Wond: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Informatie toegevoegd)
(Wat geredigeerd, maar ik ben zelf geen verpleegkundige.)
 
(13 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Een wond''' is verbreking van de natuurlijke samenhang van levendweefsel . Je hebt open en gesloten wonden.
+
{{arts vragen}}
 +
[[Bestand:Wound-106374 1280.jpg|miniatuur|Een klein wondje kun je met een pleister afdekken]]
 +
'''Een wond''' is verbreking van de natuurlijke samenhang van levend weefsel. Je hebt open en gesloten wonden.
  
== Er zijn verschillende soorten '''wonden''': ==
+
== Verschillende soorten wonden ==
 
 
* Schaafwond
 
  
 +
* een schaafwond
 
* een [[brandwond]]
 
* een [[brandwond]]
 
* een steekwond
 
* een steekwond
Regel 11: Regel 12:
 
Bij een wond gaat de huid vaak kapot.  
 
Bij een wond gaat de huid vaak kapot.  
  
Als het een kleine '''wond''' is dan zeg je meestal '''wondje'''.
+
Als het een kleine '''wond''' is, dan zeg je meestal '''wondje'''.
  
 
De plaats van een wond op het lichaam kan het [[uiterlijk]] van iemand drastisch veranderen. Zeker als dit in het gezicht is. Ziektes als [[melaatsheid]] kunnen nare verwondingen veroorzaken.
 
De plaats van een wond op het lichaam kan het [[uiterlijk]] van iemand drastisch veranderen. Zeker als dit in het gezicht is. Ziektes als [[melaatsheid]] kunnen nare verwondingen veroorzaken.
  
 
== Oorzaken ==
 
== Oorzaken ==
Een wond kan je op verschillende manieren krijgen namelijk door :
+
Een wond kun je op verschillende manieren krijgen, namelijk door:
  
* Mechanische wonden : door scherp of stomp geweld.
+
* Mechanische wonden: door scherp of stomp geweld.
* Chemische wonden: bij sterken zuren  
+
* Chemische wonden: bij sterke zuren  
* Thermische wonden : verbranding of bevriezing  
+
* Thermische wonden: verbranding of bevriezing  
* Elektriciteit wonden : door bliksem inslag
+
* Elektriciteit wonden: door [[bliksem]] inslag
* Stralingswonden : zonnebrand of radioactieve straling
+
* Stralingswonden: zonnebrand of [[radioactieve straling]]
* Circulatie wonden : doorligwonden  
+
* Circulatie wonden: doorligwonden  
* Oncologische wonden: door kanker of tumoren
+
* Oncologische wonden: door [[kanker]] of [[tumor]]en
* Infectiewonden : een bacterie of anderen micro-organismen.  
+
* Infectiewonden: door een [[bacterie]] of andere micro-organismen.
  
 
== Wondmilieu ==
 
== Wondmilieu ==
De beste methode van genezing is een vochtige wondmilieu .
+
De beste methode van genezing is het creëren van een vochtig wondmilieu.
  
* Droog: indroging van de wond betekent verdieping van de wond door herhaald beschadiging van granulatieweefsel . Opnieuw bloeding van gebarste droge wond beperkt de genezing.  
+
* Droog: indroging van de wond betekent verdieping van de wond door herhaalde beschadiging van granulatieweefsel. Opnieuw bloeding van gebarsten droge wond beperkt de genezing.
* Vochtig: In vochtig milieu verspreiden epitheelcellen zich gemakkelijker over het wondoppervlak . In vochtig milieu blijft het lichaamstemperatuur behouden wat de doorbloeding en celmigratie verbeterd.  
+
* Vochtig: In vochtig milieu verspreiden epitheelcellen zich gemakkelijker over het wondoppervlak. In vochtig milieu blijft het lichaamstemperatuur behouden wat de doorbloeding en celmigratie verbetert.
* Nat : verweking van het wondbed of wondranden geeft celdood , vergroting en verdieping van de wond.
+
* Nat: verweking van het wondbed of wondranden geeft celdood, vergroting en verdieping van de wond.
  
 
=== Principes van vochtig milieu ===
 
=== Principes van vochtig milieu ===
  
* Creer een vocht milieu  
+
* Creëer een vochtig milieu
 
* Voer te veel vocht goed af  
 
* Voer te veel vocht goed af  
 
* Laat de wond niet afkoelen  
 
* Laat de wond niet afkoelen  
* Bescherm tegen infecties van buiten af
+
* Bescherm tegen [[infectie]]s van buiten af
 
* Dood schadelijk stoffen  
 
* Dood schadelijk stoffen  
 
* Voorkom beschadiging van nieuw gevormd weefsel
 
* Voorkom beschadiging van nieuw gevormd weefsel
* Verband moet patiënt vriendelijk zijn
+
* Verband moet patiënt-vriendelijk zijn
 
* Verband moet makkelijk in gebruik zijn
 
* Verband moet makkelijk in gebruik zijn
* Verband moet niet te duur zijn .
+
* Verband moet niet te duur zijn
  
 
== Wondgenezing ==
 
== Wondgenezing ==
Een wondgenezing bestaat uit drie fase:
+
Een wondgenezing bestaat uit drie fasen:
  
* Eerst fase: inflammatriefase bestaat uit bloedstolling en ontsteking.  
+
* Eerst fase: ''inflammatriefase'', deze bestaat uit bloedstolling en ontsteking.  
* Tweede fase : proliferatiefase bestaat uit reparatie van beschadigd weefsel vorming van nieuwe  cellen en overgroeien van nieuwe huid.
+
* Tweede fase : ''proliferatiefase'', deze bestaat uit reparatie van beschadigd weefselvorming van nieuwe  cellen en overgroeien van nieuwe huid.
* Derde fase: remodelleringfase : vorming van littekenweefsel en rijping van de wond.
+
* Derde fase: ''remodelleringfase'': dit is de vorming van littekenweefsel en rijping van de wond.
  
'''Veel voorkomende oorzaken van niet genezing'''
+
'''Veel voorkomende oorzaken van niet-genezing'''
  
 
* Slechte doorbloeding  
 
* Slechte doorbloeding  
Regel 63: Regel 64:
 
* Voorkom infectie
 
* Voorkom infectie
 
* Voorkom verergering van de wond
 
* Voorkom verergering van de wond
* Omliggende weefsel beschermen
+
* Het omliggende weefsel beschermen
 
* Voorkomen van bloeding  
 
* Voorkomen van bloeding  
 
* Bevorderen van doorbloeding.  
 
* Bevorderen van doorbloeding.  
  
  
'''Teken van ontsteking''' :
+
'''Tekenen van ontsteking''':
  
 
* Roodheid
 
* Roodheid
* temperatuur, zwelling  
+
* Verhoogde temperatuur, zwelling
* Pijn
+
* [[Pijn]]
* Gekeurd wondvocht en geur
+
* Gekleurd wondvocht en geur
 
* Overleg altijd met een arts
 
* Overleg altijd met een arts
 
* Let op omliggende weefsel.  
 
* Let op omliggende weefsel.  
Regel 80: Regel 81:
 
Algemene zorg voor wonden:
 
Algemene zorg voor wonden:
  
* Wond schoon spoelen met water of fysiologische zout het doel is reinigen, wonden die gehecht zijn met alcohol of chloordioxide reinigen.  
+
* Wond schoon spoelen met water of fysiologisch zout. Het doel is reinigen, wonden die gehecht zijn, met alcohol of chloordioxide reinigen.
* Besmetting voorkomen werk hygiënisch weet goed wat schoon en vuil is .
+
* Besmetting voorkomen. Werk hygiënisch weet goed wat schoon en vuil is.
 
* Volgorde van behandeling  
 
* Volgorde van behandeling  
 
* Wondrand beschermen bij kans op beschadiging.  
 
* Wondrand beschermen bij kans op beschadiging.  
* Gebruik primair wondbedekker debrireend effect, bestrijden van infectie dan wel creeren van vochtig wondmilieu.  
+
* Gebruik primair wondbedekker debriderend effect, bestrijden van infectie dan wel creëren van vochtig wondmilieu.
 
* Secundair wondverband voor opvang van vocht.
 
* Secundair wondverband voor opvang van vocht.
 
* Pijn voorkomen
 
* Pijn voorkomen
* Psychosociale zorg : litekens  , verwerking en begeleiden.  
+
* Psychosociale zorg: vooral bij littekens, traumaverwerking en patiënt daarin begeleiden.
  
 
=== Ideaal wondverband ===
 
=== Ideaal wondverband ===
  
* Houd een vochtig milieu instand
+
* Het houdt een vochtig milieu in stand
* Is inondoordringbaar voor micro-organismen  
+
* Is ondoordringbaar voor micro-organismen  
* Voorkomt verweking
+
* Voorkomt verweking (te vochtig worden)
* Beschadigd het nieuwe weefsel niet bij verwisselen  
+
* Beschadigt het nieuwe weefsel niet bij verwisselen van verband
* is patiënt vriendelijk
+
* is patiëntvriendelijk
* Is kosten effectief .
+
* Is kosten effectief.
  
=== Materiaal keuze ===
+
=== Materiaalkeuze ===
  
* Grote keuze aan Verband  goed indiceren  
+
* Grote keuze aan verband goed indiceren
 
* Bedenk wat het doel is
 
* Bedenk wat het doel is
* Preventief, currentief , of palliatief  
+
* Preventief, curatief, of palliatief
* Er zijn geen genezen verbanden.
+
* Er zijn geen genezende verbanden.
 
* Lijken duur en zijn dat soms ook als je ze verkeerd gebruikt.  
 
* Lijken duur en zijn dat soms ook als je ze verkeerd gebruikt.  
 
* Niet geschikt bij hoge frequentie van verzorging  
 
* Niet geschikt bij hoge frequentie van verzorging  
* Verband verbandwisseling na meerder dagen.
+
* Verbandwisseling na meerdere dagen.
  
 
=== Spoelen van de wond ===
 
=== Spoelen van de wond ===
  
* Opties : douchen ,ofe gedrenkt met natte gaas kraanwater of fysiologische zout.  
+
* Opties : douchen, of drenken met nat gaas, kraanwater of fysiologisch zout.
 
* Wondranden reinigen  
 
* Wondranden reinigen  
 
* Na schoon maken bekijken met de time methode.  
 
* Na schoon maken bekijken met de time methode.  
* Nadelen van spoelen:
+
* ''Nadelen van spoelen:''
* Lichaamseigen materialen die nodig zij  voor de genezing wordt ook verwijderd.  
+
* Lichaamseigen materialen die nodig zijn voor de genezing worden ook verwijderd.
* De wond koelt af vertraagt de genezing duurt vervolgens 12 uur voor het weer in de staat verkeerd voor spoelen.
+
* De wond koelt af: vertraagt de genezing; het duurt vervolgens 12 uur voor deze weer in de staat verkeert van voor het spoelen.
 
+
* Verder is het bij iedere verbandwisseling belangrijk dat het pulken, peuteren en poetsen alleen met een pincet gebeurt en dat je het natte gaas dat vast zit, dat je dat ook vast laat zitten. Niet onnodig iemand pijn doen.
* Verder is is het bij iedere Verbandwisseling  belangrijke pulken, peuteren en poetsen alleen met pincet en natte gaas maar wat vast zit zit vast . Niet onnodig iemand pijn doen.
 
  
 
== wondzorg in de zorg ==
 
== wondzorg in de zorg ==
Hieronder stappen plan van standaard wondzorg in de zorg :
+
Hieronder een stappenplan van standaard-wondzorg in de zorg:
  
 
* Pas handhygiene toe  
 
* Pas handhygiene toe  
* Maak een schoonwerkveld en zetten spullen klaar
+
* Maak een schoon werkveld en zet de spullen klaar
 
* Trek handschoenen aan
 
* Trek handschoenen aan
 
* Leg onderlegger klaar
 
* Leg onderlegger klaar
 
* Verwijder en beoordeel het verband
 
* Verwijder en beoordeel het verband
* Beoordeel de wond met time
+
* Beoordeel de wond met time-methode
 
* Pas handhygiene toe en handschoenen uit
 
* Pas handhygiene toe en handschoenen uit
 
* Maak wondranden schoon
 
* Maak wondranden schoon
Regel 138: Regel 138:
  
 
== Wondzorg modellen ==
 
== Wondzorg modellen ==
Je hebt twee soorten wondzorg modellen de time en de WSC model hieronder leg ik ze beide uit.
+
Je hebt twee soorten wondzorg-modellen: het TIME- en het WSC-model; hieronder leg ik ze beide uit.
 
 
 
 
'''Time'''  staat voor de volgende dingen:
 
  
* T: tissue: het weefsel is vitaal of doodweefsel? Kleur, grootte , breedte en diepte van de wond in cm en locatie van de wond  
+
=== TIME-model===
* I:  infectie: is er een infectie aanwezig zijn er verschijnselen  
+
TIME  staat voor:
* M : moisteur: het vocht is wond vochtig of nat of droog  
+
* T: tissue (het weefsel): is het vitaal (levend) of dood weefsel? Wat is de kleur, grootte, breedte en diepte van de wond in cm en wat is de locatie van de wond?
* E : edge : is wond rustig of onrustig hoe zijn de wondranden.
+
* I:  infectie: is er een infectie aanwezig en wat zijn de verschijnselen?
 +
* M : moisteur (het vocht): is de wond vochtig, nat of droog?
 +
* E : edge (staat): is de wond rustig of onrustig? Hoe zijn de wondranden?
  
Je legt per letterlijk uit wat je ziet en rapporteerd dat.  
+
Je legt hierbij letterlijk uit wat je ziet en rapporteert dat.  
  
=== Wsc model ===
+
=== WSC-model ===
Wond consusent socitaly
+
WSC staat voor Wound Consultant Society (Nederlands: Vereniging voor wondconsulenten)
  
* Het wsc kwalificatie is meest makkelijk manier van objectief manier van herkennen welke wond je hebt heb je gele, zwarte of rode wond.
+
* Het WSC Classificatiemodel is de gemakkelijkste manier om objectief een wond te beoordelen en te herkennen wat voor soort wond je hebt: heb je een gele, zwarte of rode wond?
* Uitzondering voor kanker wonden  en brandwonden
+
* Uitzondering voor wonden door kanker en brandwonden
* Makkelijk bij bij langer bestaande wonden
+
* Makkelijk bij langer bestaande wonden
* Doel eenduidigeheid  in de wond omschrijving
+
* Doe: eenduidigheid in de omschrijving van de wond
* In welke genezingfase de wond zit .
+
* In welke genezingsfase de wond zit.
 
* De verzorging van de wond
 
* De verzorging van de wond
 
* Keuze van wondmateriaal
 
* Keuze van wondmateriaal
 
* Classificatie:
 
* Classificatie:
* Kleur: rood weefsel, geel weefsel of beslag of de wond kan geïnfecteerd zijn hoeft niet , zwarte weefsel  
+
* Kleur: rood weefsel, geel weefsel of beslag, of de wond ''kan'' geïnfecteerd zijn (dat hoeft niet), zwart weefsel
* Mate van vocht : droog , nat , vochtig.  
+
* Mate van vocht: droog, nat, vochtig.  
  
=== Behandel doelen ===
+
=== Behandeldoelen ===
  
* Zwart/ geel: geel beslag of dood weefsel verwijderen  
+
* Zwart/ geel: geel beslag of dood weefsel verwijderen  
 
* Groen: infectie bestrijden  
 
* Groen: infectie bestrijden  
* Rood / roze : stimuleren en beschermen.  
+
* Rood / roze: stimuleren en beschermen.  
* Let ook op : comfort, huidbeschermen,pijn voorkomen en bestrijden en geur verhelpen.
+
* Let ook op: comfort, huid beschermen, pijn voorkomen en bestrijden, geur verhelpen.
 +
 
 +
== Wondzorg spullen ==
 +
Wondbedekkers zijn bedekkers om de wonden te beschermen. Voorbeelden zijn:
 +
 
 +
* Wondfolies opsite tegederm
 +
* Hydrogel
 +
* Hydrocolloiden comfeel, duoderm
 +
* Algenaten
 +
* Hydrofibers
 +
* Foamverbanden
 +
* Absorberen verband
 +
* Vette gazen
 +
* Siliconenverbanden
 +
* Vacuüm assistent closure
 +
 
 +
=== Transparante Wondfolies ===
 +
 
 +
* Merken tegederm, cutifilm, opsite
 +
* Weinig exsuderende wond
 +
* Behoud vocht in droge wond
 +
* Fixatie insteekopening
 +
* Hulpmiddelen foliesuctiesyteem vac
 +
 
 +
=== Schuimverband  ===
 +
 
 +
* Absorptie overtollig dun wondvocht
 +
* Behoud van vochtig wondbed
 +
* Reinigt niet
 +
* Mag tot 7 dagen blijven zitten
 +
* Niet knippen
 +
 
 +
=== Hydrofiber ===
 +
 
 +
* Bij wonden met een heldere kleur huid
 +
* Alleen als wondcontactmateriaal gebruiken
 +
* Minimaal 1 cm over wondranden aanbrengen
 +
* Kies de goede toplaag
 +
* Maximaal 7 dagen laten zitten
 +
* Vervangen als verzadigd tot over de wondranden
  
 +
=== Siliconenverbanden ===
  
 +
* Niet kleven
 +
* Bevat geen lijm dus huidvriendelijk
 +
* Voorkomt ingroei van de huid
 +
* Beschermt de toplaag
 +
* Ideaal bij skintear
 +
* Kan 7 dagen blijven zitten
  
 +
=== Vette gazen ===
  
 +
* Indicatie te voorkomen dat het wondgaas gaat vastzitten aan de wond
 +
* Merken: adact , untille, jelot
 +
* Materialen niet dubbelvouwen: dit verstikt de wond
 +
* Niet op gezonde huid aanbrengen, alleen op de wond.
 +
* Elke 24 uur vervangen.
  
 +
=== Absorberen verband ===
  
 +
* Afdekmateriaal
 +
* Absorberend verband gebruiken voor wonden met veel wondvocht. Dit is om te veel vocht het af te voeren.
  
 +
=== Reinigende vloeistoffen ===
  
 +
* Protosan
 +
* Combinatie van zeeoplossing antimicrobieel middel
 +
* Wond wordt gereinigd en kan biofilm oplossen
 +
* Betadine
 +
* Chloordioxide
 +
* Eusol
  
 +
=== Wondrand beschermen ===
  
 +
* Cavilonswab, Hydrocolloid
 +
* Zinkzalf, zinkolie
 +
* Barrière tussen huid en etsende vloeistof, diarree
 +
* Barriecreme eenmaal per dag gebruiken
 +
* Proshield.
  
  
  
 +
==Links==
 +
* [https://www.wcs.nl/ WCS Kenniscentrum Wondzorg]
 +
* https://www.zorgvoorbeter.nl/thema-s/huidletsel/wondbehandeling/time-model
 +
* https://www.merkala.nl/blog/time-model-wondzorg.html#:~:text=De%20letters%20in%20het%20acroniem,de%20optimale%20omstandigheden%20voor%20wondgenezing.
 +
* https://youtu.be/6deecIxrSQo?si=xARrUey5du2hkFs1
 +
* https://youtu.be/z_dUGxVOFHM?si=BzHQ_v_SN42Tf5NU
  
  
Regel 191: Regel 264:
 
[[Categorie:Bakziek]]
 
[[Categorie:Bakziek]]
 
[[Categorie:Uiterlijk]]
 
[[Categorie:Uiterlijk]]
 +
[[Categorie:Verpleegkunde]]

Huidige versie van 17 mei 2025 om 14:25

Esculaap.svg
Gezondheidsklachten?

Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op.

Een klein wondje kun je met een pleister afdekken

Een wond is verbreking van de natuurlijke samenhang van levend weefsel. Je hebt open en gesloten wonden.

Verschillende soorten wonden

  • een schaafwond
  • een brandwond
  • een steekwond
  • een schotwond

Bij een wond gaat de huid vaak kapot.

Als het een kleine wond is, dan zeg je meestal wondje.

De plaats van een wond op het lichaam kan het uiterlijk van iemand drastisch veranderen. Zeker als dit in het gezicht is. Ziektes als melaatsheid kunnen nare verwondingen veroorzaken.

Oorzaken

Een wond kun je op verschillende manieren krijgen, namelijk door:

  • Mechanische wonden: door scherp of stomp geweld.
  • Chemische wonden: bij sterke zuren
  • Thermische wonden: verbranding of bevriezing
  • Elektriciteit wonden: door bliksem inslag
  • Stralingswonden: zonnebrand of radioactieve straling
  • Circulatie wonden: doorligwonden
  • Oncologische wonden: door kanker of tumoren
  • Infectiewonden: door een bacterie of andere micro-organismen.

Wondmilieu

De beste methode van genezing is het creëren van een vochtig wondmilieu.

  • Droog: indroging van de wond betekent verdieping van de wond door herhaalde beschadiging van granulatieweefsel. Opnieuw bloeding van gebarsten droge wond beperkt de genezing.
  • Vochtig: In vochtig milieu verspreiden epitheelcellen zich gemakkelijker over het wondoppervlak. In vochtig milieu blijft het lichaamstemperatuur behouden wat de doorbloeding en celmigratie verbetert.
  • Nat: verweking van het wondbed of wondranden geeft celdood, vergroting en verdieping van de wond.

Principes van vochtig milieu

  • Creëer een vochtig milieu
  • Voer te veel vocht goed af
  • Laat de wond niet afkoelen
  • Bescherm tegen infecties van buiten af
  • Dood schadelijk stoffen
  • Voorkom beschadiging van nieuw gevormd weefsel
  • Verband moet patiënt-vriendelijk zijn
  • Verband moet makkelijk in gebruik zijn
  • Verband moet niet te duur zijn

Wondgenezing

Een wondgenezing bestaat uit drie fasen:

  • Eerst fase: inflammatriefase, deze bestaat uit bloedstolling en ontsteking.
  • Tweede fase : proliferatiefase, deze bestaat uit reparatie van beschadigd weefselvorming van nieuwe cellen en overgroeien van nieuwe huid.
  • Derde fase: remodelleringfase: dit is de vorming van littekenweefsel en rijping van de wond.

Veel voorkomende oorzaken van niet-genezing

  • Slechte doorbloeding
  • Ontsteking
  • Voedingstoestand en gezondheidstoestand van de patiënt

Aandachtspunten

  • Voorkom infectie
  • Voorkom verergering van de wond
  • Het omliggende weefsel beschermen
  • Voorkomen van bloeding
  • Bevorderen van doorbloeding.


Tekenen van ontsteking:

  • Roodheid
  • Verhoogde temperatuur, zwelling
  • Pijn
  • Gekleurd wondvocht en geur
  • Overleg altijd met een arts
  • Let op omliggende weefsel.

Wondzorg

Algemene zorg voor wonden:

  • Wond schoon spoelen met water of fysiologisch zout. Het doel is reinigen, wonden die gehecht zijn, met alcohol of chloordioxide reinigen.
  • Besmetting voorkomen. Werk hygiënisch weet goed wat schoon en vuil is.
  • Volgorde van behandeling
  • Wondrand beschermen bij kans op beschadiging.
  • Gebruik primair wondbedekker debriderend effect, bestrijden van infectie dan wel creëren van vochtig wondmilieu.
  • Secundair wondverband voor opvang van vocht.
  • Pijn voorkomen
  • Psychosociale zorg: vooral bij littekens, traumaverwerking en patiënt daarin begeleiden.

Ideaal wondverband

  • Het houdt een vochtig milieu in stand
  • Is ondoordringbaar voor micro-organismen
  • Voorkomt verweking (te vochtig worden)
  • Beschadigt het nieuwe weefsel niet bij verwisselen van verband
  • is patiëntvriendelijk
  • Is kosten effectief.

Materiaalkeuze

  • Grote keuze aan verband goed indiceren
  • Bedenk wat het doel is
  • Preventief, curatief, of palliatief
  • Er zijn geen genezende verbanden.
  • Lijken duur en zijn dat soms ook als je ze verkeerd gebruikt.
  • Niet geschikt bij hoge frequentie van verzorging
  • Verbandwisseling na meerdere dagen.

Spoelen van de wond

  • Opties : douchen, of drenken met nat gaas, kraanwater of fysiologisch zout.
  • Wondranden reinigen
  • Na schoon maken bekijken met de time methode.
  • Nadelen van spoelen:
  • Lichaamseigen materialen die nodig zijn voor de genezing worden ook verwijderd.
  • De wond koelt af: vertraagt de genezing; het duurt vervolgens 12 uur voor deze weer in de staat verkeert van voor het spoelen.
  • Verder is het bij iedere verbandwisseling belangrijk dat het pulken, peuteren en poetsen alleen met een pincet gebeurt en dat je het natte gaas dat vast zit, dat je dat ook vast laat zitten. Niet onnodig iemand pijn doen.

wondzorg in de zorg

Hieronder een stappenplan van standaard-wondzorg in de zorg:

  • Pas handhygiene toe
  • Maak een schoon werkveld en zet de spullen klaar
  • Trek handschoenen aan
  • Leg onderlegger klaar
  • Verwijder en beoordeel het verband
  • Beoordeel de wond met time-methode
  • Pas handhygiene toe en handschoenen uit
  • Maak wondranden schoon
  • Droog maken van wondranden
  • Pas handhygiene toe en handschoenen uit
  • Wondrand beschermen
  • Verzorg de wond volgens plan
  • Handschoenen uit en handhygiene
  • Ruim alles op en gooi handschoenen weg.

Wondzorg modellen

Je hebt twee soorten wondzorg-modellen: het TIME- en het WSC-model; hieronder leg ik ze beide uit.

TIME-model

TIME staat voor:

  • T: tissue (het weefsel): is het vitaal (levend) of dood weefsel? Wat is de kleur, grootte, breedte en diepte van de wond in cm en wat is de locatie van de wond?
  • I: infectie: is er een infectie aanwezig en wat zijn de verschijnselen?
  • M : moisteur (het vocht): is de wond vochtig, nat of droog?
  • E : edge (staat): is de wond rustig of onrustig? Hoe zijn de wondranden?

Je legt hierbij letterlijk uit wat je ziet en rapporteert dat.

WSC-model

WSC staat voor Wound Consultant Society (Nederlands: Vereniging voor wondconsulenten)

  • Het WSC Classificatiemodel is de gemakkelijkste manier om objectief een wond te beoordelen en te herkennen wat voor soort wond je hebt: heb je een gele, zwarte of rode wond?
  • Uitzondering voor wonden door kanker en brandwonden
  • Makkelijk bij langer bestaande wonden
  • Doe: eenduidigheid in de omschrijving van de wond
  • In welke genezingsfase de wond zit.
  • De verzorging van de wond
  • Keuze van wondmateriaal
  • Classificatie:
  • Kleur: rood weefsel, geel weefsel of beslag, of de wond kan geïnfecteerd zijn (dat hoeft niet), zwart weefsel
  • Mate van vocht: droog, nat, vochtig.

Behandeldoelen

  • Zwart/ geel: geel beslag of dood weefsel verwijderen
  • Groen: infectie bestrijden
  • Rood / roze: stimuleren en beschermen.
  • Let ook op: comfort, huid beschermen, pijn voorkomen en bestrijden, geur verhelpen.

Wondzorg spullen

Wondbedekkers zijn bedekkers om de wonden te beschermen. Voorbeelden zijn:

  • Wondfolies opsite tegederm
  • Hydrogel
  • Hydrocolloiden comfeel, duoderm
  • Algenaten
  • Hydrofibers
  • Foamverbanden
  • Absorberen verband
  • Vette gazen
  • Siliconenverbanden
  • Vacuüm assistent closure

Transparante Wondfolies

  • Merken tegederm, cutifilm, opsite
  • Weinig exsuderende wond
  • Behoud vocht in droge wond
  • Fixatie insteekopening
  • Hulpmiddelen foliesuctiesyteem vac

Schuimverband

  • Absorptie overtollig dun wondvocht
  • Behoud van vochtig wondbed
  • Reinigt niet
  • Mag tot 7 dagen blijven zitten
  • Niet knippen

Hydrofiber

  • Bij wonden met een heldere kleur huid
  • Alleen als wondcontactmateriaal gebruiken
  • Minimaal 1 cm over wondranden aanbrengen
  • Kies de goede toplaag
  • Maximaal 7 dagen laten zitten
  • Vervangen als verzadigd tot over de wondranden

Siliconenverbanden

  • Niet kleven
  • Bevat geen lijm dus huidvriendelijk
  • Voorkomt ingroei van de huid
  • Beschermt de toplaag
  • Ideaal bij skintear
  • Kan 7 dagen blijven zitten

Vette gazen

  • Indicatie te voorkomen dat het wondgaas gaat vastzitten aan de wond
  • Merken: adact , untille, jelot
  • Materialen niet dubbelvouwen: dit verstikt de wond
  • Niet op gezonde huid aanbrengen, alleen op de wond.
  • Elke 24 uur vervangen.

Absorberen verband

  • Afdekmateriaal
  • Absorberend verband gebruiken voor wonden met veel wondvocht. Dit is om te veel vocht het af te voeren.

Reinigende vloeistoffen

  • Protosan
  • Combinatie van zeeoplossing antimicrobieel middel
  • Wond wordt gereinigd en kan biofilm oplossen
  • Betadine
  • Chloordioxide
  • Eusol

Wondrand beschermen

  • Cavilonswab, Hydrocolloid
  • Zinkzalf, zinkolie
  • Barrière tussen huid en etsende vloeistof, diarree
  • Barriecreme eenmaal per dag gebruiken
  • Proshield.


Links

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Wond&oldid=939688"