore| | |Ele|Iphkl=pink|Iph=[[Iphigeneia]]|Ore=[[Orestes]]|Elekl=pink|Ele=[[Elektra]]}} | ||
| + | {{Stamboom/eind}} | ||
| + | == Zie ook == | ||
| + | * [[Griekse mythologie]] | ||
| + | * [[Ilias]] | ||
==Bronnen== | ==Bronnen== | ||
| Regel 35: | Regel 68: | ||
* https://historiek.net/tantalus-en-de-tantaluskwelling/57102/ | * https://historiek.net/tantalus-en-de-tantaluskwelling/57102/ | ||
* https://nl.wikipedia.org/wiki/Tantalus | * https://nl.wikipedia.org/wiki/Tantalus | ||
| + | * https://www.dbnl.org/tekst/moor028vana01_01/moor028vana01_01_0110.php | ||
| + | * https://www.dbnl.org/tekst/moor028vana01_01/moor028vana01_01_0025.php | ||
| + | * https://mythics.eu/index.php/atreus-thyestes/?lang=nl | ||
Huidige versie van 21 jan 2025 om 17:07
|
Een gebruiker doet met dit artikel mee aan de SuperSchrijfwedstrijd 2025. Dat betekent dat iemand graag zelf aan dit artikel wil werken. Gelieve dit artikel dus niet te bewerken! Bedankt voor je begrip! |
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Het geslacht der Tantaliden is een beruchte koninklijke familie uit de Griekse mythologie, bekend om de vloek die op hen rustte. Ze worden soms ook de Atreïden genoemd, naar koning Atreus, de kleinzoon van Tantalos.
De vloek die over hen ruste was ontketend door Tantalos. Uiteindelijk zal de vloek opgeheven worden door Orestes, die tot de vijfde generatie van het geslacht der Tantaliden behoorde.
Tantalus
Tantalos (Τάνταλος) was een rijke Lydische koning in het Oude Griekenland. Volgens sommige verhalen was hij de zoon van Zeus en dus een halfgod. Hij was de eerste van het geslacht der Tantaliden. Door zijn schuld zijn al zijn nakomelingen vervloekt.
Etentje bij de goden
Tantalus was een zeer goede vriend van Zeus. De goden kwamen vaak bij hem eten en hij werd ook regelmatig bij hen uitgenodigd. Het enige probleem was dat Tantalos dacht dat hij beter was dan anderen, omdat hij rijk, machtig en bevriend met de goden was. De goden begonnen lichtelijk geïrriteerd te geraken toen ze merkten dat hij eten stal en geheimen van de goden doorvertelde aan de mensen. Toch bleven de goden hem uitnodigen en hij hen.
Op een dag nodigde Tantalos de goden om te komen eten bij hem. Hij geloofde niet dat de goden alwetend waren en hij wou dit testen. Hij liet zijn zoon Pelops vermoorden om hem dan in stukken te snijden. Met dit vlees liet hij een maaltijd maken voor de goden en schotelde dit voor aan de goden. Maar de goden waren natuurlijk wel alwetend en ze lieten het vlees allemaal onaangeroerd staan, alleen Demeter niet. Demeter at per ongeluk de schouder van Pelops op, omdat ze aan het treuren was om haar verdwenen dochter Persephone.
De goden waren zeer boos op Tantalos. Zeus beval Hermes alle stukken van Pelops te verzamelen en hij zette daarna het lichaam terug aaneen. Hephaistos maakte een ivoren schouderstuk om het stuk schouder dat Demeter had opgegeten te vervangen. De titaan Rhea blies hem terug levensadem in.
De Tantaloskwelling
De hoogmoed en misdaden van Tantalos konden echter niet ongestraft blijven. De goden veroordeelden hem tot een eeuwige straf in de Tartarus, het diepste deel van de onderwereld waar zondaars hun straf uitzitten.
Tantalos werd in een poel water geplaatst, met het water tot aan zijn kin en een boom vol rijp fruit boven zijn hoofd. Telkens als hij dorst kreeg en wilde drinken, trok het water zich terug. Als hij honger had en naar de vruchten greep, waaiden de takken net buiten zijn bereik. Deze eeuwigdurende kwelling werd een symbool van onvervulbaar verlangen en is bekend geworden als de Tantaloskwelling.
Pelops
Pelops (Πέλοψ) was de zoon van Tantalos. Nadat hij door zijn vader was vermoord en door de goden weer tot leven was gebracht, werd hij toevertrouwd aan de zorg van Poseidon. Dit gebeurde omdat zijn vader, Tantalos, vanwege zijn misdaden in de onderwereld gevangen zat. Pelops diende zowel als wijnschenker als geliefde van Poseidon, een relatie die in de Griekse cultuur niet ongewoon was. Voor deze diensten kreeg hij later van Poseidon twee gevleugelde onsterfelijke paarden cadeau.
Hippodameia
In het stadje Pisa in Elis was er een koning Oinomaos die een dochter Hippodameia had. Oinomaos wou voorkomen dat Hippodameia zou trouwen, omdat een orakel voorspeld had dat hij vermoord zou worden door zijn schoonzoon. Oinomaos organiseerde een wagenrace en als de huwelijkskandidaat won, mocht hij met Hippodameia trouwen. Alleen wat vele niet wisten was dat Oinomaos onsterfelijke en onvermoeibare paarden had. Pelops die Hippodameia ook wel zag zitten ging de uitdaging aan. Pelops had namelijk ook onsterfelijke en onvermoeibare paarden.
De nacht voor de race ging Pelops naar de stallen waar hij een afspraak had met Myrtilus, de wagenmenner van Oinomaos. Hij vroeg aan Myrtilus om de renwagen van de koning te saboteren. Hij moest de assen van de wielen vervangen door wassen exemplaren. Zodat wanneer de wielen draaien dat de assen smelten door de warmte die vrijkomt van de wrijving. Als zijn assen stuk waren dan zouden de wielen van zijn wagen vliegen en zou Oinomaos zeker verliezen. In ruil hiervoor beloofde Pelops aan Myrtilus de helft van zijn koninkrijk, dat hij zou krijgen als hij met Hippodameia trouwde. Myrtilus ging akkoord en saboteerde de assen van de koninklijke renwagen. De volgende dag begon de race. Oinomaos en Pelops bleven maar gelijk rijden, totdat de wielen van de renwagen van Oinomaos vlogen. Oinomaos viel zo hard op de grond dat hij op slag dood was. Pelops trouwde niet veel later met Hippodameia en het orakel had dus toch nog gelijk gekregen: Oinomaos was vermoord door zijn eigen schoonzoon. Wanneer Myrtilus kwam vragen om zijn beloning, gooide Pelops hem in de zee. Terwijl hij naar beneden viel, vervloekte Myrtilus als tweede zijn nageslacht. Pelops had een groot koninkrijk en naar hem is nog altijd het grootste schiereiland van Griekenland, daar waar zijn koninkrijk lag, de Peloponnesos vernoemd.
Atreus en Thyestes
Atreus (Ἀτρεύς) en Thyestes (Θυέσθης) zijn zonen van Pelops en Hippodameia.
Deze twee broers hadden ook nog een halfbroer Chrysippus, die een andere moeder had. Samen met hun moeder Hippodameia, vermoorden ze de halfbroer uit jaloezie. Door deze broedermoord werden ze verbannen door Pelops naar Mykene, daar hing Hippodameia zichzelf op. Wanneer de koning van Mykene sterft, zegt het orakel dat een van de zonen van Pelops het best koning zou worden, zowel Atreus als Thyestes maakten dus kans. En daar maakten ze veel ruzie over.
Ooit had Atreus aan Artemis belooft om zijn mooiste lam te offeren. Hij offerde toen een lam met een gouden vacht. Hij gaf aan Artemis het vlees, maar bewaarde zelf de vacht. Deze vacht werd een belangrijk element bij de strijd om de troon van de twee broers. Atreus zei dat wie de vacht had, recht had op de troon. Thyestes ging hiermee akkoord, maar wat Atreus niet wist, was dat zijn vrouw Aerope samenwerkte met Thyestes. Aerope stal dus de vacht van Atreus en gaf die aan Thyestes. Atreus wou zijn troon terug en hij zie tegen zijn broer dat als de zon in het oosten zou ondergaan dat hij de troon kreeg. Thyestes ,die net als iedereen wist dat de zon opging in het westen, ging hiermee akkoord.
Agamemnon, Menelaos en Aigisthos
Stamboom van de Tantaliden
| Zeus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tantalos | Oinomaos | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pelops | Hippodameia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Chrysippos van Elis | Thyestes | Atreus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aigisthos | Clytaemnestra | Agamemnon | Menelaos | Helena | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Iphigeneia | Orestes | Elektra | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zie ook
Bronnen
- https://isgeschiedenis.nl/nieuws/tantaluskwelling-historisch-verklaard
- https://historiek.net/tantalus-en-de-tantaluskwelling/57102/
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Tantalus
- https://www.dbnl.org/tekst/moor028vana01_01/moor028vana01_01_0110.php
- https://www.dbnl.org/tekst/moor028vana01_01/moor028vana01_01_0025.php
- https://mythics.eu/index.php/atreus-thyestes/?lang=nl