Gebruiker:Mike1023/Kladblok4: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina aangemaakt met 'De '''Nacht van Wiegel''' was is de naam voor de nacht van dinsdag 18 mei op woensdag 19 mei 1999. Toen vergaderde de Eerste Kamer tot diep in de nacht over een...') |
(Gezien de recente ontwikkelingen is het goed mogelijk dat Nederland een bindend correctief referendum krijgt. Of krijgen we een nieuwe Nacht van Wiegel? Aangezien het in de Eerste Kamer nog weleens spannend kan worden.) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | [[Bestand:Algemene_Politieke_Beschouwingen_in_Eerste_Kamer_(10553669036).jpg|right|300px|thumb|De vergaderzaal van de [[Eerste Kamer]].]] | ||
De '''Nacht van Wiegel''' was is de naam voor de nacht van dinsdag 18 mei op woensdag 19 mei 1999. Toen vergaderde de [[Eerste Kamer]] tot diep in de nacht over een correctief bindend [[referendum]]. Zo'n vergadering tot diep in de nacht wordt ook wel een [[politieke nacht]] genoemd. De nacht is vernoemd naar Eerste Kamerlid [[Hans Wiegel]] (VVD). Hij stemde in tegenstelling tot de rest van zijn partij tegen het referendum. Hierdoor haalde de wet net geen meerderheid, waardoor het referendum er niet kwam. | De '''Nacht van Wiegel''' was is de naam voor de nacht van dinsdag 18 mei op woensdag 19 mei 1999. Toen vergaderde de [[Eerste Kamer]] tot diep in de nacht over een correctief bindend [[referendum]]. Zo'n vergadering tot diep in de nacht wordt ook wel een [[politieke nacht]] genoemd. De nacht is vernoemd naar Eerste Kamerlid [[Hans Wiegel]] (VVD). Hij stemde in tegenstelling tot de rest van zijn partij tegen het referendum. Hierdoor haalde de wet net geen meerderheid, waardoor het referendum er niet kwam. | ||
| Regel 5: | Regel 6: | ||
==Achtergrondinformatie== | ==Achtergrondinformatie== | ||
===Wat is een politieke nacht?=== | ===Wat is een politieke nacht?=== | ||
| + | Een [[politieke nacht]] is begrip uit de Nederlandse politiek. Het is belangrijke stemming die tot diep in de nacht doorgaat. Tijdens een politieke nacht is erg spannend over een wetsvoorstel het overleeft. Meestal heeft het kabinet wel een kleine meerderheid, maar het is onduidelijk of alle leden van de coalitiepartijen ook voor het voorstel zullen stemmen. | ||
| + | |||
| + | De politieke nacht wordt altijd vernoemd naar de belangrijkste politicus. Belangrijke politieke nachten uit de Nederlandse geschiedenis zijn de [[Nacht van Staal]] (1907), de [[Nacht van Kersten]] (1925), de [[Nacht van Schmelzer]] (1966) en de [[Nacht van Van Thijn]] (2005). | ||
===Wat is een referendum?=== | ===Wat is een referendum?=== | ||
{{Zie hoofdartikel|Referendum}} | {{Zie hoofdartikel|Referendum}} | ||
| + | Een referendum is een [[verkiezing]], waarbij het volk direct over een bepaald wetsvoorstel mag stemmen. Een referendum is dus een vorm van [[directe democratie]]. Er zijn verschillende vormen voor een referendum. In dit artikel gaat het specifiek om het ''correctief bindend referendum''. Wat is dat? Dit is een referendum dat gehouden worden nadat het parlement een wet heeft aangenomen. Tegenstanders van de wet kunnen dan handtekeningen verzamelen. Zodra zij genoeg handtekeningen hebben, kunnen zij een referendum over de aangenomen wet afdwingen. Enkele maanden later wordt een referendum gehouden. De uitslag van dit referendum is dan geldig (als genoeg mensen stemmen). Als de bevolking tegenstemt, wordt de wet niet aangenomen. Als de bevolking voorstemt, wordt de wet aangenomen. De eerdere stemming in het parlement maakt weinig uit. | ||
| + | |||
| + | Veel landen hebben referenda, maar in Nederland was dat niet het geval. Nederland is namelijk een [[indirecte democratie]], waarbij het volk politici kiezen die voor hen stemmen. Desondanks waren er sinds het begin van de 20e eeuw verschillende partijen die pleitten voor een referendum, zoals [[Democraten 66|D66]] en de [[Partij van de Arbeid]] (PvdA). De christendemocratische partijen (zoals het [[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]) zagen niets in het referendum en was tegenstander. | ||
===Hoe wijzig je de grondwet?=== | ===Hoe wijzig je de grondwet?=== | ||
| + | Voor het invoeren van zo'n referendum is een grondwetswijziging nodig. De [[grondwet]] is de belangrijkste wet, waardoor deze moeilijk aan te passen is. Een grondwetswijziging verloopt volgens de volgende stappen: | ||
| + | # De regering of de [[Tweede Kamer]] dient een voorstel in om de grondwet te veranderen. | ||
| + | # De Tweede en Eerste Kamer stemmen over de grondwetswijziging. De is aangenomen als een normale meerderheid voorstemt. In de Tweede Kamer zijn dat minimaal 76 leden en in de Eerste Kamer minimaal 38 leden. | ||
| + | # Er vinden [[Tweede Kamerverkiezingen]] plaats, waardoor de bevolking zich kan uitspreken over de wijziging. Na de verkiezing stemt de nieuwe Tweede Kamer over de grondwetswijziging. Nu moet de Tweede Kamer die wijziging aannemen met 2/3 meerderheid (minimaal 100 leden). | ||
| + | # Als de Tweede Kamer voorstemt, moet de Eerste Kamer ook met 2/3 meerderheid (minimaal 50 leden) voorstemmen om de grondwetswijziging aan te nemen. Tot 1995 moesten er ook tussentijdse Eerste Kamerverkiezingen gehouden worden. Sinds 1995 is dat niet meer noodzakelijk. Tijdens de Nacht van Wiegel gold deze regel niet meer. | ||
| + | # Als beide kamers voorstemmen, wordt de wet ondertekent door de Koning en een of meerdere ministers en staatssecretarissen. Zodra de wet in het Staatsblad wordt gepubliceerd, gaat deze in werking. | ||
| + | |||
| + | Bij normale wetten stemmen de Eerste en Tweede Kamer slechts één keer over een wetsvoorstel. Beide keren is een normale meerderheid nodig. Je ziet dus dat de procedure om de grondwet te veranderen veel uitgebreider is. | ||
==Vóór de nacht== | ==Vóór de nacht== | ||
Versie van 27 nov 2024 14:42
.jpg)
De Nacht van Wiegel was is de naam voor de nacht van dinsdag 18 mei op woensdag 19 mei 1999. Toen vergaderde de Eerste Kamer tot diep in de nacht over een correctief bindend referendum. Zo'n vergadering tot diep in de nacht wordt ook wel een politieke nacht genoemd. De nacht is vernoemd naar Eerste Kamerlid Hans Wiegel (VVD). Hij stemde in tegenstelling tot de rest van zijn partij tegen het referendum. Hierdoor haalde de wet net geen meerderheid, waardoor het referendum er niet kwam.
De tegenstem van Wiegel was in een klap in het gezicht van Democraten 66 (D66), wat al jaren pleitte voor het referendum. D66 en VVD zaten samen met de PvdA in één regering (kabinet-Kok II). Er ontstond een kleine crisis binnen de regering, maar uiteindelijk kon het kabinet toch verder regeren.
Achtergrondinformatie
Wat is een politieke nacht?
Een politieke nacht is begrip uit de Nederlandse politiek. Het is belangrijke stemming die tot diep in de nacht doorgaat. Tijdens een politieke nacht is erg spannend over een wetsvoorstel het overleeft. Meestal heeft het kabinet wel een kleine meerderheid, maar het is onduidelijk of alle leden van de coalitiepartijen ook voor het voorstel zullen stemmen.
De politieke nacht wordt altijd vernoemd naar de belangrijkste politicus. Belangrijke politieke nachten uit de Nederlandse geschiedenis zijn de Nacht van Staal (1907), de Nacht van Kersten (1925), de Nacht van Schmelzer (1966) en de Nacht van Van Thijn (2005).
Wat is een referendum?
Zie Referendum voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Een referendum is een verkiezing, waarbij het volk direct over een bepaald wetsvoorstel mag stemmen. Een referendum is dus een vorm van directe democratie. Er zijn verschillende vormen voor een referendum. In dit artikel gaat het specifiek om het correctief bindend referendum. Wat is dat? Dit is een referendum dat gehouden worden nadat het parlement een wet heeft aangenomen. Tegenstanders van de wet kunnen dan handtekeningen verzamelen. Zodra zij genoeg handtekeningen hebben, kunnen zij een referendum over de aangenomen wet afdwingen. Enkele maanden later wordt een referendum gehouden. De uitslag van dit referendum is dan geldig (als genoeg mensen stemmen). Als de bevolking tegenstemt, wordt de wet niet aangenomen. Als de bevolking voorstemt, wordt de wet aangenomen. De eerdere stemming in het parlement maakt weinig uit.
Veel landen hebben referenda, maar in Nederland was dat niet het geval. Nederland is namelijk een indirecte democratie, waarbij het volk politici kiezen die voor hen stemmen. Desondanks waren er sinds het begin van de 20e eeuw verschillende partijen die pleitten voor een referendum, zoals D66 en de Partij van de Arbeid (PvdA). De christendemocratische partijen (zoals het CDA) zagen niets in het referendum en was tegenstander.
Hoe wijzig je de grondwet?
Voor het invoeren van zo'n referendum is een grondwetswijziging nodig. De grondwet is de belangrijkste wet, waardoor deze moeilijk aan te passen is. Een grondwetswijziging verloopt volgens de volgende stappen:
- De regering of de Tweede Kamer dient een voorstel in om de grondwet te veranderen.
- De Tweede en Eerste Kamer stemmen over de grondwetswijziging. De is aangenomen als een normale meerderheid voorstemt. In de Tweede Kamer zijn dat minimaal 76 leden en in de Eerste Kamer minimaal 38 leden.
- Er vinden Tweede Kamerverkiezingen plaats, waardoor de bevolking zich kan uitspreken over de wijziging. Na de verkiezing stemt de nieuwe Tweede Kamer over de grondwetswijziging. Nu moet de Tweede Kamer die wijziging aannemen met 2/3 meerderheid (minimaal 100 leden).
- Als de Tweede Kamer voorstemt, moet de Eerste Kamer ook met 2/3 meerderheid (minimaal 50 leden) voorstemmen om de grondwetswijziging aan te nemen. Tot 1995 moesten er ook tussentijdse Eerste Kamerverkiezingen gehouden worden. Sinds 1995 is dat niet meer noodzakelijk. Tijdens de Nacht van Wiegel gold deze regel niet meer.
- Als beide kamers voorstemmen, wordt de wet ondertekent door de Koning en een of meerdere ministers en staatssecretarissen. Zodra de wet in het Staatsblad wordt gepubliceerd, gaat deze in werking.
Bij normale wetten stemmen de Eerste en Tweede Kamer slechts één keer over een wetsvoorstel. Beide keren is een normale meerderheid nodig. Je ziet dus dat de procedure om de grondwet te veranderen veel uitgebreider is.