NFT

Sommige digitale kunst-NFT's, zoals deze pixelart - personages, zijn voorbeelden van generatieve kunst

Een Non-Fungible Token of kortweg NFT is een digitaal bestand, opgeslagen in een blockchain. Het eigendom van een NFT wordt vastgelegd in de blockchain en kan door de eigenaar worden overgedragen, waardoor NFT's kunnen worden verkocht en verhandeld. NFT's kunnen door iedereen worden gemaakt en vereisen weinig of geen codeervaardigheden om te maken. NFT's bevatten doorgaans verwijzingen naar digitale bestanden zoals foto's, video's en audio.

Je kunt het als het ware zien als een digitaal kunstwerk dat net als een gewoon (analoog) kunstwerk verhandeld kan worden. De NFT is dus een digitaal 'voorwerp' met een bepaalde waarde, maar is geen digitaal geld (cryptocurrencie) zoals een bitcoin. In de economie wil fungible zeggen dat het een voorwerp is (munt, bankbiljet of crytomunt) die een bepaalde waarde-eenheid aangeeft (zoals de Euro) en daarvoor inwisselbaar is.

Het eerste NTF wat in 2014 werd verhandeld was een videoclip genaamd "quantum".

Nadeel

Er zijn anno 2022 nog geen wettelijke beschermende maatregelen als auteursrechten, licenties (gebruiksrechten) of intellectuele eigendomsrechten, wat bij een uniek kunstwerk wel wenselijk is.

Volgens rechtsgeleerde Rebecca Tushnet:

"In zekere zin verwerft de koper alles wat de kunstwereld denkt te hebben verworven. Ze bezitten beslist niet het auteursrecht op het onderliggende werk, tenzij het expliciet wordt overgedragen."

Namaak of kopiëren is in de digitale wereld makkelijker en daardoor risicovoller dan bij de gewone kunstwerken. Vandaar ook dat dit problemen geeft met de waardevastheid van een NFT. Je kunt dit vergelijken met computerprogramma's, app's, digitale video's en audio die tegen betaling gestreamd worden. Vaak krijg je tegen betaling een wachtwoord om het te gebruiken. Heb je het eenmaal, dan zou je het illigaal kunnen kopiëren, tenzij het daarvoor beveiligd is. Net als bij een account voor een internetdienst, kan het gehackt worden. Het gebruik van een blockchain moet dat voorkomen.

De NFT-markt groeide enorm van 2020-2021: de handel in NFT's in 2021 steeg tot meer dan 17 miljard dollar, ten opzichte van 2020 was het een totaal van 82 miljoen dollar. Dat is ruim 207 keer zoveel. NFT's zijn gebruikt als investeringen waarmee gespeculeerd (gegokt) werd en ze hebben steeds meer kritiek gekregen vanwege de energiekosten en CO2-verbruik die gepaard gaan met het controleren op geldigheid van blockchain-verhandelingen en het veelvuldige gebruik ervan bij kunstzwendel. De NFT-markt is ook vergeleken met een economische zeepbel. Tegen mei 2022 begon de NFT-markt in te storten.

Digitale kunst

Digitaal kunstwerk "Surviving The Purple Prophecy"

De NFT's zijn veel gebruikt in de digitale kunst. Zie ook Digitaal expressionisme