Ecologische voetafdruk

Ecologische voetafdruk van de landen. Hoe roder, hoe meer we de planeet belasten

Inleiding:

Je ecologische voetafdruk is de hectare die je als mens gebruikt. Met voetafdruk bedoelen ze de grond die je gebruikt om in en op te leven, je huis te bouwen, je groente te verbouwen, je vakantieplek enzovoort. Maar die grond gebruiken we ook om ons eigen afval te verwerken. Dat kost de aarde teveel energie.

De aarde heeft ruimte om elk mens op aarde 1,7 mondiale hectare te geven, maar voor ons is dat natuurlijk niet genoeg. Gemiddeld gebruiken we over de hele wereld 2,6 mondiale hectare. In Nederland is het nog erger! Hier gebruiken we gemiddeld 6,3 mondiale hectare. Voor al die extra hectares die we gebruiken hebben we eigenlijk nóg een halve aarde nodig. Dat gaat natuurlijk niet zomaar lukken.

Daardoor ontstaan veel problemen. Een van de ergste problemen hiervan is toch de klimaatverandering. Denk aan je dagelijkse consumpties. Om jouw voedsel te verbouwen en drinkwater te produceren is veel ruimte nodig. Maar ook papiergebruik, denk aan bomenkap en energieverbruik (bijvoorbeeld het opladen van je laptop. deze dingen nemen veel ruimte op de aarde in beslag. We hebben maar 1 aarde, maar we hebben inmiddels 7,8 miljard mensen die op die aarde moeten wonen. Binnen no time hebben wij met zoveel mensen 10 wereldbollen nodig om te kunnen leven zoals wij nu doen.

(voetafdruk.nl/2020)

Helaas hebben we er maar 1, dus het is hoog tijd voor verandering.

Hoe is het zover gekomen? Dit is toch niet altijd zo geweest?

Bevolkingsgroei vanaf het jaar 0 tot nu

Nee dat klopt. Tot ongeveer het jaar 1750 groeide de wereldbevolking (het aantal mensen op aarde) op een redelijk constante manier. Totdat rond 1750 de industriële revolutie begon. Tijdens deze revolutie kwamen er ineens fabrieken die allerlei spullen heel snel konden maken. Hiervoor deed men dit nog met de hand. Iedereen in die tijd was hier heel blij mee. Er kwam meer werk voor de armen en werklozen, er werden betere medicijnen gemaakt en de mensen leefden langer.

Doordat er steeds meer mensen geboren werden en steeds minder mensen stierven aan doodgewone ziektes steeg de wereldbevolking. Op dit moment leven wij met 8 miljard mensen op aarde. In cijfers is dat 8.000.000.000. En deze mensen hebben allemaal een andere manier van leven. Sommige manieren van leven zijn heel slecht voor de aarde. Deze mensen wonen vooral in de westerse landen (Amerika, Europa, Australië).

Zie in de grafiek hoe snel de bevolking de afgelopen 250 jaar is gegroeid (klik hiernaast op de afbeelding van de grafiek:

Wat is er zo slecht aan de manier van leven dan?

De mensen in deze landen eten veel vlees, reizen veel met auto's en vliegtuigen, deze mensen hebben warm water nodig om te douchen en hebben extreem veel elektronische apparaten.

Maar hoezo is dat slecht voor de aarde?

Vlees eten is slecht voor de aarde omdat:

• De dieren die wij eten hebben ook eten nodig. Dit eten moet ook groeien. Dit wordt verbouwd op grond waar eerst bossen stonden. Deze bossen worden speciaal gekapt voor het voedsel, van ons voedsel! De bossen zijn belangrijk voor onze aarde omdat deze zuurstof maken. Wij hebben zuurstof nodig om te ademen, maar ook om de temperatuur op aarde laag te houden en de polen bevroren te houden (HLN, 2020).

Reizen met auto's en vliegtuigen is slecht voor de aarde omdat:

• Auto's, vliegtuigen, vrachtwagens en vrachtschepen komen vooruit omdat zij branden op fossiele stoffen uit de aarde, zoals aardgas en aardolie. De verbrande stoffen die uit de uitlaat van deze voertuigen komen zitten vol met giftige stoffen. Deze giftige stoffen zorgen ervoor dat er minder zuurstof in de lucht hangt, en steeds meer Co₂. Door die Co₂ wordt het op aarde steeds warmer en smelten de ijskappen op de Noordpool en Groenland. Hierdoor stijgt de zeespiegel en komen er over tientallen jaren heel veel overstromingen.

Vliegtuig

Het gebruiken van veel warm water, en vele elektronische apparaten is slecht voor de aarde omdat:

• Om water warm te maken is er veel energie nodig. Deze energie wordt uit fossiele brandstoffen gehaald. Net zoals bij de voertuigen die uitlaatgassen hebben, heeft het maken van deze energie ook uitlaatgassen vol met gifstoffen. Deze vervuilen de lucht.
• Om apparaten te maken zoals je telefoon wordt er in een fabriek veel energie verbruikt. Deze energie wordt ook weer uit fossiele brandstoffen gehaald en gaat samen met heel veel Co₂ uitstoot. Ook vraagt het aan laten staan van lichten en apparaten in huis heel veel energie (zininmeer.be, 2020).

Maar, wat kan er gebeuren als dit zo door gaat?

Dit zijn een aantal dingen die kunnen gebeuren:

Ten eerste komen er door de opwarming van de aarde steeds meer extremere weersomstandigheden. Waar het droog is, wordt het nog droger. Waar overstromingen kunnen plaatsvinden, zal dit vaker gaan gebeuren. Waar orkanen voorkomen, zullen deze vaker toeslaan. Door bijvoorbeeld droogte kunnen mensen in Afrika hun eten niet meer verbouwen en hebben zij misoogsten. Deze misoogsten zorgen ervoor dat vele mensen sterven van de honger.

Ook zal de zeespiegel gaan stijgen. Hier heb je misschien al eerder iets over gehoord. In Nederland hebben wij gelukkig een sterk systeem van dijken. Maar zou dit doorbreken? Dan wordt Arnhem de nieuwe kustplaats. In Bangladesh hebben ze geen geld voor dijken en zal ongeveer 17 procent van het land overstromen.

Als laatste heeft het smelten van de Noordpool meer invloed op ons dan we eerst dachten. In de ijskappen zitten bevroren giftige gassen die als deze ijskappen smelten vrij komen in de lucht. Deze gassen dragen nog meer bij aan de Co₂ toename in onze lucht, en het zal dus nog warmer worden. Ook weerkaatst het ijs een heleboel zonnestralen terug de ruimte in. Als dit ijs smelt, gebeurt dit niet meer. Dan komen die warme zonnestralen wél op het oppervlak van de aarde terecht. Op de Noordpool leven bijzondere dieren die nergens anders kunnen leven dan daar. Hun woongebied zal smelten en deze dieren zullen uitsterven. (Greenpeace, 2020)

Wat erg... En nu dan? Kan ik iets doen?

Ja zeker! Als jij jouw ecologische voetafdruk verkleint dan verbruik je minder energie, stoot dat minder Co₂ uit en blijft de aarde gezond! Dit zijn de dingen die jij kan doen:

Kropsla, seizoensgroente

• Eet seizoensgebonden groenten en fruit (dan wordt het niet uit andere landen overgevlogen)
• Plak een sticker op je brievenbus om reclame te vermijden (afname papier geeft afname bomenkap)
• Gebruik groene stroom (vermindering in gebruik van fossiele brandstoffen)
• Vervang enkele keren per weer vlees door een vegetarisch alternatief (minder veehouderij, minder boskap, minder uitstoot)
• Gebruik gerecycleerd papier (minder bomenkap)
• Minder en korter douchen en wees zuinig met water (minder waterverbuik, minder waterzuivering, minder elektriciteit en gas- verbruik)
• Zet apparaten en lichten uit als je deze niet gebruikt (minder elektriciteit, minder fossiele brandstoffen nodig om deze op te wekken)
• Koop milieuvriendelijke producten (denk aan wasmiddel, shampoo zonder verpakking, groente en fruit in je eigen verpakking meenemen)

Wil je hier nou iets tegen doen? Zoek tips! Ga bijvoorbeeld korter douchen dan dat je normaal doet. Stap over op groene stroom. Ga lopend of met de fiets naar school als dat mogelijk is en zo zijn er nog meer van dit soort tips.

Het klimaat wordt warmer, waardoor in de toekomst steeds meer onbestendig weer komt. In Afrika zullen steeds meer droge streken ontstaan, waardoor steeds meer mensen hun land moeten ontvluchten. In Azië zullen steeds meer landen onder water komen door de stijgende zeespiegel.

Een ander probleem is milieuvervuiling, bijvoorbeeld door het grote gebruik van plastic materialen die weggegooid worden. De zee raakt steeds meer vol van al deze plastics en dit komt in de voedselketen van de toekomstige generaties.

videoclip

• Overbevolking en de negatieve gevolgen van de westerse levensstijl

Bronnen

• Alblas, R. (2020, 10 26). Overconsumptie van de aarde: vanaf vandaag leven we op de pof. https://www.rootsmagazine.nl/nieuws/overconsumptie-van-de-aarde-vanaf-vandaag-leven-we-op-de-pof/
• Greenpeace. (2020, 11 2). De gevolgen van klimaatverandering. https://www.greenpeace.org/nl/oplossingen/klimaatverandering/de-gevolgen-van-klimaatverandering/
• HLN. (2020, 10 26). WWF waarschuwt: Nu minderen met vlees, want overconsumptie verwoest onze planeet. https://www.hln.be/milieu/wwf-waarschuwt-nu-minderen-met-vlees-want-overconsumptie-verwoest-onze-planeet~af918386/
• Proveg international. (2020, 10 26). Een plantaardig dieet is beter voor de aarde. https://proveg.com/nl/5-pros/milieu/
• voetafdruk.nl. (2020, 10 21). Voetafdruk. http://www.voetafdruk.nl/?page_id=16
• Vries, d. H. (2019, 7 23). De milieu- impact van vlees en andere dierlijke producten. https://www.greenpeace.org/nl/natuur/428/de-milieu-impact-van-vlees-en-andere-dierlijke-producten/
• Watwat. (2020, 10 26). Hoe verklein ik mijn ecologische voetafdruk. https://www.watwat.be/klimaat/hoe-verklein-ik-mijn-ecologische-voetafdruk
• zininmeer.be. (2020, 10 21). Je ecologische voetafdruk berekenen: Welke factoren neem je in aanmerking? https://www.zininmeer.be/thuis/besparen/ecologische-voetafdruk-berekenen-factoren-aanmerking

Media

• http://voetafdruktest.wwf.nl/
• https://www.hetklokhuis.nl/onderwerp/Voetafdruk